TÜRK TELEVİZYON REKLAMLARINDA HAYVAN KULLANIMI

Yıl 2016, Cilt: 15 Sayı: 57, 0 - 0, 15.04.2016

Ayça Çekiç Akyol

https://doi.org/10.17755/esosder.16268

Öz

Pazarlama amaçlı iletişim biçimi olarak reklamın en önemli işlevlerinden biri tüketicileri bilgilendirmek ve bir diğeri de önerilen davranış doğrultusunda ikna etmektir. Bu bilgilendirme ve ikna etme sürecinde aktarılan mesajlar tüketici zihninde bir anlamlar ve imgeler dünyası yaratır. Söz konusu anlamlar çeşitli kültürel kodlar, insanlar ve nesneler ile aktarılabileceği gibi hayvanlar aracılığı ile de aktarılabilmektedir. Reklamda hayvan kullanımı ait olduğu kültür hakkında çeşitli ipuçları sunarken bir yandan da yeni yan anlamlar üreterek reklam mesajlarının alıcılarını da etkilemektedir.

Reklamlarda hayvanların temsilini ve kültürel gönderme/anlam aktarımını değerlendirmeyi amaçlayan bu çalışmada Türkiye’de yayınlanan ve içinde baskın olarak gerçek ya da animasyon hayvan karakter kullanılan televizyon reklamlarından yargısal örnekleme yoluyla örneklem oluşturulmuştur. Örnekleme dahil olan reklamlar, Lerner ve Kalof (1999); Spears, Mowen ve Chakraborti (1996) ve Grauerholz’un (2007) çalışmalarından faydalanılarak incelenmiştir. Çalışmada söz konusu reklamlar içerik analizine tabi tutularak Türkiye’de yayınlanan televizyon reklamlarında hayvan kullanım biçimleri, amaçları ve mesaj boyutunun çerçevesi çizilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Reklamda Hayvan; Sembol olarak Hayvan; Reklamda İnsan biçimsellik; Reklamda Neoteni; Reklamda Akıl Yoksunu Hayvan. 

Kaynakça

• Dağtaş, Banu (2003). Reklamı Okumak, 2. Baskı, Ütopya Yayınevi, Ankara.
• Dasterdi, Hossein Vahid & Haghshenas, Zahra (2012).A Cross- Cultural Study of Animal Symbolism in the Persian Translations of Children's Literature, Journal of Educational and Social Research, Vol. 2 (1) January, ISSN 2240‐0524, Doi: 10.5901/jesr.2012.02.01.131.
• Grauerholz, Liz (2007). Cute Enough to Eat: The Transformation of Animals into Meat for Human Consumption in Commercialized Images, Humanity & Society, 31: 334, DOI: 10.1177/016059760703100404 DOI: 10.1177/016059760703100404, http://has.sagepub.com/content/31/4/334.full.pdf+html., date accessed: 14.03.2014.
• Hall, Stuart (1997). Representation : Cultural Representations and Signifying Practices, London ; Thousand Oaks, Calif. : Sage in Association with the Open University, ISBN 978-0-7619-5432-3
• Kang, Mee-Eun (1997). The Portrayal of Women's Images in Magazine Advertisements: Goffman's Gender Analysis Revisited, Sex Roles, Vol. 37, Nos. 11/12, pp: 979-996.
• Lancendorfer, Karen M., Atkin, JoAnn L., Reece, Bonnie B. (2008). Animals in Advertising: Love dogs? Love the ad!, Journal of Business Research 61 (2008) 384–391 doi:10.1016/j.jbusres.2006.08.011, date accessed: 14.03.2014.
• Phillips, Barbara J. (1996). Advertising and the Cultural Meaning of Animals The University of Texas at Austin Advances in Consumer Research (Volume 23) 1, 354-360.
• Rıfat, Mehmet (2012): Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
• Spears, Nancy E., Mowen, John C., Chakraborty, Goutam, (1996). Symbolic Role of Animals in Print advertising: Content Analysis and Conceptual Development, Journal of Business Research 37, 87-95, date accessed: 18.03.2014.
• Spears, Nancy Ph.D. & Richard Germain Ph.D. (2007) 1900-2000 in Review: The Shifting Role and Face of Animals in Print Advertisements in the Twentieth Century, Journal of Advertising, 36:3, 19-33, DOI: 10.2753/JOA0091-3367360302, date accessed: 18.03.2014.
• Xiang, Lingling (2008). Animal Use in Award-Winning TV Commercials in China versus the U.S, A Thesis Presented To The Graduate School Of The University Of Florida in Partial Fulfillment Of The Requırements For The Degree Of Master Of Advertising University Of Florida, date accessed: 18.03.2014.
• Yücel Altınel, Halime (2003). Reklamlarda İnsanbiçimsellik, İletişim Araştırmaları (1) 1, ss. 107-121, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/23/665/8478.pdf, 10.10.2014.
• Williamson, Judith (2001). Reklamların Dili (Decoding Advertisements- Ideology and Meaning in Advertising), Ütopya Yayınevi, Ankara.