Öğretmen Adaylarının Bilim İnsanlarının İsmiyle Özdeşleşen Bilimsel Terimlerin Yazımıyla İlgili Yanılgıları

Yıl 2018, Cilt: 14 Sayı: 4, 347 - 360, 30.12.2018

Mehmet Yılmaz Osman Çimen Ferhat Karakaya

https://doi.org/10.17244/eku.421145

Öz

Bilimin
hızla ilerlemesi, fen eğitiminin niteliğinin kapsam ve amaçlarının
güncellenmesine neden olmuştur. Fen eğitiminin amaçlarından biri, öğretmen ve
öğrencilerin bilimin doğasını anlamalarını sağlamaktır. Bu kapsamda,
öğretmenlerin bilimsel okuryazarlık ve bilimin doğası hakkında sahip olduğu
farkındalık ve görüşler öğrencilerinin görüşlerini de etkilemektedir. Bu
araştırmada, fen bilgisi ve biyoloji eğitiminde öğrenim gören öğretmen
adaylarının bilim insanlarının adlarıyla özdeşleşen bilimsel terimlerin
yazımından kaynaklanan yanılgılarının nedenlerini ortaya koymak ve bilimin
doğasına yönelik farkındalıklarının artırılması amaçlanmıştır. Araştırma
2016-2017 eğitim öğretim yılında 152 öğretmen adayı ile gerçekleşmiştir. Nitel
araştırma yönteminin kullanıldığı araştırmada veriler çalışma metni, kavramsal
değişim metni ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının biyoloji alanında bilim
insanlarının adları ile özdeşleşen bilimsel terimlerin yazımı ile ilgili
farkındalıklarının ve terimlerin doğru yazım oranlarının arttığı
belirlenmiştir. Ayrıca bu terimlerin yazımına yönelik yanılgıların beş farklı
nedenden kaynaklandığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilimin doğası, bilim insanı, farkındalık, fen eğitimi

The Misconceptions of Pre-Service Teachers Regarding the Spelling of Terms Identified with the Names of Scientists

Öz

The rapid progress of science has caused the scope and
purpose of science education to be updated. One of the aims of science
education is to ensure that teachers and students understand the nature of
science. In this context, the awareness and opinions of teachers about
scientific literacy and the nature of science affect the opinions of their
students. This study was carried out to elucidate the reasons for the
misconceptions of science and biology pre-service teachers regarding the spelling
of terms associated with the names of the scientists and promote their
awareness regarding these terms and the nature of science. The study was carried
out with 152 pre– service teachers studying in Gazi University in 2016 – 2017
academic year. The study was based upon a qualitative research model and the
data were collected using a study text, conception change text and semi-structured
interview form. It has been determined that pre-service teachers’ awareness of
scientific terms that are identified with the names of scientists in the field
of biology and the correct spelling rates of terms increase with increased
awareness. It was also observed that the misconceptions for the written forms of
these terms stem from five different reasons.

