Batı Akdeniz Havzası Taşkın Debilerinin L Momentler Yöntemi Ve Noktasal Taşkın Frekans Analizi İle Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 117 - 125, 31.01.2018

Mahsum Aydın

https://doi.org/10.31202/ecjse.366866

Öz

Bu çalışmada Batı Akdeniz Havzası üzerinde
bulunan ve E.İ.E.İ. tarafından ölçümleri yapılan 5 adet istasyona ait yıllık
maksimum akım verileri kullanılmıştır. Seçilen istasyonlara ait veriler
kullanılarak taşkın debileri L momentler yöntemi kullanılarak bölgesel olarak
hesaplanmış, ayrıca Noktasal Taşkın Frekans Analizi kullanılarak en uygun
olasılık yoğunluk fonksiyonları (OYF) Kolmogorov-Smirnov uyumun iyiliği testi
ile belirlenmiştir. Belirlenen fonksiyonlar kullanılarak taşkın debileri hesap
edilmiştir. Yapılan hesaplamalar incelendiğinde belirlenen OYF’ları ile
hesaplanan 50, 100, 1000 ve 10000 yıllık taşkın debisi değerleri L momentler
yöntemi ile hesap edilen taşkın değerleri ile 809 nolu istasyon hariç çok yakın
olduğu görülmüştür. L momentler yöntemi ile hesaplanan taşkın debilerinin
Noktasal T.F.A. yöntemleri ile aynı doğrulukta yapılabileceği görülmüştür. 809
nolu istasyonda Noktasal T.F.A. ile hesaplanan debilerin çok büyük çıkmasının
sebebinin ise bu istasyonda ölçülen değerler içerisindeki aykırı değerlerin olduğu
ve bu istasyon için yapılacak hesaplamalarda aykırı değerlerin etkilerinin giderilmesinin
yararlı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Taşkın Frekans Analizi, L momentler, Uyumun İyiliği Testi, BatıAkdeniz Havzası

Determination of Western Mediterranean Basin Flood Discharges by L-moments Method and Flood Frequency Analysis

Öz

In this study, annual maximum flow data of 5 stations on the West Mediterranean Basin which are measured by E.I.E.I. were used. Using the data from the selected stations, the flood discharges were calculated regionally by using the L-moment method, and the most appropriate probability density functions (PDF) were determined according to the goodness-of-fit test of Kolmogorov-Smirnov by using Flood Frequency Analysis (FFA). The flood discharges were calculated by using determined PDF. When the calculations are examined, it can be seen that the flood values 50, 100, 1000 and 10000 years return period calculated with the determined PDF are very close to the flood values calculated by the L-moments method except the 809 numbered station. It has been seen that the flood discharges calculated by the L-moments method can be calculated with the same accuracy by using the FFA methods. It is considered that the reason why the calculated values are too big at number 809 gauging station by using FFA is the outliers’ effect and it would be useful to remove the effects of outliers in the calculations for this station.

Anahtar Kelimeler

Flood frequency analysis, L-moments, goodness of fit test, Western Mediterranean basin

Kaynakça

• [1] Aydın M., “Hidrolojik Verilerdeki Aykırı Değerlerin Taşkın Frekans Analizi Üzerine Etkisinin İncelenmesi: Van Gölü Havzası Örneği”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2015, Cilt: 20, Sayı: 1-2, ss: 47-55. [2] Hosking J.R.M., Wallis, J.R., “Regional Frequency Analysis An Approach Based on L-Moments”, Cambridge University Press, 1997 [3] Saf B., “Batı Akdeniz Havzalarının L-Momentlere Dayalı Bölgesel Taşkın Frekans Analizi”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2009, Cilt: 15, Sayı: 2, ss: 153-165. [4] Seçkin N., “L Momentlere Dayalı Gösterge-Sel Metodu ile Bölgesel Taşkın Frekans Analizi”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (2009). [5] Seçkin N. ve Topçu E., “Adana ve Çevre İllerde Gözlenen Yıllık Maksimum Yağışların Bölgesel Frekans Analizi”, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 2016, Cilt: 31, Sayı: 4, ss: 1049-1062. [6] Şorman A.Ü., “Bölgesel Frekans Analizindeki Son Gelişmeler ve Batı Karadenizde Bir Uygulama”, İMO Teknik Dergi, 2004, ss: 3155-3169.