Türkiye’nin Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlüklerinin Belirlenmesi

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 8 - 21, 30.06.2017

Burhan Ardıç

Öz

Dış ticarette mutlak üstünlükler teorisi önemli
bir yere sahiptir. Fakat uluslararası uzmanlaşmayı mutlak üstünlükler teorisi
kesin anlamda açıklayamamaktadır. Bu durumu açıklamak için David Ricardo
tarafından geliştirilmiş olan Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi’ne bakmak
gerekmektedir. Karşılaştırmalı üstünlükler teorisinde iki ülke arasında
gerçekleşen üretimde bir ülke uzmanlaşmış ve mutlak olarak daha önde ve
gelişmişse, bu iki ülkenin ticaret yapacağı belirtilmiştir. Karşılaştırmalı
üstünlükler teorisi dış ticarete uygun geliştirilmiş bir modeldir. Bu çalışmada
Türkiye’nin Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (AKÜ) hesaplanmıştır.
Çalışmada; 2005-2016 yılları arasındaki Türkiye’nin ihracat yaptığı sektörler
ele alınmıştır. Çalışmada kullanılan veriler TÜİK, INTRACEN’den alınmıştır.
Çalışma sonucunda Türkiye’nin bitkisel ürünler, gıda sanayi ürünleri, tekstil
ürünleri, cam ve cam eşya, metaller, araçlar fasıllarında ihracatta
karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu belirlenmiştir..

Anahtar Kelimeler

Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler, Uluslararası Ticaret, İhracat, Türkiye Ekonomisi, Dış Ticaret Performansı

Determination Of Turkey's Revealed Comparative Advantages Index

Öz

The theory of
absolute advantages has occupied an important place in international economics.
However, the theory of absolute advantages cannot explain international
expertise in a definite sense. To explain this, we need to look at the Theory
of Comparative Advantages developed by David Ricardo. In a comparative
advantage theory, if there exists a country which is specialized in production
according to other country, they will trade. The theory of comparative advantages
is a model developed for foreign trade. In this study, Turkey's Revealed
Comparative Advantages Index (BAT) is calculated. In this research, sectors
exported by Turkey between 2005 and 2016 are discussed. The data used in the
study are obtained from TUIK and INTRACEN. As a result of the study it has been
determined that Turkey has a comparative advantage in exporting herbal
products, food industry products, textile products, glass and glassware,
metals, vehicles.

Anahtar Kelimeler

Revealed Comparative Advantages, İnternational Trade, Export, Turkey Economy, Foreign Trade Performance