Anahtar Kelimeler

Nature of science, Scientist, Awareness, Science education

Kaynakça

• Abd‐El‐Khalick, F., Myers, J. Y., Summers, R., Brunner, J., Waight, N., Wahbeh, N., ... & Belarmino, J. (2017). A longitudinal analysis of the extent and manner of representations of nature of science in US high school biology and physics textbooks. Journal of Research in Science Teaching, 54(1), 82-120.
• Abd-El-Khalick, F., & Lederman, N. G. (2000a). Improving science teachers„ conceptions of the nature of science: A critical review of the literature. International Journal of Science Education, (22), 665–701.
• Abd-El-Khalick, F. & Lederman N. G. ( 2000b) The Infuence of history of science courses on students' views of nature of science. Journal of Research In Science Teaching, 37(10), 1057- 1095.
• Abd-El-Khalick, F., & BouJaoude, S. (1997). An exploratory study of knowledge base for science teaching. Journal of Research in Science Teaching, 34(7), 673-699.
• Aikenhead, G. S. (1997). Toward a first nations cross-cultural science and techno¬logy curriculum. Science Education, 81(2), 217-238.
• American Association for the Advancement of Science (1993). Benchmarks for Science Literacy: A Project 2061 Report. NewYork: Oxford University Press.
• Arslan, A. (1995). İlkokul öğrencilerinde gözlenen bilimsel beceriler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enst. Ankara.
• Aslan O. (2010). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimsel bilginin doğası hakkındaki görüşleri. EJournal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(1), 20-31.
• Aslan O., Yalçın N. & Taşar M. F. (2009). Fen ve Teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası hakkındaki görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10(3), 1-8.
• Aslan, O. (2009). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası hakkındaki görüşleri ve bu görüşlerin sınıf uygulamalarına yansımaları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ayvacı H. Ş. & Özbek D. (2015). Fen teknoloji toplum dersi kapsamında yapılan uygulamaların fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimin doğası algılarına etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi 12-1(23), 131-152.
• Bartholomew, H., Osborne, J. & Ratcliffe, M. (2004). Teaching students 'ideas-about-science': Five dimensions of effective practice. Science Education, 88(5), 655-682.
• Bravo, L. A., Merce, I., & Anna, E. (2001, April). A characterisation of practical propo¬sals to teach the philosophy of science to prospective science teachers. Paper presented at the IOSTE Symposium, Paralimni, Cyprus.
• Can, B., & Pekmez, E. Ş. (2010). Bilimin doğası etkinliklerinin ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesindeki etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27), 113-123.
• Canbazoğlu, S. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Ünitesine İlişkin Pedagojik Alan Bilgilerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Carey, S. & Evans, R. (1989). An experiment is when you try it and see if it works: a study of grade 7 students’ understanding of the construction of scientific knowledge. International Journal of Science Education, 11 (5), 514-529.
• Chen, S. (2001). Prospective teachers’ views on the nature of science and science teaching. Unpublished Doctoral Dissertation, Indiana University, Indiana, USA.
• Çakıcı, Y. (2009). Fen Eğitiminde Bir Önkoşul: İlimin Doğasını Anlama. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (29),57-74
• Çetin P. S. (2009). Effect of conceptual change oriented instruction on understanding of gases concepts. Unpublished Doctoral Thesis. Middle East Technical University, Ankara 2009.
• Çınar M. & Köksal N. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bilime ve bilimin doğasına yönelik görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 43-57.
• Deniz, H. & Adibelli, E. (2015). Exploring how second grade elementary teachers translate their nature of science views into classroom practice after a graduate a level nature of science course. Research in Science Education. 45(6), 867-888.
• DiGiuseppe, M. (2013). Representing nature of science in a science textbook: Exploring author-editorpublisher interactions. International Journal of Science Education, (36), 1061–1082
• Doğan N., Çakıroğlu J., Çavuş S., Bilican K. & Arslan O. (2011). Öğretmenlerin bilimin doğası hakkındaki görüşlerinin geliştirilmesi: hizmetiçi eğitim programının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2011) 127-139.
• Doğan, B. N. (2005). Türkiye genelinde ortaöğretim fen branşı öğretmen ve öğrencilerinin bilimin doğası üzerine görüşlerinin araştırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara, .
• Doğan-Bora N., Arslan O. & Çakıroğlu J. (2006). Lise öğrencilerinin bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(31) 32-44.
• Erdoğan, R. (2004). Investigation of the preservice science teachers’ views on nature of science. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Gess-Newsome J. (2002). The Use and impact of explicit instruction about the nature of science and science ınquiry in an elementary science methods course. Science & Education, 11(1),55-67.
• Hanuscin, D., Lee, M. H. & Akerson, V. L. (2011). Elementary teachers’ pedagogical content knowledge for teaching the nature of science. Science Education. DOI: 10.1002/sce.20404.
• Kang, S., Scharmann, L. C., & Noh, T. (2005). Examining students’ views on the na¬ture of science: Results from Korean 6th, 8th, and 10th graders. Science Education, 89(2), 314-334.
• Khishfe R. & Abd-El-Khalick F. (2002). Influence of explicit and reflective versus implicit inquiryoriented instruction on sixth graders’ views of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(7), 551-578.
