Examination of Urban Landscape Design in Historical Environments in the Case of Kayseri Mimar Sinan Park

Yıl 2018, Cilt: 34 Sayı: 3, 58 - 73, 30.12.2018

Aslıhan Tırnakçı Meliha Aklıbaşında

Öz

Historical environments are special areas which contact between past and the today. Cities have become ordinary and similar structures group with the rapid urbanization and population growth. Historical environment plays an important role upon identity of cities with its different features. Also due to faulty planning decisions and misapplication, we are losing our historical values every passing day. To achieve sustainability of these areas, it is necessary that historical environments should be conserved and be adapted to existing urban texture. Thereby the aim of protection is not only historical monument but also environment of monuments. In this sense urban design and urban landscape design has become prominent. The scope of this research, within the frame of Kayseri Mimar Sinan Urban Park case, is to highlight the importance of urban landscape design in conservation of historical structures with their surrounding open-green spaces in order to assure cultural continuity and their adaptation with existing urban fabric for transfer to future generations. Within this scope, conservation of historical places, urban landscape design, and concept of open-green areas were touched upon. And according to the findings obtained from field inventor and analysis in the research field the SWOT Analysis and image analysis on the area done and image analysis sheet was prepared. Also existing urban fabric and problems have been determined and presented urban landscape planning and design suggestions to realize harmony of traditional fabric and to maintain the sustainability in the region. 

Anahtar Kelimeler

The conservation of historical environment, Urban landscape design, Mimar Sinan Urban Park, Kayseri

Tarihi Çevrelerde Kentsel Peyzaj Tasarım İlkelerinin Kayseri- Mimar Sinan Parkı (Gevher Nesibe Medresesi) Örneğinde İncelenmesi

Öz

Tarihi
çevreler, geçmiş ile bugün arasında bağlantı kuran özel alanlardır. Hızlı
kentleşme ve nüfus artışı ile birlikte kentler sıradanlaşmış ve birbirine
benzeyen yapılar topluluğu halini almıştır. Tarihi çevreler taşıdıkları farklı
özellikleriyle kentlerin kimliği üzerinde önemli bir rol oynamaktadır. Buna
rağmen alınan yanlış planlama kararları ve yapılan yanlış uygulamalarla her
geçen gün tarihi değerlerimizi kaybetmekteyiz. Bu alanların
sürdürülebilirliğinin sağlanması için korunması ve mevcut kent dokusu ile
uyumlaştırılması gerekmektedir. Dolayısıyla tarihi çevrelerin korunmasında
hedef sadece yapının değil aynı zamanda yapı çevresinin de korunması olmalıdır. Bu araştırmanın amacı; tarihi yapıların
çevrelerindeki açık-yeşil alanlarla birlikte korunarak kültürel sürekliliğinin
sağlanması, mevcut kent dokusu ile bütünlüğü sağlanarak gelecek kuşaklara
aktarılması ve kentsel peyzaj tasarımının öneminin Kayseri-Mimar Sinan Kent
Parkı örneğinde ortaya konmasıdır. Bu kapsamda, tarihi çevre koruma, kentsel
peyzaj tasarımı, açık-yeşil alan kavramlarına değinilerek, araştırma alanı olan
Mimar Sinan Parkı’nda yapılan arazi envanter ve analiz çalışmaları sonucunda
elde edilen bulgular doğrultusunda alana yönelik SWOT analizi ve imaj analizi
gerçekleştirilmiş, imaj analiz paftası hazırlanmıştır. Ayrıca kent merkezinin
önemli açık-yeşil alanlarından biri olan alanda mevcut doku ve sorunlar
belirlenmiş, geleneksel dokuya uyumun gerçekleştirilmesine ve
sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik kentsel peyzaj planlama ve tasarımı
önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tarihi çevre koruma, Kentsel tasarım, Kentsel peyzaj tasarımı

