Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN DİJİTAL BAĞIMLILIKLARININ İNCELENMESİ: ANKARA İLİ, ÇANKAYA İLÇESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 67, 889 - 912, 20.07.2018
https://doi.org/10.17755/esosder.311314

Öz

Bu
araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerini belirlemek
ve bu bağlamda cinsiyet, yaş, okul türü, sınıf düzeyi, başarı düzeyi, anne
eğitim durumu, baba eğitim durumu ve gelir düzeyi gibi bağımsız değişkenlerinin
öğrencilerin dijital bağımlılıklarında anlamlı bir farklılığa neden olup
olmadığını incelemektir. Genel tarama modeline göre gerçekleştirilen bu
araştırmada, 828 lise öğrencisinden elde edilen veriler kullanılmıştır. Kişisel
Bilgi Formu ve Oyun Bağımlılığı, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Günlük Hayata Etki
isimli boyutları olan Dijital Bağımlılık Ölçeği ile veriler toplanmıştır.
Araştırma
sonuçlarına göre, Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli ve alt boyutlarının hepsi
cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Dijital Bağımlılık
Ölçeği geneli için erkeklerin bağımlılık düzeyi ortalaması, kızların bağımlılık
düzeyinden yüksektir. Dijital Bağımlılık Ölçeği Oyun Boyutu ve Sosyal Hayata
Etki Boyutu için erkeklerin ortalaması kızlardan daha yüksek iken, Sosyal Medya
Boyutu için kızların bağımlılık düzeyi erkeklerin bağımlılık düzeyinden anlamlı
derecede daha yüksektir. Dijital Bağımlılık Ölçeği geneli ve alt boyutları yaş
gruplarına göre anlamlı düzeyde farklılık göstermemektedir. Dijital Bağımlılık
Ölçeği geneli ile Dijital Bağımlılık Ölçeği Sosyal Medya Boyutu okul türüne
göre anlamlı düzeyde farklılık gösterirken, Oyun Boyutu ve Sosyal Hayata Etki
Boyutu anlamlı düzeyde farklılık göstermemektedir. Dijital Bağımlılık Ölçeği
geneli ile alt boyutlardan hiçbiri sınıf düzeyine göre anlamlı farklılık
göstermemektedir. Fakat Dijital Bağımlılık Ölçeği Oyun Boyutu için; 1 zayıf ve
belge almayan öğrencilerin oyun boyutu bağımlılık düzeyi Teşekkür Belgesi,
Takdir Belgesi ve Onur Belgesi alan öğrencilerin ortalamasından anlamlı
derecede  yüksektir.

Kaynakça

  • Aileler İçin Güvenli İnternet Rehberi. (2015). Ankara: Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı.
  • Aksaçlıoğlu, A. G. & Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi, Türk Kütüphaneciliği, 21(1), (s. 3 – 28).
  • Alaçam, H. (2012). Denizli bölgesi üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının görülme sıklığı ve yetişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile ilişkisi. Uzmanlık Tezi, Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Denizli.
  • Altunay, A. (2013). Çağımızın görsel iletişim ortamı olarak yeni medya – Hareketli Görüntünün Tarihi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • Anderson, K. J. (2001). Internet use among college students: an exploratory study, Journal of American College Health, 50, (pp. 21 – 26).
  • Anklam, P. (2009). Ten years of net work, The Learning Organization, 16(6), (pp. 415 – 426).
  • Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar Dergisi, 1(1), (s. 55 – 67).
  • Arslan, A. (2015). Eğitim ve öğretimde sosyal medyanın kullanımı, Sosyalleşen Olgular Sosyal Medya Araştırmaları – 2, Editörler: Büyükaslan, A. & Kırık, A. M., Konya: Çizgi.
  • Arslan, A., Kırık, A. M., Karaman, M. ve Çetinkaya, A. (2015). Lise ve üniversite öğrencilerinde dijital bağımlılık, UHİVE: Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Yaz, (s. 34 – 58).
  • Aydoğdu – Karaaslan, İ. ve Budak, L. (2012). Üniversite öğrencilerinin cep telefonu özelliklerini kullanımlarının ve gündelik iletişimlerine etkisinin araştırılması, Journal of Yasar University, 26(7), (s. 4548 – 4525).
  • Aydın, K. (2004). Üniversite öğrencilerinin cep telefonu kullanımı ve GSM operatörü tercihleri üzerine bir çalışma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), (s. 149 – 164).
  • Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O. ve Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okur – yazarlığı, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, (s. 191 – 196).
  • Bakken, I. J., Wenzel, H. G., Götestam, K. G., Johansson, A. & Øren, A. (2009). Internet addiction among norwegian adults: A stratified probability sample study, Scandinavian Journal of Psychology, 50, (pp. 121 – 127).
  • Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili, Selçuk İletişim Dergisi, 6(1),(s. 5 – 22).
  • Balta, Ç. Ö. ve Horzum, M. B. (2008). The factors that affect internet addiction of students in a web basal learning environment, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), (pp. 187 – 205).
  • Bartholow, B. D., Sestir, M. A. & Davis, E. B. (2005). Correlates and consequences of exposure to video game violence: Hostile personality, empathy, andaggressive behavior, Society for Personality and Social Psychology, 31(11), (pp. 1573 – 1586).
  • Bayhan, V. (Şubat 2011). Lise öğrencilerinde internet kullanma alışkanlığı ve internet bağımlılığı (Malatya uygulaması), Akademik Bilişim’11 – XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildiriler Kitabı: Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Bayraktaroğlu, A. M. (2010). Tele(Mi)Safirlikten teletembelliğe bağımlılık sürecinde hayatımızın Truva Atı: Televizyon, Süleyman Demirel Üniversitesi Editörden Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi (ART – E), 6, (s. 1 – 5).
  • Bayraktutan, F. (2005). Aile içi ilişkiler açısından internet kullanımı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Bayzan, Ş. (2011). Dünyada internetin güvenli kullanımına yönelik uygulama örnekleri ve Türkiye'de bilinçlendirme faaliyetlerinin incelenmesi ve Türkiye için öneriler, Ankara: Bilgi ve İletilim Teknolojileri Kurumu.
  • Beard, K. W. & Wolf, E. M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for internet addiction, CyberPsychology & Behavior, 3(4), (pp. 377 – 380).
  • Beyatlı, Ö. (2012). Orta öğretim kademesindeki öğrencilerin internet bağımlılığı düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yakındoğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, KKTC.
  • Bilgiç, H. G, Duman, D. ve Seferoğlu, S. S. (Şubat 2011). Dijital yerlilerin özellikleri ve çevrimiçi ortamların tasarlanmasındaki etkileri, Akademik Bilişim’11 – XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri Kitabı: Malatya, İnönü Üniversitesi.
  • Bölükbaş, K. (2003). İnternet cafeler ve internet bağımlılığı üzerine sosyolojik bir araştırma: Diyarbakır örneği. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Diyarbakır.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç – Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: PegemA.
  • Canbek, G. ve Sağıroğlu, G. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği, Politeknik Dergisi, 10(1), (s. 33 – 39).
  • Cao, F. & Su, L. (2006). Internet addiction among chinese adolescents, Child: Care, Health and Development, 33(3), (pp. 275 – 281).
  • Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well – being: Development of a theory – based cognitive – behavioral measurement instrument, Computers in Human Behavior, 18, (pp. 553 – 575).
  • Cemiloğlu – Altunay, M. (2010). Gündelik yaşam ve sosyal paylaşım ağları: Twitter ya da – pıt pıt net, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 12, (s. 31 – 56).
  • Ceyhan, E. (2008). Ergen ruh sağlığı açısından bir risk faktörü: İnternet bağımlılığı, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(2), (s. 109 – 116).
  • Chak, K. & Leung, L. (2004). Shyness and locus of control as predictors of internet addiction and internet use, Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 7, (pp. 559 – 570).
  • Charlton, J. P. & Danforth, I. D. W. (2007). Distinguishing addiction and high engagement in the context of online game playing, Computers in Human Behavior, 23, (pp. 1531 – 1548).
  • Chen, K., Tarn, M. J. & Han, B. T. (2004). Internet dependency: Its impact on online behavioral patterns in e – commerce, Human Systems Management, 23(1), (pp. 49 – 58).
  • Çakır – Balta, Ö. ve Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), (s. 187 – 205).
  • Çakır, V. ve Bozkurt, Ö. (2014). Televizyon izleme alışkanlıkları, motivasyonları ve TRT – 6: Hakkâri örneği, Global Media Journal: TR Edition, 4(8), Spring,(s. 61 – 81).
  • Çelen, F. K., Çelik, A. ve Seferoğlu, S. S. (Şubat 2011). Çocukların internet kullanımları ve onları bekleyen çevrimiçi riskler, Akademik Bilişim’11 – XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildiriler Kitabı: Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • Çelen, F. K. & Seferoğlu, S. S. (2013). Investigation of elementary school students’ opinions related to unethical behavior in the use of information and communication technologies, Procedia – Social and Behavioral Sciences, 83, (pp. 417 – 421).
  • Çetin, M. ve Özgiden, H. (2013). Dijital kültür sürecinde dijital yerliler ve dijital göçmenlerin twitter kullanım davranışları üzerine bir araştırma, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (E – GİFDER), 2(1), (s. 172 – 189).
