Ergenlerde Siber Zorbalığın Yordayıcısı Olarak Algılanan Sosyal Yetkinlik Ve Toplumsal Kaygı

Yıl 2016, Cilt: 18 Sayı: 1, 391 - 408, 29.06.2016

Bünyamin Ateş Muhammet Güler

https://doi.org/10.17556/jef.01832

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmada algılanan sosyal yetkinlik ve toplumsal kaygı değişkenlerinin ergenlerin siber zorbalık düzeylerini ne kadar yordadığı incelenmiştir. Bu çalışmanın araştırma grubu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Erzincan il ve ilçe merkezlerinde lise kademesinde eğitim-öğretime devam eden ve seçkisiz olarak belirlenen 231(%54.9) kız, 190 (%45.1) erkek olmak üzere toplam 421 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma grubunun yaş ortalaması 15.95’dır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Siber Mağduriyet ve Zorbalık Ölçeği, Algılanan Sosyal Yetkinlik Ölçeği, Sosyal Kaygı (Anksiyete) Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler çoklu doğrusal regresyon analizinden (Multiple Linear Regression)  adımsal (stepwise) regresyon analizi yöntemi ile incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre, algılanan sosyal yetkinlik ve toplumsal kaygı değişkenleri siber zorbalığı anlamlı düzeyde yordamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ergen, algılanan sosyal yetkinlik, siber zorbalık, toplumsal kaygı

