Organik Maddece Zengin Tarasçı Formasyonunun (Orta Toroslar/Türkiye) Triyas Dönemindeki Paleoredoks ve Provenans İncelemeleri

Yıl 2010, Cilt: 6 Sayı: 2, 9 - 24, 01.08.2010

A Sarı B. Yavuz Pehlivanlı D. Koca Ş. Koç

Öz

Tarasçı Formasyonun organik madde miktarı % 0.28 - 0,62 (ortalama % 0,38) arasında değişmektedir.
Organik madde tipi karasal kökenli olup, Tip III’ kerojen’dir. Ca, Zr, Sr, Rb, U ve Co elementlerinin Tarasçı
Formasyonuna ait örneklerdeki miktarı tüm anoksik ve öksinik şartlara sahip havzalardaki sedimentlere göre
oldukça zengindir. Ti, K, Mg, Rb, Zr ve Si gibi elementlerin Al ile olan korelasyonları çok kuvvetli olup, bu veriler
elementlerin homojen detritik bir kaynaktan geldiğine işaret etmektedir. Ni/Co ve V/Cr oranlarına göre Tarasçı
Formasyonun depolanma koşulları oksik, V(V+Ni) ve U/Th oranlarına göre ise anoksiktir. Tarasçı Formasyonuna
ait örneklerin K2O/Na2O-SiO2 diyagramında ada yayı alanına düştüğü, SiO2/Al2O3 ile K2O/Na2O grafiğinde ise
örneklerin çoğunun aktif kıtasal kenar aralığına düştüğü tespit edilmiştir. Kayaç örneklerinin K2O - Rb grafiğinde
bir örnek dışında bazik kompozisyona sahip olduğu; TiO2 - Al2O3 grafiğinde ise bazaltik alana düşen bir örnek
dışında diğer örneklerin bazalt+granit ve granit+bazalt bileşimli kayaçlardan türedikleri görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Orta Toroslar, paleoredoks, provenans, organik madde, majör element, iz element

During Triassic Paleoredoks and Provenance Investigation of Rich Organic Matter Tarasçı Formation (Middle Taurus / Turkey)

Öz

The amount of organic matter of Tarasçı formation ranges from 0,28% - 0,62 (0.38% on average).
Organic matter type is terrestrial origin and is Type III kerogen. The amount of Ca, Zr, Sr, Rb, U and Co elements
in samples relating to Tarasçı Formation is richer than that of the sediments basins owner anoxic and euxinic
conditions. The correlation of Al with such as Ti, K, Mg, Rb, Zr and Si elements is very strong, these datas are
indicated that the elements come from a source homogeneous detrital. The deposition conditions of Tarasçı
formation are oxic according to Ni / Co and V / Cr ratios and anoxic according to (V + Ni) and U / Th ratios. It is
determined that samples of belonging to Tarasçı formation are falled into (landed) the area of the island arc in
K2O/Na2O-SiO2 diagram and most of samples are fall into the range active continental margin in SiO2/Al2O3-
K2O/Na2O diagram. It is shown that all except one samples of rock have basic composition in K2O-Rb chart and all
except one sample fall into the basaltic field are derived from basalt + granite and granite + basalt rocks in TiO2 -
Al2O3 chart.

Anahtar Kelimeler

Central Taurus, paleoredox, provenance, Organic matter, major element, trace element