Ortaokul Öğretmenlerinde Yaşam Doyum Düzeyi

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 3, 707 - 724, 21.12.2018

Ramazan Özkul Melike Cömert

https://doi.org/10.17556/erziefd.418640

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul öğretmenlerinin yaşam
doyum algılarının belirlenerek bağımsız değişkenler açısından
değerlendirilmesidir. Bu nedenle araştırmada genel tarama modeli
kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, Gaziantep ili Şahinbey merkez ilçe belediye
sınırları içerisinde yer alan ortaokullarda görev yapan 3114 öğretmenden
oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen
526 öğretmenden oluşmaktadır. Öğretmenlerin yaşam doyum düzeylerini belirlemek
amacıyla Diener, Emmons, Larsen ve Griffin
(1985) tarafından geliştirilen “Yaşam Doyum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada
elde edilen veriler analiz edilirken, öncelikle betimsel istatistik
hesaplamaları yapılmıştır. Öğretmenlerin yaşam doyumuna ilişkin algılarının
cinsiyet değişkenine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-
testi, Hizmet Süresi, ders yükü, okul büyüklüğü ve öğrenim düzeyi
değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ANOVA
testi yapılmıştır. Yaşam Doyum ölçeğinde yer alan ifadelere ilişkin öğretmen
algıları bağımsız değişkenlere göre değerlendirildiğinde cinsiyet, ders yükü ve okul büyüklüğü değişkenlerine göre
öğretmen algıları anlamlı farklılık göstermemiştir. Hizmet Süresi değişkenine
göre öğretmen algıları yaşam doyum ölçeğinde 21 yıl ve üzeri Hizmet Süresie sahip öğretmenler lehine anlamlı
farklılık göstermiştir. 

Anahtar Kelimeler

Ortaokul, Öğretmen, Yaşam Doyumu

Kaynakça

• Akgün, E. (2015). Lise öğretmenlerinin psikolojik sermaye düzeyleri ile yaşam doyum düzeyleri Arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Altay, B. ve Avcı, İ. A. (2009). Huzurevinde yaşayan yaşlılarda öz bakım gücü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Dicle Tıp Dergisi, 36(4), 275-282.
• Annak, B.B. (2005). Sosyal Destek, Sosyal Ağ, Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumu: Duygu-Durum Ve Anksiyete Bozukluğu Tanısı Alan Kişiler ve Düzenli Hemodiyaliz Tedavisi Gören Hastalar Açısından Bir Karşılaştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Avşaroglu, S., Deniz. M. E. ve Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişliğin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.
• Aydın, İ. P. (2004). İş yaşamında stres. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aydıner, B. B. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçlarının alt boyutlarının, genel öz-yeterlilik, yaşam doyumu ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler (5. basım). Ankara:Pegem A Yayıncılık.
• Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranışın yönetimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Baykoçak, C. (2002). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki sorunları ve tükenmişlik düzeyleri (Bursa İli Uygulaması). Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi,Sakarya.
• Bulut, N. (2007). Okul Psikolojik danışmanlarının yaşam doyumu, stresle başaçıkma stratejileri ve olumsuz otomatik düşünceleri arasındaki ilişkiler.Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 1-13.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (12.baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri (9. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
• Çıngı, H. (1990). Örnekleme teorileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları.
• Deniz, M. E. (2006). The relationships among coping with stress, life satisfaction decision Making style sanddesicion self esteem: An investigation with Turkish university students. Social Behaviour and Personality. 34(9), 1161-1170.
• Diener, E.,Emmons, R. A., Larsen, R. J. andGriffin, S. (1985). Thesatisfactionwith life scale. J Pers Assess, 49, 71-75.
• Dönmez, B. (2017). Saygın öğretmen yetiştirme ve İstihdamı üzerine düşünceler. Eğitime Bakış,13(41),22-41.
• Eraslan, B. Ç. (2000). Yaşam doyumları farklı ilköğretim öğretmenlerinin stresle başa çıkma stratejilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gilman, R. and Huebner, E. S. (2006). Characteristics of adolescents who report very high life satisfaction. Journal of Youth and Adolescence, 35, 311-319.
• Huebner, E. S. (1994). Preliminary development andvalidation of a multi dimensional life Satisfaction scale for children. Psychological Assessment, 6, 149-158.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınları.
• Karabulut, Ö. Ö. ve Özer, M. (2003). Yaşlılarda yaşam doyumu. Geriatri, 6(2), 72-74.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi (22. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaya, A.,Balay, R. ve Demirci, Z. (2014). Ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin incelenmesi. Harran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(48 ), 47-68.
• Kermen, U., Tosun, N. İ. Ve Doğan, U. (2016). Yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluşun yordayıcısı olarak sosyal kaygı. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi 2(2), 01-29.
• Keser, A. (2003). Çalışma yaşamında motivasyon ve yaşam tatmini. Alf Aktüel Yayını
• Keser, A. (2005). İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi: Otomotiv sektöründe bir uygulama. Kocaeli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.
• Koçak, R. ve İçmenoğlu, E. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin duygusal zekâ ve yaratıcılık düzeylerinin yaşam doyumlarını yordayıcı rolü. Türk PsikolojikDanışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (37), 73-85.
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, A.Ü. Sosyal BilimlerEnstitüsü, Ankara.
• M.E.B. (2012). İş ve insan İlişkileri. http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/09/09/347449/dosyalar/2012_12/06022739_vensanlklerdersnotu.pdf
• Özgen, F. (2012). Ç.O.M.Ü Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Polatçı, S. (2011). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun rolü (Doktora Tezi).Tez No: 286064. Erciyes Üniversitesi: Kayseri
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 311-326.
• Schmitter, A. C. (2003). Life satisfaction in centenarians residing in long-term care. http://www.mmhc.com/articles/NHM9912/cutillo.html. Erişim Tarihi:12.02.2014.
• Selçukoğlu, Z. (2001). Araştırma görevlilerinde tükenmişlik düzeyi ile yalnızlık düzeyi ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Serin, N. G. ve Özbulak, B. (2006). Okul idarecilerinin duygusal zekâ beceri düzeyleri ile yaşam doyumunu yöneticilik deneyimleri ve cinsiyet açısından incelenmesi. Uluslararası Duygusal Zekâ ve İletişim Sempozyum Bildiri Kitabı, İzmir: Ege Üniversitesi, İletişim Fakültesi, 24.
• Şimşek, O. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları). Ankara: Ekinoks.
• Tetik, H., Polat, S. ve Ercengiz, M. (2012). Öğretmenlerin mesleki tükenmişliklerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim FakültesiDergisi, 1(1), 152-173.
• Yetim, Ü. (2001). Toplumdan bireye mutluluk resimleri (1. Baskı). İstanbul: Bağlam Yayınları.