HEDEF MALİYETLEME KAVRAMI ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALARIN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Year 2025, Issue: 102, 35 - 54, 22.06.2025

Fırat Kınalı

https://doi.org/10.17753/sosekev.1612312

Abstract

Hedef maliyetleme, yönetim muhasebesinde yer alan ve son yıllarda işletmeler tarafından sıkça tercih edilen modern bir maliyet belirleme yöntemidir. Bu yöntem, işletmelerin yeni ürünlerin tasarım ve planlama süreçlerinde belirlenen maliyet ve operasyonel hedeflere ulaşmalarına yardımcı olmaktadır. Bu çalışma, çağdaş maliyetleme yöntemlerinden biri olan hedef maliyetleme üzerine yapılan çalışmaların eğilimlerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, Web of Science veri tabanında yer alan ve 1994-2024 yıllarını kapsayan 268 çalışma analiz edilmiştir. Hedef maliyetleme ile ilgili verilere Web of Science veri tabanından elektronik ortamda erişilmiş ve R Studio programına aktarılmıştır. Çalışma kapsamında hesaplamalar, tablolar, şekiller ve grafiklere yönelik işlemler de R Studio kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, hedef maliyetleme konusundaki yayınlar özellikle 2000’li yıllardan itibaren artış göstermiştir. En fazla yayının Almanya ve ABD menşeli olduğu, en çok tercih edilen dergilerin ise International Journal of Production Economics ve Asia Pacific Management Accounting Journal olduğu belirlenmiştir. Kelime bulutu analizinde “target costing”, “cost management”, “value engineering” ve “management accounting” gibi anahtar kelimeler öne çıkmıştır. Ayrıca, atıf analizleri, belirli yazarların ve makalelerin bu alandaki bilimsel yönlendirici rolünü ortaya koymuştur. Sonuç olarak, hedef maliyetleme alanında yayınlanan çalışmaların hem niceliksel hem de disiplinler arası bağlamda gelişim gösterdiği tespit edilmiştir. Çalışma, özellikle uluslararası iş birliklerinin teşvik edilmesi, dijitalleşme ve yapay zekâ uygulamaları ile entegrasyonun araştırılması ve sektörel bazda uygulamalı çalışmaların artırılması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, yapılan analizler hedef maliyetleme alanında literatürdeki boşluğu doldurmakta ve gelecek araştırmalara yön gösterecek nitelikte önemli bir katkı sunmaktadır.

Keywords

Hedef maliyetleme, Bibliyometrik analiz, Web of Science

Bibliometric Analysis of Studies on the Concept of Target Costing

Abstract

Target costing is a contemporary costing methodology in management accounting that has been increasingly favored by enterprises in recent years. This method helps businesses to achieve the cost and operational targets set in the design and planning processes of new products. This study aims to evaluate the trends of studies on target costing, which is one of the contemporary costing methods. To this end, 268 studies in the Web of Science database covering the years 1994-2024 were analyzed. Data on target costing were accessed electronically from the Web of Science database and transferred to the Rstudio program. Within the scope of the study, calculations, tables, figures and graphs were also performed using Rstudio. According to the findings, publications on target costing have increased especially since 2000s. The highest number of publications originated from Germany and the USA, and the most preferred journals were International Journal of Production Economics and Asia Pacific Management Accounting Journal. In the word cloud analysis, keywords such as “target costing”, “cost management”, “value engineering” and “management accounting” stand out. Furthermore, citation analysis revealed the role of specific authors and articles as scientific drivers in this field. As a result, it was found that published studies in the field of target costing have developed both quantitatively and in an interdisciplinary context. The study emphasizes that international collaborations should be encouraged, integration with digitalization and artificial intelligence applications should be investigated, and applied studies should be increased on a sectoral basis. In this context, the analysis fills the gap in the literature in the field of target costing and provides an important contribution to guide future research.

