TÜRK BORÇLAR HUKUKU’NDAKİ GELİŞİMİYLE ALT KİRA

Year 2023, Issue: 71, 225 - 253, 20.11.2023

Gökçe Canarslan

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1391375

Abstract

Türk Borçlar Hukuku’nda kira sözleşmeleri, 22.04.1926'da kabul edilen 818 sayılı Borçlar Kanunu’ndan (eBK) günümüze oldukça büyük değişiklikler geçirmiştir. Bu kanunda yer alan adi kira ve ürün kirası ayrımlarının yanında, yeni bir kategori olarak 18.05.1955’de kabul edilen 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun (GKHK) ile II. Dünya Savaşı sonrası ekonomik ve sosyal durumlar dikkate alınarak, kiraya veren ve kiracı arasında özellikle barınma ve işyeri ihtiyacına yönelik sorunlar düzenlenmeye çalışılmıştır. Yürürlükteki 11.01.2011'de kabul edilen 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda (TBK) ise kira sözleşmeleri, genel hükümler, konut ve çatılı işyerleri ile ürün kirası ayrımlarında incelenmektedir.
Alt kira olarak adlandırılan ve kiracının, çeşitli sebeplerle kiralananı tamamen veya kısmen bir başka kişiye kiralamasının mümkün olup olmayacağı, mümkünse şartlarına ve sonuçlarına yönelik düzenlemeler, bu kanunların tamamında yer almaktadır. Türk Borçlar Hukuku’nda alt kira sözleşmesi yapmak için kural olarak kiraya verenin rızasının aranmamakla birlikte özellikle konut ve işyerlerinde kiracının mutlaka kiraya verenden yazılı şekilde rıza alması beklenmektedir. Bu çalışmada, alt kiraya ilişkin hükümlerin zaman içinde Türk Borçlar Hukuku’ndaki gösterdiği değişiklikler incelenerek, genel ve konuyla ilgili özel kanunlar karşılaştırmalı olarak değerlendirilecektir.

Keywords

Kira sözleşmesi, Alt kira, Kiracı, Kiraya veren

References

• Arslan M, “Kira Sözleşmesinde Alt Kira”, C.1, S.1, 2023, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 109-143.
• Aydoğdu M/ Kahveci N, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri (Sözleşmeler Hukuku), 5. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
• Bilge N, Borçlar Hukuku Özel Borç Münasebetleri, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1971.
• Bisang R/ Burkhalter P/ Futterlieb R. vd., Le droit suisse du bail à loyer, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2011.
• Engel P, Contrats de droit Suisse, Traité des contrats de la partie spéciale du Code des obligations, de la vente au contrat de société simple, articles 184 à 551 CO, ainsi que quelques contrats innommés, 2e édition, Stämpfli Verlag AG, Berne, 2000.
• Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 10. Baskı, Yetkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• Giger H, Die Miete, Art. 253-273c. Art. 260–266o OR, BK- Berner Kommentar, Regina Aebi-Müller/ Christoph Müller (ed.), Stämpfli Verlag AG, Berne, 2020.
• Gümüş M A, “Yeni” 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi, 2.Baskı, Vedat Kitapçılık, 2012.
• Higi P/ Wildisen C, Die Miete, Vorbemerkungen zum 8. Titel (Art. 253- 273c OR), Art. 253- 265 OR, ZK- Zürcher Kommentar, Jörg Schmid (ed.), Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2019.
• İnceoğlu M, Kira Hukuku, Cilt I, 1. Baskı, Oniki Levha Yayınevi, İstanbul, 2014.
• İnceoğlu M, Kira Hukuku, Cilt II, 1. Baskı, Oniki Levha Yayınevi, İstanbul, 2014.
• Kahveci N, “6098 Sayılı TBK’nun 323. Maddesi Çerçevesinde Kira İlişkisinin Devri Durumunda Kira Sözleşmesinden Doğan Borçlardan Sorumluluk”, C. 19, Özel Sayı, 2017, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan, s.695-728.
• Kapancı K B, “Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 03.10. 2001 tarihli ve E. 6-653–K. 672 sayılı kararı’nın alt kira sözleşmesi bağlamında düşündürdükleri”, Saibe Oktay Özdemir/ Azra Arkan Serim/ Atilla Altop (ed.), Prof. Dr. Haluk Burcuoğlu'na Armağan, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020, s.1097-1150.
• Lachat D, “La Sous-Location”, C. 114, 1992, La Semaine judiciaire, Société genevoise de droit et de législation, s.469-486.
• Lachat D, Commentaire Romand, Code des Obligations I, Luc Thévenoz, Franz Werro (ed.), 2e édition, Helbing Lichtenhahn Verlag, Bâle, 2012.
• Müller C, Contrats de droit suisse- Présentation systématique des contrats les plus importants en pratique, Stämpfli Verlag AG, Berne, 2021.
• Öktem Çevik S, İstanbul Şerhi Türk Borçlar Kanunu ve Yürürlük Kanunu, Rona Serozan/ Turgut Öz/ Faruk Acar/ Emre Gökyayla/ Murat Develioğlu (ed.), 2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2018.
• Permann R, OR Kommentar zum Schweizerischen Obligationenrecht, Jolanta Kren Kostkiewicz/ Stephan Wolf/ Marc Amstutz, vd. (ed.), Orell Füssli Verlag AG, Zürich, 2023.
• Rey P, Präjudizienbuch OR Die Rechtsprechung des Bundesgerichts (1875-2020), Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2021.
• Rohrer F, Das schweizerische Mietrecht Kommentar, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2018.
• Sevinç A B, “Alt Kira ve Kiranın Devri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, 2010.
• Tandoğan H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Kira ve Ödünç Verme (Ariyet, Karz) Sözleşmeleri, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1985.
• Topuz S/ Canbolat F, “Kira İlişkisinin Devri -(Yeni) Türk Borçlar Kanununun İlgili 323 üncü Maddesinin Değerlendirilmesi-”, C.2011 S.95, 2011, TBB Dergisi, 97-134.
• Urban H/ Heinrich P, Vertragsverhältnisse Teil 1: Innominatkontrakte, Kauf, Tausch, Schenkung, Miete, Leihe Art. 184- 318 OR, CHK- Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Markus Müller-Chen, Claire Huguenin (ed.), Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2016.
• Yavuz C/ Acar F/ Özen B, Borçlar Hukuku Dersleri Özel Hükümler, 18. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2022.
• Yücer İ, “Alt Kira”, C. 57, S.3, 2008, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s.791-829.
• Zevkliler A/ Gökyayla E, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 21. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2021.