VERGİ MEVZUATININ KARMAŞIKLIĞI VE UZLAŞMA YÖNTEMİ BAĞLAMINDA VERGİ UYUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 1, 39 - 45, 31.12.2016

M. Erkan Üyümez

Öz

Vergi mevzuatının karmaşıklığı, mükelleflerin vergisel yükümlülüklerini doğru bir şekilde anlamalarını zorlaştırmaktadır. Bu durum ise, mükellefler açısından bir belirsizlik yaratarak yükümlülüklerin mevzuata uygun bir şekilde yerine getirilmemesine yol açmaktadır. Vergi mevzuatının yeterince anlaşılamaması, mükelleflerin gereğinden fazla vergi ödemelerine de neden olabilmektedir. Dolayısıyla, mevzuatın karmaşıklığı hem vergi idareleri hem de mükellefler bakımından olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Bu kapsamda, vergi mevzuatının sadeleştirilmesine yönelik faaliyetler vergi uyumunu artırmak bakımından büyük önem taşımaktadır.
Bu makalede, vergi mevzuatının karmaşıklığı ile ilgili temel kavramlar üzerinden konunun değerlendirilmesi yapılarak hukuki boyutu ve vergi uyumu ile ilişkisi ortaya konmuştur. Ayrıca vergi uyumunu artırmaya yönelik idari bir yöntem olarak tasarlanan uzlaşma müessesesinin, Türkiye uygulaması kapsamında vergi uyumuna etkisi değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vergi Mevzuatının Karmaşıklığı, Vergi Uyumu

Kaynakça

• Anayasa Mahkemesi. E:2013/83, K:2013/116 sayılı Karar, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/12/20131210 (İndirme tarihi: 16.06.2016) Can, Osman. “Belirlilik İlkesine Anayasal Bakış”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi. IX:1-2, 2005, 89-125. Çağan, Nami. “Demokratik Sosyal Hukuk Devletinde Vergilendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. XXXVII:1-4, 1980, 141. Çağan, Nami. Vergilendirme Yetkisi, İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları, 1982. Eroğlu, Onur & Eftekin, Ömer Özgür, “Vergi Planlaması Çerçevesinde Uzlaşma Kurumu”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi., 11:2, 2015, 233-250. Finkelstein, Amy. “E-Ztax: Tax Salience And Tax Rates”, The Quarerly Journal of Economics. 124:3, 2009, 970. Gamage, David, Shanske, Darien. “Three Essays On Tax Salience: Market Salience And Political Salience”, Tax Law Review. 65:21, 2011,6- 33. Güneş, Gülsen, “4369 Sayılı Yasa İle Getirilen Değişikliklerin Verginin Anayasal İlkeleri Açısından İrdelenmesi”, içinde: Adnan Tezel’e Armağan, İstanbul: Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi, 2000, ss. 263. Karadağ, Neslihan Coşkun & Organ, İbrahim.“Gümrük Uzlaşması ve Vergi Usul Kanunu’ndaki Uzlaşma Kurumu ile Karşılaştırılmalı Olarak Değerlendirilmesi”, Niğde Üniversitesi İİİBF Dergisi. 7:1, 2014, 370-396. Karakoç, Yusuf, Türk Vergi Hukuku’nda Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi. Ankara: Anayasa Mahkemesi Yayını, 1996. Mumford, Ann. “Tax Complexity, Tax Salience and Tax Politics”, Social & Legal Studies. 24:2, 2015,185-201. Öz, Ersan, Vergilendirmede Kanunilik ve Türk Vergi Sistemi. Ankara: Gazi Kitabevi, 2004. Picciotto, Sol. “Constructing Compliance”, Law and Policy. 29:1, 2007,11-30. Sawyer, Adrian. “Moving on From The Tax Legislation Rewrite Projects”, British Tax Review. 3, 2013, 321-344. Schenk, H. Deborah(2011). “Exploiting The Salience Bias İn Designing Taxes”, Yale Journal on Regulation. 28, 2011,253. Tekbaş, Abdullah. “Vergi Kanunlarının Tabi Olduğu Anayasal İlkeler”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 12, 2012, 123-191. Yavaşlar, Funda Başaran. “Türk Vergi Hukuku’nda Uzlaşma”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi.25:2, 2008, 309-337. Weisbach, David A. “Is knowledge of the tax law socially desirable?”, American Law and Economics Review. 15(1), 2013, 187-211.