İlköğretim Matematik ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Matematiksel Düşünme Düzeyleri

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 156 - 166, 17.04.2018

Çiğdem Arslan Şirin İlkörücü

https://doi.org/10.17556/erziefd.310384

Öz

Matematiksel düşünmenin fen ve matematik
gruplarında değerlendirilmesi, programlarda fen-matematik entegrasyonun
gerekliliğini göstermesi bakımından önemlidir. Bu araştırmanın amacı Matematik
ve Fen alanlarında eğitim gören öğretmen adaylarının matematiksel düşünme
düzeylerini belirlemek ve matematik düşünme düzeyleri arasında fark olup
olmadığını ortaya koymaktır. Çalışma tarama modelinde yürütülen nicel bir
araştırma olup öğretmen adaylarının matematiksel düşünme düzeylerini belirlemek
için “Matematiksel Düşünme Ölçeği” kullanılmıştır. Beşli likert tipindeki ölçek
20 olumlu, 5 olumsuz olmak üzere 25 maddeden oluşmaktadır. Üst düzey düşünme
eğilimi, akıl yürütme, matematiksel düşünme becerisi ve problem çözme olmak
üzere dört alt boyuta sahiptir. Çalışma grubunu Marmara bölgesinde bulunan iki
farklı üniversitenin Eğitim Fakültesi Matematik öğretmenliği ve Fen Bilgisi
öğretmenliği bölümünde eğitim gören 208 öğretmen adayı oluşturmaktadır.  Matematiksel düşünme düzeylerini belirleme ve
düzeyleri arasında anlamlı fark olup olmadığının incelendiği bu çalışmada
Matematik öğretmenliği öğrencileri lehinde fark ortaya çıkmıştır. Araştırmada
matematiksel düşünmenin alt boyutlarından üst düzey düşünme, akıl yürütme ve
problem çözme puanları bakımından anlamlı fark bulunurken, problem çözme ve
matematiksel düşünme puanlarında anlamlı fark görülmemiştir. Matematik ve fen
entegrasyonunun öğrencilerin matematik uygulamalarını gerçek yaşamda
görmelerine imkan verecek şekilde düzenlenmesi ve öğretmen adaylarının
matematiksel düşünme becerilerinin etkinliklerle bilinçlendirileceği öğretme
ortamlarının artırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Matematiksel düşünme, öğretmen eğitimi

Kaynakça

• Apaydın, Z. & Taş, E. (2010). Farklı etkinlik tiplerinin öğretmen adaylarının akıl yürütme becerileri üzerindeki etkileri. Türk Fen Eğitimi Dergisi. 7 (4), 172-188.
• Bağcı- Kılıç, G. (2003). Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen araştırması (TIMMS): Fen öğretimi, bilmsel araştırma ve bilimin doğası. İlköğretim Online. 2(1),42-51.
• Berlin, D. & White, A. (1992). Report from the NSF/SSMA Wingspread Conference: A network integretad science and mathematics teaching and learning. School Science and Mathematics, 92(6), 340-342.
• Bütüner, S.Ö. & Uzun, S. (2011). Fen öğretiminde karşılaşılan matematik temelli sıkıntılar: Fen ve teknoloji öğretmenlerinin tecrübelerinden yansımalar. Kuramsal Eğitim Bilim, 4(2), 262-272.
• Caner, F. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının problem çözerken gösterdikleri üst bilişsel davranışların tespiti. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi İlköğretim Anabilim Dalı Fen Bilimleri Enstitüsü, Pamukkale.
• Çetin, F. (2013). Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerine Göre; Neden Matematik? Nasıl Matematik?. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 160 – 181.
• Davison, D.M., Miller K.W. & Metheny D.L. (1995). What does integration of science ad mathematics really mean?. School Science and Mathematics. 95(5),226-230.
• Ersoy, E. (2012). Üst Düzey Düşünme Becerilerinin Probleme Dayalı Öğrenme Sürecinde Duyuşsal Kazanımlara Etkisi. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Ersoy, E., & Başer, N. E. (2013). Matematiksel düşünme ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu eğitim dergisi, 21(4 (ös)), 1471-1486.
• Güneş, F. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme. Türklük Bilimi Araştırmaları, 32(32), 127-146. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Kaya D, Akpınar, E., Gökkurt, Ö. (2006). İlköğretim fen derslerinde matematik tabanlı konuların öğrenilmesine fen-matematik entegrasyonunun etkisi. Üniversite ve Toplum. 6(4).
• Koray, Ö., Altunçekiç, A. & Yaman, S. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarının soru sorma becerilerinin Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 17, 33-39.
• MEB. (2007a). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Basımevi.
• MEB. (2009b). İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Basımevi.
• National Research Council. (NRC). (1996). National Science Education Standards. Washington, DC: National Academy Press. https://www.csun.edu/science/ref/curriculum /reforms /nses/nses-complete.pdf sitesinden 9 şubat 2017 tarihinde erişilmiştir.
• Sternberg, R. J., & Ben-Zeev, T. (1996). The nature of mathematical thinking. Mahwah, NJ: L. Erlbaum Associates.
• Umay, A. (2003). Matematiksel Muhakeme Yeteneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 24, 234-243.
• Yeşildere, S., & Türnüklü, E. B. (2007). Examination of students’ mathematical thinking and reasoning processes. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 40(1), 181-213.
• Yaman,T. & Gülten, D. Ç. (2015). Fen ve matematik öğretmen adaylarının matematik öğretiminde kullanılan dile ilişkin görüşlerinin araştırılması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 4(4), 238-245.