Atatürk’ün Türk sanatı tarihine, müzelere ve taşınmaz eski eserlere yönelik ilgisi ile alakalı bugüne kadar pek çok yayın yapılmıştır. Ancak kendisinin taşınabilir eski kültür objeleri (antikalar) ile ilişkisine dair bir yayın bulunmamaktadır. 19. yüzyıldan itibaren Osmanlı toplumunda dekorasyonun bir unsuru olarak başlayan antika toplama merakı Cumhuriyet döneminde “koleksiyonerliğe” dönüşmüştür. Osmanlı Devleti’nin yayımladığı eski eser nizamnameleri ile yurtdışına eski eser çıkarılmasını önleme çabasına rağmen, sürekli savaşların yaşandığı 1912-1922 yılları arasında Türk el sanatlarının özelliklerinin tespit edilmesinde en önemli görevi üstlenecek taşınabilir Türk kültür objelerinin yurtdışına çıkarılmasının önüne geçilememiştir. Böyle bir dönemde Türkiye’de siyasi anlamda önemli bir dönüşümü gerçekleştiren Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığı yıllarında, dönem anlayışına uygun bir biçimde “antika” olarak kabul edilebilecek, en az 100 yıl öncesinde imal edilmiş taşınabilir Türk kültür objeleri ile olan ilişkisi bu makalenin temelini oluşturmaktadır. Gazi’nin yaşadığı mekânlarda bulunan tarihi eserler, bu eserlere bakış açısı ve sahip olduğu antikaların hususiyetlerinin incelendiği bu çalışma ile yeni tespitler ve yeniden değerlendirmeler yapılmış olup, araştırmanın temel kaynaklarını Cumhurbaşkanlığı Arşivi’nden temin edilen ve tamamı ilk kez yayınlanan belgeler ile dönemin günlük gazeteleri ve araştırma eserleri oluşturmaktadır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Art History |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | December 24, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Issue: 50 |