Yahudilikte Sünnet

Yıl 2018, Cilt: 32 Sayı: 44, 99 - 119, 30.06.2018

Mustafa Kıranatlıoğlu

Öz

Cerrahi sünnet çok eski zamanlardan beri çeşitli toplumlar tarafından
uygulanmaktadır. Bu uygulamanın sebepleriyle ilgili hijyen, ergenlik ayini,
cesaret sınavı, evliliğe hazırlık, topluluğa kabul, korkutma ve itaati sağlama
gibi değişik açıklamalar yapılmıştır. Yahudiler, ataları İbrahim ile Tanrı
Yehova arasında yapılan antlaşmanın sembolü saydıkları,  kendilerini yabancılardan ayıran bir işaret
olarak gördükleri sünneti tarih boyunca titizlikle uygulamış ve bu uygulamanın
etrafında geleneksel bir kutlama töreni oluşturmuştur. Önceleri anne ya da baba
tarafından yapılan sünnet, bugün “mohel” denilen uzmanlarca yapılmaktadır. Mohel’in
hem dini konularda hem de cerrahi sünnet konusunda bilgili olması gerekir. Usulüne
uygun olarak sünnet olmayan bir erkek Yahudi toplumuna kabul edilmez. Yahudiler
için sünnet, sünnet derisinin kesilmesinden ibaret değildir. Bu işlem
yapılırken dikkat edilmesi gereken dini kurallar vardır. Bu kurallar yerine
getirilmeden yapılan sünnet geçerli olmadığından sembolik olarak yeni bir
sünnet yapılır ve bir damla kan akıtılır. Yahudiliğe yeni girenlerle, doğuştan
sünnet derisi olmayanlara da bu işlem uygulanır. Erkek çocuğa isim konulması da
sünnetle birlikte gerçekleştirilir. Çocuğun hayatındaki bu en önemli olayı
kutlamak için ziyafet verilir. Bu makalede önce sünnetin açıklaması yapılarak
uygulanma amacı tespit edilmeye çalışılacak sonra da Yahudilik’te sünnetin yeri
ve önemi incelenecektir. 

Anahtar Kelimeler

Dinler Tarihi, Yahudilik, Sünnet, Mohel

Kaynakça

• Açıklamalı Kutsal Kitap, Yeni Yaşam Yayınları, İstanbul 2010
• Altman, Dennis, Küresel Seks (Çev. Serpil Çağlayan), Kitap Yayınevi, İstanbul 2003
• Altuntaş, Halil ve Muzaffer Şahin, Kur’ân-ı Kerîm Meâli, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2012
• Ataseven, Asaf, “Sünnet Hakkında Bir Araştırma”, İslami Araştırmalar, C.2, S.6, 1998, s.22-24
• Ateş, Ali Osman, İslam’a Göre Cahiliye ve Ehl-i Kitab Örf ve Adetleri, Beyan Yayınları, İstanbul, 1996
• Babylonian Talmud, Edited by Jacob Neusner, Hendrickson Publishers, 2011
• Barton, George A., “Circumcision”, Encyclopedia of Religion and Ethics, Ed. James Hastings, T.& T. Clark Ltd., Edinburgh 1951, V.3
• Bedir, Murteza, “Sünnet”, DİA, C.38
• Beidelman, T.O., “Circumcision”, The Encyclopedia of Religions, Ed. Mircea Eliade, Macmillan Publishing Company, NewYork 1986, V.3
• Besalel, Yusuf, “Brith Mila (sünnet)”, Yahudilik Ansiklopedisi, C.3
• Büyükünal, Cenk, “Toplumumuzda Sünnet Uygulamaları ve Tarihi Gelişimine Bir Bakış”, Çocuk Cerrahisi Dergisi c.3, S.29, 2015, s.104-120 Dekkers W, Hoffer C, “Scientific Contribution, Bodily Integrity And Male And Female Circumcision”, Medicine, Health Care and Philosophy, Wils JP 2005, S.8, s.179-191. Dinler Tarihi Ansiklopedisi, Ansiklopedi Yayınları, C.1
• Eisenberg, Joyce, Ellen Scolnic, Dictionary of Jewish Words, A JPS Guide, The Jewish Publication Society, Philadelphia 2006
• Eliade, Mircea, Dinler Tarihi İnançlar ve İbadetlerin Morfolojisi (Çev. Mustafa Ünal), Serhat Kitabevi, Konya 2005
• Enis, Münevver Ahmet, Cinsel Ahlak ve Biyolojik Tehlike (Çev. Dr. Kenan Dönmez), İz Yayıncılık, İstanbul, 1994
• Göktaş, Kaan, Oldu da Bitti Maşallah, Ozan Yayıncılık, İstanbul, 2013
• Gürkan, Salime Leyla, “Sünnet”, DİA, C.38
• Herodotos, Herodot Tarihi, (Çev. Müntekim Ökmen), Remzi Kitabevi, İstanbul 1993
• http://forward.com/news/191918/new-york-baby-infected-with-herpes-after-metzitza/ (21.11.2016)
• http://jewishcircumcision.org/ (21.11.2016)
• http://jwa.org/encyclopedia/article/bet-hillel-and-bet-shammai (03.03.2016)
• http://www.browardpalmbeach.com/news/baby-in-new-york-dies-from-herpes-after-circumcision-florida-mohel-responds-6462997 (21.11.2016)
• http://www.catholicsagainstcircumcision.org/ (21.11.2016)
• http://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/160989/jewish/Why-Do-We-Have-a-Circumcision.htm (21.10.2016)
• http://www.circumcision.org/ (21.11.2016)
• http://www.cirp.org/ (21.11.2016)
• http://www.dailymail.co.uk/news/article-2170825/New-York-wants-ban-Jewish-circumcision-ritual-causes-fatal-HERPES-babies.html (21.11.2016)
• http://www.gilad.co.uk/writings/2014/12/3/a-jewish-monologue-why-i-chopped-my-sons-willy (21.11.2016)
• http://www.jewfaq.org/birth.htm (16.07.2013)
• http://www.newadvent.org/cathen/03777a.htm (17.07.2013)
• http://www.thedailybeast.com/articles/2014/07/29/why-ultra-orthodox-jewish-babies-keep-getting-herpes.html (21.11.2016)
• https://theuglytruth.wordpress.com/2015/06/30/why-non-jews-are-asking-a-mohel-to-circumcise-their-sons/ (21.11.2016)
• Kadıoğlu, Hakan Hadi, İbrahim Hakkı Aydın ve Eyüp Bekir Yazıcı, “Dinî ve Tıbbî Açıdan Sünnet”, Atatürk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, S.25, Erzurum, 2006, s.1-16
• Millgram, Abraham E., Jewish Worship, Yale University Press, New Haven 1959
• Syme, Daniel B., “The Jewish Home” (Revised Edition), http://www.reformjudaism.org/brit-milah-circumcision-ritual (17.10.2016)
• Tannahil, Reay, Tarihte Cinsellik (Çev. Sinem Gül), Dost Yayınları, Ankara 2003.
• Vaux, Ronald de, Yahudilikte Aile, Arasta Yayınları, Bursa 2003.
• Yavuz, Mesut, Türkay Demir ve Burak Doğangün, “Sünnetin Çocuk Ruh Sağlığı Üzerine Etkisi: Gözden Geçirme Çalışması”, Türk Psikiyatri Dergisi S.23, 2012, s. 63-70
• WHO (2006) Male circumcision: global trends and determinants of prevalence, safety and acceptability. http://whqlibdoc.who.int/ publications/ 2007/ 9789241596169_ eng.pdf.