The Use of Valence of Syrian Students Learning Turkish As a Foreign Language / Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen Suriyeli Öğrencilerin Durum Ekli Tamlayıcıları Kullanımı

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 5, 1011 - 1040, 29.08.2016

Metin Demirci Mehmet Fatih Dinçaslan

Öz

Bu çalışmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerin öğrenmede güçlük çektikleri konulardan biri olan Fiil-Tamlayıcı ilişkisi (Valenz) üzerinde durulmuştur. Çalışmanın amacı, durum ekli tamlayıcıların fiillerle münasebetinde ad durum eklerinin kullanımına yönelik ne gibi yanlışlar yapıldığının tespit edilerek bu doğrultuda yanlışları önlemeye ve düzeltmeye yönelik olarak çalışmalar yapmak, kalıcı öğrenmeyi sağlamak için yapılması gerekenlerle ilgili önerilerde bulunmaktır. Çalışma nitel bir çalışma olup verilerin analizinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Çalışmanın materyalini Gazi Üniversitesi tarafından hazırlanan “Yabancılar İçin Türkçe B1 Orta Düzey” adlı ders kitabı ve konuyla ilgili uygulama örnekleri oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Türkçe Öğretim Uygulama ve Araştırma Merkezinde B1 seviyesinde eğitim gören yirmi Suriyeli öğrenciden oluşan çalışma grubu oluşturmaktadır. Çalışmada öncelikle çalışma materyalindeki metinlerden durum ekli tamlayıcıya ihtiyaç duyan ve kullanımı diğer fiillere göre daha yaygın olan fiiller tespit edilmiştir. Tespit edilen bu fiillerle ilgili karma sorulardan oluşan çeşitli cümleler ve örnekler çalışma grubuna uygulanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen verilerden hareketle öğrencilerin ne gibi yanlışlar yaptıkları tespit edilmiş, bu doğrultuda yanlışları önlemeye ve düzeltmeye yönelik olarak çalışmalar yapılmıştır. Son olarak durum ekli tamlayıcıların kalıcı öğreniminin sağlanıp sağlanamadığı ile ilgili olarak çalışma grubuna kontrol testi uygulanmıştır. Böylelikle kursiyerlerin durum ekli tamlayıcıları kullanmadaki yeterlilikleri/yetersizlikleri saptanmıştır.

Anahtar Sözcükler: Yabancı Dil Olarak Türkçe, Suriyeli Öğrenciler, Valenz, B1 Seviyes

Kaynakça

• Akdoğan, G. (1993). Yabancıların Türkçe öğreniminde ad durumu ve çekim açısından sık rastlanan yanlışlar ve nedenleri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Banguoğlu, T. (1998). Türkçenin grameri. 5.Baskı, TDK Yayınları, Ankara.
• Bilgegil, M.K. (1984). Türkçe dilbilgisi. Dergah Yayınları, İstanbul.
• Buran, A. (1996). Anadolu ağızlarında isim çekim (hâl) ekleri. TDK Yayınları, Ankara.
• Demirci, M. (2015). B1 seviyesinde Türkçe öğrenen Suriyeli öğrencilerin sesli okuma becerisiyle ilgili tespitler. Turkish Studies, 10(7), 333-358.
• Durmuş, M. & Okur, A. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı. Grafiker Yayınları, Ankara.
• Eckmann, J. (1996). Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi üzerine araştırmalar (Hazırlayan Osman Fikri Sertkaya). Türk Dil Kurumu Yayınları: 635, Ankara.
• Ediskun, H. (1990). Türk dilbilgisi. Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Erdem, M. (2001). Türkçede çekim ve yapım eklerinin özellikleri ve sınırları. Bilig, 58, 71-90.
• Ergin, M. (1980). Türk dil bilgisi. Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
• Gabain, A.V. (1988). Eski Türkçenin grameri, (Çeviren Mehmet Akalın). Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
• Güven, E. (2007). Yabancıların Türkçe öğrenirken ad durum eklerinde yaptıkları hataların çözümlenmesi ve bu hataların giderilmesine yönelik öneriler. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Güzel, A. (1987). Türkçenin eğitimi ve öğretiminde metodoloji. Belgelerle Türk Tarih Dergisi, 5-9.
• Kahraman, T. (1996). Çağdaş Türkiye Türkçesindeki fiillerin durum ekli tamlayıcıları. TDK Yayınları, Ankara.
• Karahan, L. (1997). Fiil tamlayıcı ilişkisi üzerine. Türk Dili, 549, 209-213.
• Korkmaz, Z. (1995). Batı Anadolu ağızlarında yazı dilinden ayrılan isim çekimi ekleri ve fonologie-morphologie bağlantısı. Türk Dili Üzerine Araştırmalar, 2, 222-231.
• Korkmaz, Z. (2014). Türkiye Türkçesi grameri (şekil bilgisi). 4. Baskı, TDK Yayınları, Ankara.
• Mavaşoğlu, M. & Tüm, G. (2010). Türkçenin yabancı dil (TYD) olarak öğretiminde Çukurova Üniversitesinin uygulamaları, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. http://turkoloji.cu.edu.tr/, (Erişim tarihi: 15.03.2016).
• Melanlıoğlu, D. (2012). Yabancılara Türkçe öğretenlerin hâl eklerinin öğretimine ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Turkish Studies, 7(4), 2401–2411.
• Öz, N. (2002). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Ad Durum Ekleri ve Bir İzlence Önerisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Özkan, A. (1992). Yabancıların Türkçeyi öğrenmeleri esnasında yaptıkları isim hâl ekleri yanlışları ve bu konunun değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Timurtaş, F. K. (1994). Eski Türkiye Türkçesi XV. yüzyıl gramer - metin – sözlük. Enderun Kitabevi, İstanbul.
• Uğurlu, M. (2001). Türk lehçelerinin aktarımında valenz sözlüklerinin önemi. Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu Bildirileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazimağusa, s. 197-206.
• Uzun, N. E. (2004). Dünya dillerinden örnekleriyle dilbilgisinin temel kavramları Türkçe üzerine tartışmalar. Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 39.
• Vardar, B. (2002). Açıklamalı dilbilim terimleri sözlüğü. Multilingual Yayınları, İstanbul.
• Yıldırım, A. & Şimsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin yayıncılık, Ankara.
• Yıldırım, H. Ç. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde Türkçe dil bilgisi ve durum eklerine ilişkin öğrenci görüşleri. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Yılmaz, F. & Temiz, Ç. (2015). İsim hâl eklerinin yabancı öğrencilere etkinliklerle öğretimi, The Journal of Academic Social Science Studies, 36, 139-155.