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Akbaba, S., & Eroğlu, Y. (2013). İlköğretim öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin yordayıcıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 105-121.
• Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Amerikan Psikiyatri Birliği.(2014). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal elkitabı, (5. Baskı).(DSM-5), tanı ölçütleri başvuru elkitabı’ndan (Çev. E. Köroğlu). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Batmaz, M., & Ayas, T. (2013). İlköğretim ikinci kademedeki öğrencilerin psikolojik belirtilere göre sanal zorbalık düzeylerinin yordanması. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 43-53.
• Belsey, B. (2004), “Cyberbullying”, http://www.cyberbully.ca, 12.03.2016
• Brewer, G., & Kerslake, J. (2015). Cyberbullying, self-esteem, empathy and loneliness. Computers in Human Behavior, 48, 255-260.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Coleman, P. K. (2003). Perceptions of parent–child attachment, social self-efficacy, and peer relationships in middle childhood. Infant and Child Development. 12,351–368.
• Connolly, J. (1989). Social self-efficacy in adolescence: Relations with self-concept, social adjustment, and mental health. Canadian Journal of Behavioural Science, 21(3), 258-269.
• Çetin, B., Yaman, E., & Peker, A. (2011). Cyber victim and bullying scale: A study of validity and reliability. Computers & Education, 57(4), 2261-2271.
• Doane, A. N., Pearson, M. R., & Kelley, M. L. (2014). Predictors of cyberbullying perpetration among college students: An application of the theory of reasoned action. Computers in Human Behavior, 36, 154-162.
• Ferris, G. R., Perrewé, P. L., & Douglas, C. (2002). Social effectiveness in organizations: Construct validity and research directions. Journal of Leadership & Organizational Studies, 9(1), 49-63.
• Fletcher, A., Fitzgerald-Yau, N., Jones, R., Allen, E., Viner, R. M., & Bonell, C. (2014). Brief report: Cyberbullying perpetration and its associations with socio-demographics, aggressive behaviour at school, and mental health outcomes. Journal of Adolescence, 37(8), 1393-1398.
• Ford, M. E. (1982). Social cognition and social competence in adolescence. Developmental Psychology, 18(3), 323-340.
• Giromini, L., de Campora, G., Brusadelli, E., D’Onofrio, E., Zennaro, A., Zavattini, G. C., & Lang, M. (2016). Validity and reliability of the ınterpersonal competence questionnaire: empirical evidence from an Italian study. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 38, 113–123.
• Gresham, F. M., Sugai, G., & Horner, R. H. (2001). Interpreting outcomes of social skills training for students with high-incidence disabilities. Exceptional Children, 67(3), 331-344.
• Hemphill, S. A., & Heerde, J. A. (2014). Adolescent predictors of young adult cyberbullying perpetration and victimization among Australian youth. Journal of Adolescent Health, 55(4), 580-587.
• Kearney, C. A. (2005). Social anxiety and social phobia in youth. USA: Springer Science and Business Media İnc.
• Kowalski, R. M., Giumetti, G. W., Schroeder, A. N., & Lattanner, M. R. (2014). Bullying in the digital age: A critical review and meta-analysis of cyberbullying research among youth. Psychological Bulletin, 140(4), 1073-1137.
• Kuzucu, Y. (2013). Küçükler için büyüklere çocuk ve ergen ruh sağlığı. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Low, S., & Espelage, D. (2013). Differentiating cyber bullying perpetration from non-physical bullying: Commonalities across race, individual, and family predictors. Psychology of Violence, 3(1), 39-52.
• Navarro, R., Ruiz-Oliva, R., Larrañaga, E., & Yubero, S. (2015). The impact of cyberbullying and social bullying on optimism, global and school-related happiness and life satisfaction among 10-12-year-old school children. Applied Research in Quality of Life, 10(1), 15-36.
• Özbay, Y. & Palancı. M. (2001, Eylül). Sosyal kaygı ölçeği: geçerlik güvenirlik çalışması, VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresinde sunulan bildiri, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Patchin, J. W. & Hinduja, S. (2012). Cyberbullying: An update and synthesis of the research. (J. Patchin & S. Hinduja Eds.), cyberbullying prevention and response: Expert perspectives (pp. 13–35). New York: Routledge.
• Peker, A., & Eroğlu, Y. (2015). Ergenlerde algılanan sosyal destek ve siber zorbalığa eğilim arasındaki ilişkiler: arkadaştan ve öğretmenden algılanan sosyal desteğin aracı rolü. TURKISH STUDIES-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 1308-2140.
• Peker, A., Eroğlu, Y., & Ada, Ş. (2012). Ergenlerde siber zorbalığın ve mağduriyetin yordayıcılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğtim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 185-206.
• Rey, R. D., Lazuras, L., Casas, J. A., Barkoukis, V., Ruiz, R. O., & Tsorbatzoudis, H. (2016). Does empathy predict (cyber) bullying perpetration, and how do age, gender and nationality affect this relationship? Learning and Individual Differences, 45, 275-281.
• Rice, E., Petering, R., Rhoades, H., Winetrobe, H., Goldbach, J., Plant, A., Montoya, J., Kordic, T. (2015). Cyberbullying perpetration and victimization among middle-school students. American Journal of Public Health, 105(3), 66-72.
• Rose‐Krasnor, L. (1997). The nature of social competence: A theoretical review. Social Development, 6(1), 111-135.
• Sarıçam, H., Akın, A., Akın, Ü., & Çardak, M. (2013). Algılanan sosyal yetkinlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 591-600.
• Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. (2. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Simões, C., Matos, M., & Social, E. D. P. A. (2012). Risk behaviors in adolescents with special needs: Are social and emotional competences important?. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 69, 2219-2227.
• Slonje, R., & Smith, P. K. (2008). Cyberbullying: Another main type of bullying?. Scandinavian Journal of Psychology, 49(2), 147-154.
• Torres, M. V. T., Cardelle-Elawar, M., Mena, M. J. B., & Sanchez, A. M. M. (2003). Social background, gender and self-reported social competence in 11-and 12-year-old Andalusian children. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 1(2), 38-56.
• Willard, N. E. (2007). Cyberbullying and cyberthreats: Responding to the challenge of online social aggression, threats, and distress. Champaign, IL: Research Press.
• Wong, D. S., Chan, H. C., & Cheng, C. H. (2014). Cyberbullying perpetration and victimization among adolescents in Hong Kong. Children and Youth Services Review, 36, 133-140.
• Wong, R. Y., Cheung, C. M., Xiao, S. B., & Chan, T. K. (2015). The instigating, impelling, and inhibiting forces in cyberbullying perpetration across gender. (Paper 109.), PACIS 2015 Proceedings.
• Yaman, E., & Peker, A. (2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyete ilişkin algıları. University of Gaziantep Journal of Social Sciences, 11(3), 819 -833.
• You, S., & Lim, S. A. (2016). Longitudinal predictors of cyberbullying perpetration: Evidence from Korean middle school students. Personality and Individual Differences, 89, 172-176.