  • Çevik, B. G. ve Çelikkaleli, Ö. (2010). Ergenlerin arkadaşlık bağımlılığı ve internet bağımlılığının cinsiyet, ebeveyn tutumu ve anne – baba eğitim düzeylerine göre incelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), (s. 225 – 240).
  • Çocuklar için güvenli internet. (2006). Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • Çubukçu, A. ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de dijital vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri, Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, (s.148 – 174).
  • Davis, R. A. (2001). A cognitive – behavioral model of pathological internet use, Computers in Human Behavior, 17, (pp. 187 – 195).
  • Dinçer, S., Mavaşoğlu, M. ve Mavaşoğlu, F. (2014). Üniversite öğrencilerinin internet kullanımlarının sosyal yaşam üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), (s. 145 – 157).
  • Dolgun, U. (2005). Enformasyon toplumundan gözetim toplumuna, Bursa: Ekin.
  • Ergin, A. Uzun, S. U. ve Bozkurt, A. İ. (2013). Tıp fakültesi öğrencilerinde internet bağımlılığı sıklığı ve etkileyen etmenler, Pamukkale Tıp Dergisi, 6(3), (s. 134 – 142).
  • Erjem, Y. ve Çağlayandereli, M. (2006). Televizyon ve gençlik: Yerli dizilerin gençlerin model alma davranışı üzerindeki etkisi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), Mayıs Dönemi, (s.15 – 30).
  • Esen – Kıran, B. (2009). Predicting internet addiction in adolescents by several variables, E – Journal of New World Sciences Academy, 4(4), (pp. 1331 – 1340).
  • Esen, E. ve Siyez, D. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko – sosyal değişkenlerin incelenmesi, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, (36), (s. 127 – 138).
  • Eşgi, N. (2013). Dijital yerli çocukların ve dijital göçmen ebeveynlerinin internet bağımlılığına ilişkin algılarının karşılaştırılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), (s. 181 – 194).
  • Dabbagh, N. (2007). The online learner: Characteristics and pedagogical implications, Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 7(3), (pp. 217 – 226).
  • Doucet, M. (2007). Library and archives canada: A case study of a national library, archives, and museum merger, RBM: A Journal of Rare Books, Manuscripts, and Cultural Heritage, 8, (pp. 61 – 66).
  • Gentile, D. (2009). Pathological video – game use among youth ages 8 to 18: A national study, Psychological Science, 20(5), (pp. 594 – 602).
  • Ghassemzadeh, L. M. A., Shahraray, M. & Moradi, A. (2008). Prevalence of internet addiction and comparison of internet addicts and non – addicts in Iranian high schools, Cyberpsychology & Behavıor, 11(6), (pp.731 – 733).
  • Gökçearslan, Ş. ve Durakoğlu, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, (pp. 419 – 435).
  • Gönül, A. S. (2002). Patolojik internet kullanımı, Yeni Symposium, 40(3), (s. 105 – 110).
  • Griffiths, M. D. (1999). Internet addiction: fact or fiction?, The Psychologist, 12(5), (pp. 246 – 250).
  • Gülnar, B. ve Balcı, Ş. (2011). Yeni medya ve kültürleşen toplum, Konya: Literatürk.
  • Gümüş, İ. ve Örgev, C. (2015). Önlisans öğrencilerinin akıllı cep telefon kullanmalarının başarı ve harcama düzeylerine olası etkileri üzerine bir çalışma, Akademik Platform Dergisi, 1, (s. 310 – 315).
  • Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
  • Günüç, S. ve Kayri, M. (2010). Türkiye’de internet bağımlılık profili ve internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik güvenirlik çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, (s. 220 – 232).
  • Gürcan, A., Özhan, S. ve Uslu, R. (2008). Dijital oyunlar ve çocuklar üzerindeki etkileri, Ankara: T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü.
  • Hacıefendioğlu, Ş. (2010). Sosyal paylaşım sitelerinde üye bağlılığı üzerine bir araştırma, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, (s. 56 – 71).
  • Hall, A. S. & Parsons, J. (2001). Internet addiction: College students case study using best practices in cognitive behavior therapy, Journal of Mental Health Counseling, 23(4), (pp. 312 – 327).
  • Horzum, M. B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Eğitim ve Bilim Dergisi, 36(159), (s. 56 – 68).
  • Horzum, M. B., Ayas, T. & Çakır, Ö. B. (2008). Çocuklar için bilgisayar oyun bağımlılığı, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 30, (s. 76 – 88).
