Yozgat şehir merkezinin başlıca kentleşme sorunları ve çözüm önerileri

Yıl 2016, Cilt: 32 Sayı: 1, 1 - 10, 01.02.2016

Funda Çatalbaş

Öz

Yozgat şehri, kırsal yaşam biçiminden tam olarak kurtulamamış olmasının yanı sıra, kırdan kente göç ile birlikte zaman içerisinde plansız yapılaşma sorunları ile de karşı karşıya kalmıştır. Bu durum Yozgat şehir merkezinde geçmişten günümüze kadar bazı kentleşme sorunlarının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Daha sağlıklı, güvenli, sürdürülebilir kent ve yaşam çevreleri için bu sorunların çözüme kavuşturulması gerekmektedir. Bu çalışmada öncelikle, Yozgat şehir merkezinin kentleşme süreci, sosyo-ekonomik durumu ve potansiyelleri, mekânsal gelişimi ve zaman içerisinde yapılmış plan uygulamaları incelenmiştir. Daha sonra bu incelemelerden elde edilen bulgular doğrultusunda, Yozgat şehir merkezindeki kentleşme sorunlarının en önemlilerinin neler olduğu ortaya konulmuştur. Son olarak ise, Yozgat’ta kentsel sürdürülebilirliğin sağlanması ve daha yaşanabilir bir çevre için bu kentleşme sorunlarına çözümler üretilmeye çalışılmıştır. Y

Anahtar Kelimeler

Yozgat, Kentleşme Sorunları, Şehir Planlama

Major urbanization problems and solutions of Yozgat city center

Öz

Yozgat city has not only get rid of the rural life form fully, but it has also faced with unplanned construction problems. This situation has led to some urbanization problems in Yozgat city center from the past to the present. This problems need to be resolved for more healthy, safe, sustainable urban and living environment. In this study firstly, urbanization, socio-economic status and potential, spatial development and implemented plans of Yozgat city center have been studied. Later, have been introducad what are the major problems of urbanization in Yozgat city center according to findings obtained from this study. Finally, solutions have to be developed of urbanization problems in order to ensure urban sustainability and more livable environment.