Kaynakça

• [1] Arabacıoğlu, F.P., Aydemir, I. 2007. Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı. Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2 (4):204-212.
• [2] Norberg-Schulz, C. 1979. Genius Loci. Rizzoli, New York.
• [3] Ahunbay, Z. 2004. Tarihî Çevre Koruma ve Restorasyon, Yapı Yayın:28, İstanbul.
• [4] Binan, C. 1999. Mimari Koruma Alanında Venedik Tüzüğü’nden Günümüze Düşünsel Gelişmenin Uluslararası Evrim Süreci, Yıldız Teknik Üniversitesi Basım Yayın Merkezi, Yayın No:489, 6-108.
• [5] Smith, B. 2001. Managent of Historic Cities 2002. Case Studies Council of Europe pp.112, Strazburg.
• [6] Çelik, D. ve M. E. Yazgan. 2007. Kentsel Peyzaj Tasarımı Kapsamında Tarihi Çevre Korumaya Yönelik Yasa ve Yönetmeliklerin İrdelenmesi, ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 9 (11): 1-10.
• [7] Çelik, D. 2004. Kentsel Peyzaj Tasarımı Kapsamında Tarihi Çevre Yenileme Çalışmalarının Peyzaj Mimarlığı Açısından Araştırılması: Beypazarı Örneği. A.Ü.fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. Doktora tezi, Ankara.
• [8] Ponting, C. 2000. Dünyanın Yeşil Tarihi, Çevre ve Uygarlıkların Çöküşü. Detay Basım, s. 351, İstanbul.
• [9] Özdemir, H. 2007. Tarihi Çevrelerde Kentsel Peyzaj Tasarım İlkelerinin Belirlenmesi, İstanbul-Zeyrek Örneğinde Bir İrdeleme. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak.
• [10] Groat, L.N. 1988. Contextual Compatibility in Architecture: An Issue of Personal Taste?. Cambridge University Pres, 228-253, New York.
• [11] Yazgan, M.E., Erdoğan, E., 1992. Tarihi Çevrelerde Peyzaj Planlama. Peyzaj Mimarisi Derneği Yayınları, No:2,s: 205, Ankara.
• [12] Koçan, N., Rüzgar, H., 2016. Kuzguncuk (Üsküdar) Tarihi Doku Koruma ve Yayalaştırma Projesi. International Journal of Cultural and Social Studies. Volume (2), s:125-134.
• [13] Lynch, K. 1960. The Image of The City. MIT Press, Mussachusetts.
• [14] Erdoğan, A., Atabeyoğlu, Ö., 2016. The Effect of Historical Buildings on Urban Fabric: The Sample of Kayseri City Center. Türkiye Ormancılık Dergisi, 17 (1), 83-92, Isparta.
• [15] Özbek, Y., Arslan, C., 2008. Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri, Cilt I. Kayseri Büyük Şehir Belediyesi Yayını.
• [16] Dülger Türkoğlu, H. 2002. Kentsel İmge: İstanbul’dan Bulgular, İTÜ Dergisi, Mimarlık-Planlama-Tasarım, 1(1):57-64.
• [17] Skea, R. 1996. The strengths and weaknesses of conservation areas. Journal of Urban Design, 1(2) 215-28.
• [18] Doratlı, N., Hoşkara, Ş.Ö., Faslı, M. 2004. An Analytical Methodology For Revitalization Strategies İn Historic Urban Quarters: A Case Study Of The Walled City Of Nicosia, North Cyprus, Cities, 21(4) 329-48.
• [19] Güley,K., Abbasoğlu, M.S., 2005. Proposal for Revitalization and Conservation of the Famagusta Old City, WSEAS Int. Conf. on Environment, Ecosystems and Development, pp:90-95, Italy.
• [20] Özcan, K., 2009. Sürdürülebilir Kentsel Korumanın Olabilirliği Üzerine Bir Yaklaşım Önerisi: Konya Tarihi Kent Merkezi Örneği. METU JFA (26/2). s:1-18.
• [21] Önal, S. 1999. Tarihi Çevrelerde Fiziksel Değişimin Kontrolü ve Geleneksel Kent Dokularının Korunması. Yenidüzen 8, pp. 11, İstanbul.
• [22] Doratlı, N., Önal, S. 2000. Tarihi Çevrelerde Kentsel Tasarım Stratejileri: Lefkoşe Arab Ahmet Bölgesi Canlandırma Projesinin Stratejik Yaklaşımlar Açısından Değerlendirilmesi. Mimar Sinan Üniversitesi 1. Kentsel Tasarım Haftası, pp. 167, İstanbul.
• [23] Aksulu, I. 1995. Kentsel korumada planlamanın üstünlüğü. 3. Kentsel Koruma- Yenileme ve Uygulamalar Sempozyumu, İstanbul.
• [24] Yılmaz, A. 2000. Kentsel Koruma Alanlarında Planlama Ve Kentsel Tasarım İlişkileri: Ankara, Afyon, Konya, Avanos, Divriği Örnekleri. Yayınlanmamış Y.Lisans Tezi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• [25] Ter, Ö.Ü. 2002. Konya Kenti Açık ve Yeşil Alan Varlığı içinde Tarihi Kent Merkezinin Kentsel Tasarımı Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• [26] Yılmaz, Y. 2012. Tarihi Çevrelerdeki Bitkilendirme Tasarımlarında Mekansal Kapalılığın Tercihler Üzerindeki Etkisi; Trabzon-Ortahisar Kentsel Yerleşim Alanı Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.