Keywords

Target costing, Bibliometric analysis, Web of Science

References

• Acaravcı, S. K., & Öz, İ. A. (2023). Hedef maliyetleme sistemi: Bir üretim işletmesinde uygulama. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 54-69.
• Ahn, H., Clermont, M., & Schwetschke, S. (2018). Research on target costing: Past, present, and future. Management Review Quarterly, 68(2), 135–178. https://doi.org/10.1007/s11301-018-0141-y
• Ağaç, S. (2025). Kaynak tüketim muhasebesi üzerine çalışılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 105, 57-74. https://doi.org/10.25095/mufad.1599762
• Akgün, M., & Karataş, B. (2017). Muhasebe ve denetime bakış dergisinde 2000-2016 yılları arasında yayımlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 17(52), 19-34.
• Ansari, S. L., & Bell, J. E. (1997). Target costing: The next frontier in strategic cost management. A CAM-I/CMS model for profit planning and cost management. Irwin.
• Arslan, E., & Çonkar, M. K. (2024). Hastanelerde kaynak tüketim muhasebesi ve hedef maliyetleme yöntemlerinin birlikte uygulanması. Akdeniz İİBF Dergisi, 24(2), 86-103. https://doi.org/10.25294/auiibfd.1455669
• Bahşi, G., & Can, V. (2001). Hedef maliyetleme. Muhasebe ve Denetime Bakış, 4, 47-64.
• Coşkun, A. (2008). Hedef maliyetleme ve uşak ilindeki battaniye üretim işletmelerinde uygulanabilirliği üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 1-16.
• Demircioğlu, E. N., & Adıgüzel, I. (2019). Hedef maliyetleme ve hedef maliyetlemenin bir üretim işletmesinde uygulanması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 12(2), 301-315.
• Dekker, H., & Smıdt P. (2003). A survey of the adoption and use of target costing in dutch firms. International Journal of Production Economics, 84, 293-305. https://doi.org/10.1016/S0925-5273(02)00450-4
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285–296. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.04.070
• Garfield, E. (1972). Citation analysis as a tool in journal evaluation. Essay of an Information Scientis, 1, 527-544.
• Hotamışlı, M., & Erem, İ. (2014). Muhasebe ve finansman dergisinde yayınlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 7, 1-20. https://doi.org/10.25095/mufad.396474
• Karahan, M. (2018). Hedef maliyetleme: Halı işletmesinde bir uygulama. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(65), 362-378. https://doi.org/10.17755/esosder.357155
• Kaya, G. A. (2010). Hedef maliyetleme. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 313-332.
• Korga, S. (2025). Muhasebe ve yapay zekâ: Vosviewer ile bibliyometrik analiz. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 32(1), 131-145. https://doi.org/10.18657/yonveek.1522092
• Koşan, L., & Geçgin, E. (2013). Hedef maliyetleme sisteminin menü analizinde kullanılması: Bir yiyecek içecek işletmesinde yapılan uygulama ve sonuçları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 391-410.
• Kurtuluş, M. A., & Bilen, K. (2021). A bibliometric analysis on nature of science: A review of the research between 1986-2019. Scientific Educational Studies, 5(1), 47-65. https://doi.org/10.31798/ses.941238
• Linh, N. T. (2024). Literature review on target costing in academic research. International Journal of Research Publication and Reviews, 5(1), 1–10.
• Mazman İtik, Ü. (2025). Muhasebe alanında kalite maliyeti kavramının bibliyometrik analizi: Yayın trendleri ve bilimsel iş birlikleri. Muhasebe ve Denetime Bakış, 24(74), 165-190. https://doi.org/10.55322/mdbakis.1514882
• Okuba, Y. (1997). Bibliometric indicators and analysis of research systems: Methods and examples. OECD Science, Technology and Industry Working Papers, 1-71.
• Say, S. (2023). Bibliometric analysis of studies on corporate social responsibility and profitability. Journal of Management and Economics, 30(1), 151-166. https://doi.org/10.18657/yonveek.1037555
• Sevimli Örgün, G. (2024). Muhasebe enstitüsü dergisinde yayımlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 71, 25-37. https://doi.org/10.26650/MED.1428359