“EDEBİYAT KURAMI”NIN TEZİ NEDİR?

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 59 - 67, 29.12.2017

İbrahim Biricik

https://doi.org/10.31465/eeder.344928

Öz

• “EDEBİYAT KURAMI”NIN
  TEZİ NEDİR?

  
  
  

  Öz

  
  
  

  Teryy Eagleton’ın 1983 yılında ilk
  baskısını yaptığı “Edebiyat Kuramı”
  kitabı, okumayanlar için görünüşte edebiyatı bir bilim olarak ele alıp kuramsal
  yansımalarının teorik temellerinin atıldığı bir kitapmış gibi görünür. Ancak bu
  kitap, sadece edebiyatın kuramlarından bahsetmez. Bu durum, yazarın da kendi
  ifadesiyle kitabının çok okunmasının ve akademi ötesi bir okur kitlesini
  kendine çekebilmesinin nedenlerinden biridir.

  
  
  

  Teori temelli didaktikliğinden ziyade
  edebiyatın “edebi”liğini değil de insan bilimleri menşeli bir yaklaşım olduğunu
  ele alan bu kitap, edebiyatın ne olduğunu sorgulayarak edebiyat kuramının
  tanımına ulaşılabileceğini söyler. Böylece edebiyat kuramının elitist zümrenin
  hegemonyasından kurtularak edebiyatın, “öteki” olarak görülen gruplarca da
  şekillendirildiğini ispat eder. Bu şekillendiriliş yadırganmamalıdır. Çünkü 20.
  yüzyıl, toplumların hem sosyolojik hem de ideolojik şekilde dönüşüm ve
  değişimlerin yaşandığı bir zaman dilimidir.

  
  
  

  Bu makale;  Terry Eagleton’ın eleştirel bir gözle
  edebiyat kuramları hakkında neyi nasıl söylediğini gözler önüne sermeyi
  amaçlamaktadır.

  
  
  

  Anahtar Kelimeler: Edebiyat, kuram, toplum ve tarih.

  
  
  

  WHAT
  IS THE THESIS OF “THEORY OF LITERATURE”

  
  
  

  Abstract

  
  
  

  The book "Theory of Literature" by Teryy Eagleton, which
  was first published in 1983, seems to be a book, in which the theoretical bases
  of its theoretical reflections are laid by regarding literature as science, for
  those who have not read apparently. However, this book does not only talk about
  the theories of literature. This is one of the reasons, by the author’s own
  expression, why his book has been read too much and attracted a mass of readers
  beyond academia.

  
  
  

  Rather than theory-based didacticity, this book deals with the
  fact that literature is not a "literary", but an approach based on
  human sciences, and tells that the definition of literature theory can be
  reached by questioning what literature is. In this way, the theory of literature
  is liberated from the hegemony of the elitist coterie and proves that
  literature is also shaped by groups seen as "the other". This shaping
  should not be found odd because 20th century is a time period when both
  sociological and ideological transformations and changes are experienced by
  societies.

  
  
  

  This article aims to point out what and how Terry Eagleton has
  told about literary theories by a critical eye.

  
  
  Key
  Words: Literature, theory, society and history
• 
  
• 
  

 

Anahtar Kelimeler

Edebiyat, kuram, toplum, tarih

Kaynakça

• Eagleton, Terry (2014). Edebiyat Kuramı Giriş, Çeviren: Tuncay Birkan, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Erkman-Akerson, Fatma (2010). Edebiyat ve Kuramlar. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Moran, Berna (2004). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Uçan, Hilmi (2002). Edebiyat Bilimi ve Eleştiri. Ankara: Hece Yayınları.
• Parla, Jale. Sunuş: “Yirminci Yüzyılda Edebiyat Eleştirisi ve Terry Eagleton”. http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20EDEBIYATI/parla.pdf