• Khishfe, R. (2008). The development of seventh graders’ views of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 45(4), 470–496.
• Köseoğlu, F., Tümay, H., & Üstün, U. (2010). Bilimin Doğası Öğretimi Mesleki Gelişim Paketinin Geliştirilmesi ve Öğretmen Adaylarına Uygulanması İle İlgili Tartışmalar. Journal of Kirsehir Education Faculty, 11(4), 129-162.
• Leden, L., Hansson, L., Redfors, A. & Ideland, M. (2015). Context-rich vs. context-stripped approach to NOS teaching: teachers’ reflections. In The 11th Conference of the European Science Education Research Association (ESERA), Helsinki, August 31-September 4, 2015.
• Lederman N. (1999). Teachers’ understanding of the nature of science and classroom practice: factors that facilitate or ımpede the relationship. Journal of Researching Science Teaching, 36(8), 916- 929.
• Lederman N. G. (1992). Students’ and teachers’ conceptions of the nature of science: a review of the research. Journal of Research in Science Teaching, 29(4), 331-359.
• Lederman, N. G. & Lederman, J. S. (2004). Project ICON: A professional development project to promote teachers' and students' knowledge of nature of science and scientific inquiry. In Buffler, A. & Laugksch, R. (Eds.) Proceedings of the 12th annual conference of the Southern African Association for research in Mathematics, Science and technology education. Durban: SAARMSTE.
• Matthews, M. (2000). Time for science education: How teaching the history and phi¬losophy of pendulum motion can contribute to science literacy. NY: Plenum Publishers.
• McComas, W. F., & Olson, J. K. (1998). International science education standards documents (41-52). In McComas (Ed.) The Nature of Science in Science Education: Rationales and Strategies. The Netherlands: Kluwer Academic Publishers.
• MEB. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınevi.
• MEB. (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: MEB Yayınevi.
• MEB. (2017). Ortaöğretim Kurumları Biyoloji Dersi Öğretim Programı (9,10,11 ve 12. Sınıflar), Ankara: MEB Yayınevi.
• Mıhladız G. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası konusundaki pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Mıhladız, G., & Doğan, A. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenleri ve öğretmen adaylarının bilimin doğası konusundaki alan bilgilerinin karşılaştırılması. E-International Journal of Educational Research, 3(1), 78-96.
• Murcia, K. & Schibeci, R. (1999). Primary student teachers‟ conceptions of the nature of science. International Journal of Science Education, 21(11), 1123-1140.
• National Research Council (1996). National Science Education Standards. Washington, DC: National Academy Press.
• Posnanski T. J. (2010). Developing understanding of the nature of science within a professional development program for ınservice elementary teachers: project nature of elementary science teaching. Journal of Science Teacher Education, 21(5), 589-621.
• Ratcliffe, M. (2008, June). Pedagogical content knowledge for teaching concepts of the Nature of Science. Paper presented at the Nordic Symposium on Science Education, University of Iceland, Reykjavik, Iceland. Retrieved September 8, 2008, from http:// symposium9.khi.is/synopsis/nfsun9_submission_5.doc
• Rivas, M.G.(2003). The nature of science and preservice elementary teacher: change in understanding and practice, Yayımlanmamış Doktora Tezi, University of California.
• Roberts, D. A. (2007). Scientific Literacy/Science Literacy. In S. A. Abell & N. G. Lederman (Eds.), Handbook of research on science education (pp.729-780). Mahwah, NJ: Lawrance Erlbaum Associates, Publishers.
• Roberts, R. (2001).Procedural understanding in biology: the thinking behind the doing. The Journal of Biological Education, 35(3),113-117.
• Solomon J., Scott L. & Duveen J. (1996). Large-Scale exploration of pupils’ understanding of the nature of science. Science Education, 80(5),493-508.
• Taber K. S. (2008). Towards a curricular model of the nature of science. Science & Education,17(2-3), 179-218.
• Tairab, H. H. (2001). How do pre-service and in-service science teachers view the nature of science and technology. Research in Science and Technological Education, 19(2), 235-250.
• Taşar, M. F. (2003). Teaching history and the nature of science in science teacher education programs. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 30-42.
• Timur, S., Karatay, R., & Timur, B. (2013). 2005 ve 2013 yılı fen dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 233-264.
• Tsai, C. (2002). Nested epistemologies: science teachers‟ beliefs of teaching, learning and science. International Journal of Science Education, 24(8),771-783.
• Vesterinen, V.-M., Akesla, M., & Lavonen, J. (2013). Quantitative analysis of representations of nature of science in Nordic upper secondary school textbooks using framework of analysis based on philosophy of chemistry. Science & Education, (22), 1839–1855.
• Water-Adams S. (2006). “The Relationship Between Understanding of the Nature of Science and Practice: The Influence of Teachers Beliefs About Education”. International Journal of Science Education 28(8), 919-944.
• Yakmacı, B. (1998). Science (biology, chemistry and physics) teachers’ views on the nature of science as a dimension of scientific literacy. Yayınlanmamış Master Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Zeidler, D. L., Walker, K. A., Ackett, W. A & Simmons, M. L. (2002). Tangled up in views: Beliefs in the nature of science and responses to socioscientific dilemmas. Science Education, 86(3), 343–367.
• Zorlu Y. & Baykara O. (2015). Teknoloji bilimin uygulaması mıdır? Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının görüşleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (29), 123-144.