Anahtar Kelimeler

Yozgat, Urbanization Problems, City Planning

Kaynakça

• Akarsu,A., http://ormanweb.sdu.edu.tr/2012/sunular/sunu_049.pdf Isparta, 2007.
• Ayten, A.M. ve Dede, O.M., Milli Park Alanlarının Koruma ve Yönetim Sorunları: Yozgat Çamlık Milli Parkı Örneği, 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi Kitabı, s.165, Ankara, 10-15 Eylül 2007.
• Bademli, R., Mersin Kent Merkezi Çalışma Grubu Notları, Köprü ve Tüneller, Planlama ve Tasarım Öğrencilerine Notlar, 2, 56, 2003a.
• Bademli, R., Mersin Kent Merkezi Çalışma Grubu Notları, Kent ve Yeşil, Planlama, 2, 44-52, 2003b.
• Coğrafya-ı Mufassal, Memalik-i Devlet-i Osmaniye, Hicri 1304, s. 227, TBMM Kütüphanesi, 2014.
• ÇDP, http://www.csb.gov.tr/db/mpgm/CDP_100000/ysk/ysk _PLAN_ACIKLAMA_RAPORU.pdf, 2013.
• ÇDP, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 12.11.2013 tarihinde onaylanan Yozgat-Sivas-Kayseri Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı, Yozgat Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Arşivi, 2014.
• ÇŞB, Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelik, 3.bölüm İmar Planı Değişikliklerinde Uyulması Gereken Esaslar, Resmi Gazete Sayısı: 18916 Mükerrer, Resmi Gazete Tarihi: 02.11.1985.
• ÇŞB, Yozgat Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Arşivi, 2014.
• Dede,O.M., Ayten,A.M. ve Yazar,K.H., Characteristics and Problems Of A National Park Area Nearby An Urban Settlement: Case Study Of Yozgat “Çamlık” National Park In Türkiye, X. European Ecological Congress Organized By European Ecological Federation, Turkish Ecological Society, Ege University Center For Environmental Studies, Kuşadası, 8- 13 November 2005.
• Demir, C., Kent Kimliği Geliștirme Sürecinde Mekânsal Model Tasarımı ve Kent Plancılarının Rolü, Planlama, 3, 117, 2006.
• DTMP, Yozgat İlinde Doğa Turizmi Master Planı 2013 – 2023, Orman ve Su İşleri Bakanlığı IX. Bölge Müdürlüğü Arşivi, 2014.
• Emür, S.H. ve Onsekiz, D., Kentsel Yaşam Kalitesi Bileşenleri Arasında Açık ve Yeşil Alanların ÖnemiKayseri/Kocasinan İlçesi Park Alanları Analizi, Erciyes üniversitesi SBE Dergisi, 22,(1), 367, 2007.
• Gümüşçü, M. ve Yenigün, K., Şanlıurfa’da İmar ve Altyapı Konusunda 2025’lere Bakış, İller Bankası Dergisi, 1, 1997.
• Hasol, D., Tabanlıoğlu, H. ve Tekeli, D., Geleceğe Bırakmakta Olduğumuz Korkunç Miras: Çarpık Kentleşme, Yapı Dergisi, 115, 37, Haziran 1991.
• Irgatoğlu, A.N., Üniversite Kampusları Fiziksel Gelişim Planlaması ve Tasarımı: Yozgat Bozok Üniversitesi Erdoğan Akdağ Kampusu Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi FBE, s.220, 2011.
• İHD, Yaya Hakları Bildirgesi, İnsan Hakları Derneği Çevre Komisyonu, http://www.ihd.org.tr/index.php/dhakk-mainmenu-65/tutum-belgeleri-yaya-haklaribildirgesi.html, 2012.
• İller Bankası, Yozgat İlave Revizyon İmar Planı Açıklama Raporu Yozgat Belediyesi Arşivi. 2011.
• İstatistikler, http://www.yozgatkulturturizm.gov.tr/TR,91604/istat istikler.html, 2015.
• Kervankıran, İ. ve Kılıç, M., Yozgat İli’nde Jeotermal Kaynakların Kullanımı ve Turizm Açısından Önemi, Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi Bildiriler Kitabı, Muğla, 4-6 Haziran 2014.
• Küçükbay, H., Üniversite Yerleşke Planlaması ve Çevre Düzenlemesi I. Ulusal Çalıştayı Protokol Konuşması, Malatya, 16–17–18 Ekim 2003, Irgatoğlu, A.N., Üniversite Kampusları Fiziksel Gelişim Planlaması ve Tasarımı: Yozgat Bozok Üniversitesi Erdoğan Akdağ Kampusu Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi FBE, 2011.
• Külekçi, Ö.C., Yenilenebilir Enerji Kaynakları Arasında Jeotermal Enerjinin Yeri ve Türkiye Açısından Önemi, Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 1, (2), 83, 2009.
• Kültür ve Turizm Temel Göstergeleri, http://yozgat.gov.tr/sayfalar/1310-kultur-veturizm.html, 2015.
• MTA, http://www.mta.gov.tr/v2.0/turkiye_maden/maden_p otansiyel_2010/Yozgat_Madenler.pdf, 2014.
• ORAN, Planlama Birimi, Yozgat Turizm ve Sosyal Altyapı Sektörel Çalışma Grubu Raporu, Mayıs 2011a.
• ORAN, Planlama Birimi, Yozgat Enerji ve Madencilik Sektörel Çalışma Grubu Raporu, Mayıs 2011b.
• ORAN, TR72 Bölgesi 2014-2023 Mevcut Durum Analizi, 2014.
• ORAN, Yenilenebilir Enerji & Sürdürülebilir Rekabet Mali Destek Programı, 2015.
• Özgür, H., Kent Ormancılığı ve Yeşil Kuşaklar, Ekoloji ve Çevre Dergisi, 1, (3), 31, Haziran 1992.
• Paksoy, N., Kendini Dönüştüremeyen Kent Yozgat, Değişen-Dönüşen Kent ve Bölge, Dünya Şehircilik Günü 28. Kolokyumu Kitabı, Cilt II, s.846, Şehir Plancıları Odası yayını, Ankara, 8-9-10 Kasım 2004.
• Polat, L.Ö., İşli, D.Ö. ve Güngör, A., Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri ile Otobüs Terminal Konumunun Belirlenmesi Denizli Örneği, 12th International Symposium on Econometrics Statistics and Operations Research, Denizli, 26-29 Mayıs, 2011.
• Röportaj, Yozgat Belediyesi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü ve Kentsel Dönüşüm Birimi, 04.06.2014.
• Sakin, O., Tarihten Günümüze Bozok Sancağı ve Yozgat , s.220, Doğu Kütüphanesi yayını, İstanbul, 2012.
• SEGE, İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması Raporu, Kalkınma Bakanlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü Arşivi, Mayıs 2003.
• Sümer, G.Ç., Rize’de Kentleşme Süreci, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10, (1), 250, 2014.
• Tunçer, M., Geleceği Planlamak, Türkiye'de Bölge Kent Planlaması ve Kentsel Tasarım: Uygulama Sorunları ve Görüşler, 24. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu Kitabı, Şehir Plancıları Odası yayını, Ankara, 2000.
• Turizm Aktiviteleri, http://www.yozgatkulturturizm.gov.tr/TR,91648/turiz m-aktiviteleri.html, 2015.
• TÜİK, http://www.tuik.gov.tr/ilGostergeleri/iller/YOZGAT.p df, 2013.
• TÜİK, Yıllara Göre İl Nüfusları, http://www.tuik.gov.tr, 2014.
• Türkiye Turizm Stratejisi, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, 2007.
• Yenigün, K. ve Şenocak, M.İ., Kentsel Altyapı Projelerinde Ön Çalışmalar ve GAP Özelinde Bazı İrdelemeler, II. Ulusal Kentsel Altyapı Sempozyumu Kitabı, s.393, Adana, Kasım 1999.
• Yozgat Belediyesi, Yozgat İmar Planı Araştırma Raporu, Yozgat Belediyesi Arşivi, 2008.