Kaynakça

• Ağır, H. & Şahbaz, A. (2016, October). D-8 Ülkelerinin Makroekonomik Performansı ve Türkiye’nin Dış Ticareti/Macroeconomic Performances Of The D-8 Countries And Their Trade With Turkey. In Icpess (International Congress On Politic, Economic And Social Studies) (no. 1).
• Akar, S. (2014). Türkiye’de Daha İyi Yaşam Endeksi: Oecd Ülkeleri İle Karşılaştırma. Journal Of Life Economics, 1(1), 1-12.
• Altay, B. & Gürpınar, K. (2008). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Ve Bazı Rekabet Gücü Endeksleri: Türk Mobilya Sektörü Üzerine Bir Uygulama.
• Baltacı, A. Burgazoğlu, H. & Kurtuldu, S. (2014). Kırklareli İli Gıda Ve İçecek İmalatı Sektörünün Rekabetçilik Düzeyinin Analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Bashimov, G. (2017). Türkmenistan'ın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Yöntemiyle Rekabet Gücünün Analizi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 136.
• Çakmak, Ö. A. (2005). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil Ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama. Ege Academic Review, 5(1), 65-76.
• Çalık, A. (2002). Türkiye’nin Bor Madenleri Ve Özellikleri. Mühendis Ve Makine Dergisi, 508, 1-9.
• Çetin, M. & Işık, H. (2014). Türkiye Ve Avrupa Birliği Ekonomilerinde Yenilikler Ve Ar-Ge’nin Teşviki: Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Maliye Dergisi, 166(1).
• Dilek, S. (2016). Oyun Teorisi Eşliğinde Sanayi Ekonomisi. Seçkin Yayınları
• Er, K. O. & Atıcı, S. (2016). A Comparative İnvestigation Of The Chemistry Curricula Of Finland And Turkey. Necatibey Faculty Of Education Electronic Journal Of Science & Mathematics Education, 10(1).
• Eraslan, İ. H. Bakan, İ. & Helvacıoğlu Kuyucu, A. D. (2008). Türk Tekstil Ve Hazır Giyim Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Düzeyinin Analizi. Eraslan, H. Karataş, A. & Kaya, H. (2007). Türk Plastik Sektörünün Rekabetçilik Analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 205.
• Ergun, T. (2013). T. Ergun İçinde, Makroekonomiye Giriş (s. 210). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Erkan, B. & Batbaylı, Ş. (2017). Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (Kei) Üyesi Ülkelerin Küresel Pazarlardaki Karşılaştırmalı Üstünlükleri. Siyasal Bilimler Dergisi, 47.
• Erkan, B. (2012). BRIC Ülkeleri Ve Türkiye’nin İhracat Uzmanlaşma Ve Rekabet Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi. AİBÜ-İİBF Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi.
• Erkan, B. (2012). Türkiye’nin Geleneksel İhraç Tarım Ürünlerinde Uzmanlaşma Düzeyi. Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1).
• Erkan, B. (2012). Ülkelerin Karşılaştırmalı İhracat Performanslarının Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Katsayılarıyla Belirlenmesi: Türkiye-Suriye Örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(15), 195-218.Gürlük, S. & Turan, Ö. (2008). Dünya Gıda Krizi: Nedenleri Ve Etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 66.
• Erkan, B. (2012). Ülkelerin Karşılaştırmalı İhracat Performanslarının Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Katsayılarıyla Belirlenmesi: Türkiye-Suriye Örneği. Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 8(15), 195-218.
• Erkan, B. Arpacı, B. B. Yaralı, F. & Güvenç, İ. (2015). Türkiye’nin Sebze İhracatında Karşılaştırmalı Üstünlükleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 18(4), 70-76.
• Erol, E. D. (2013). Türkiye Ve Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi. Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1).
• Hüseyin, A. Ğ. I. R. & Yıldırım, S. (2015). Türkiye İle BRICS Ekonomilerinin Makroekonomik Performans Karşılaştırması: Betimsel Bir Analiz. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2).
• INTRACEN. 2017. International Trade Centre. 2017 tarihinde http://www.intracen.org/ adresinden alındı İskenderoğlu, Ö. Karadeniz, E. & Ayyıldız, N. (2015). Enerji Sektörünün Finansal Analizi: Türkiye Ve Avrupa Enerji Sektörü Karşılaştırması. İşletme Ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(3), 86-97.
• Kalaycı, C. (2013). Rusya Federasyonu İle Ticarette Türkiye’nin Açmazları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1).
• Kara, O. & Erkan, B. (2010). Türkiye’nin Emek Yoğun Mal İhracatındaki Karşılaştırmalı Üstünlüklerin Makro Ekonomik Büyüklüklerle İlişkisi. AİBÜ-İİBF Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi.
• Karakurt, B. Şentürk, S. H. & Mehmet, E. L. A. (2015). Makroekonomik Kırılganlık: Türkiye Ve Şangay Beşlisi Karşılaştırması. Yönetim Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(1), 283-307.
• Kesgingöz, H. (2017). Uluslararası Ekonomik Kuruluşların Türkiye'nin Dış Ticaretine Etkisi. Detay Yayıncılık.
• KOSGEB. (1 Mayıs 2017). 1 Mayıs, 2017 Tarihinde KOSGEB: http://www.kosgeb.gov.tr Adresinden Alındı Miran, B. Ela, A. T. I. Ş. Bektaş, Z. K. Cankurt, M. Bayaner, A. & Karabat, S. (2015). Uluslararası Kuru Üzüm Piyasasında Rekabet Edebilirlik Üzerine Bir Araştırma. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 1(1).
• Ovalı, S. (2014). Küresel Rekabet Gücü Açısından Türkiye’nin Konumu Üzerine Bir Değerlendirme. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, 13(13), 17-36.
• Özçörekçi, E. Öngüt, E. & Müdürlüğü, İ. S. V. K. G. (2005). Dünyada ve Türkiye'de Deri Ve Deri Ürünleri Sanayiinin Gelişme Eğilimleri Ve Geleceği. TC Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı.
• Seyidoğlu, H. (2015). Karşılaştırmalı Üstünlükler. H. Seyidoğlu İçinde, Uluslararası İktisat. İstanbul: Güzem Can Yayınları.
• Şahinli, M. A. (2011). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi: Türkiye Pamuk Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (21), 227-240.Şişman, M. & Bağcı, E. (2014). Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Sektöründe İthalat Bağımlılığı. Marmara Üniversitesi İ.İ.B Dergisi, 41.
• TÜİK. 28 Mayıs 2017. Türkiye İstatistik Kurumu. 28 Mayıs 2017 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/Start.do;jsessionid=MCdLhnFFXJ2WJGQkQGWfwDpB5cbhBLwhynhj0SNJYkQf910w28rz!-250234713 adresinden alındı
• Utkulu, U. (2005). Türkiye’nin Dış Ticareti Ve Değişen Mukayeseli Üstünlükler.