  • Irak, D. ve Yazıcıoğlu, O. (2012). Türkiye ve sosyal medya, İstanbul: Okyanus.
  • Işık, U. (2007). Medya bağımlılığı teorisi doğrultusunda internet kullanımının etkileri ve internet bağımlılığı, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • İbrahim, I. I., Subari, K. A., Kassim, K. M. & Mohamood, S. K. B. (2013). Antecedent stirring purchase intention of smartphone among adolescents in perlis, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(12), (s. 84 – 97).
  • İnan, A. (2010). İlköğretim II. kademe ve lise öğrencilerinde internet bağımlılığı. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Jans, K. S., Hwang, S. Y. & Choi, J. Y. (2008). Internet addiction and psychaitric symptoms among Korean adolescents, Journal of School Health, 78(3), (pp. 165 – 171).
  • Ju – Yu, Y., Chih – Hung, K., Cheng – Fang, Y., Sue – Huei, C., Wei – Lun, C. & Cheng – Chung, C. (2008). Psychiatric symptoms in adolescents with internet addiction: comparison with substance use, Psychiatry and Clinical Neurosciences, 62, (pp. 9 – 16).
  • Kabakçı, I., Odabaşı, H. F. & Çoklar, A. N. (2008). Parents’ views about internet use of their children, International Journal of Education and Information Technologies, 2(4), (pp. 248 – 255).
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (2014). Kültürleşme ve aile ilişkileri, Türk Psikoloji Yazıları, 17 (34), (s. 120 – 127).
  • Kaltiala – Heino, R., Lintonen, T. & Rimpela, A. (2004). Internet addiction: potentially problematic use of the internet in a population of 12 – 18 year – old adolescents, Addiction Research and Theory, 12(1), (pp. 89 – 96).
  • Kan, A. (2009). Ölçme sonuçları üzerinde istatistiksel işlemler. Atılgan, H. (Ed.). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (397-456). Ankara: Anı Yayınları.
  • Kandell, J. J. (1998). Internet addiction onf campus: the vulnerability of college students, Cyberpsychology and Behavior, 1, (pp. 11 – 17).
  • Kaplan, A. & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media. Business Horizons, 53, (pp. 59 – 68).
  • Karaaslan, İ. A. ve Budak, L. (2012). Üniversite öğrencilerinin cep telefonu özelliklerini kullanımlarını ve gündelik iletişimlerine etkisinin araştırılması, Journal of Yasar University, 26(9), (s. 4548 – 4571).
  • Karagülle, A. E. ve Çaycı, B. (2014). Ağ toplumunda sosyalleşme ve yabancılaşma, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication (TOJDAC), 4(1), (s. 1 – 9).
  • Kaya, A. B. (2013). Çevri̇miçi̇ oyun bağımlılığı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Kelleci, M., Güler, N., Sezer, H. ve Gölbaşı Z. (2009). Lise öğrencilerinde internet kullanma süresinin cinsiyet ve psikiyatrik belirtiler ile ilişkisi, TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(3), (s. 223 – 230).
  • Kenan, A. & Shiri, A. (2009). Sociability and social interaction on social networking websites, Library Review, 58(6), (pp. 438 – 450).
  • Kırık, A. M. (2013). Gelişen web teknolojileri ve sosyal medya bağımlılığı, Sosyal Medya Araştırmaları – 1.
  • Kızıl, N. (1998). İletişim özgürlüğü ve medyada oto kontrol, İstanbul: Beta.
  • Kleiman, G. M. (2004). Myths and realities about technology in K – 12 schools: Five years later, Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 4(2), (s. 248 – 253).
  • Koçak, D. Y., Hotun – Şahin, N. ve Büyükkayacı – Duman, N. (2015). Alkol ve sigara bağımlılığı, kadın sağlığına etkileri ve hemşirelik girişimleri, Literatür Sempozyum Psikiyatri / Nöroloji / Davranış Bilimleri Dergisi, 1(5), Ocak – Şubat – Mart Dönemi, (s. 43 – 47).
  • Koolstra, C. M., Voort, T. H. A. & Kamp, L. J. (1997). Television’s impact on children’s reading comprehension and decoding skills: A 3 – year panel study, Reading Research Quarterly, 32, (pp. 128 – 152).
  • Köksal, Y. (2015). İnternet bağımlılığı ile internetten alışveriş ilişkisi üzerine bir incelenme; üniversite öğrencileri uygulaması, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, (s. 117 – 130).
  • Köroğlu, G., Öztürk, Ö., Tellioğlu, N., Genç, Y., Mırsal, H. ve Beyazyürek, M. (2006). Problemli internet kullanımıyla başvuran iki uçlu bir hasta nedeniyle psikiyatrik ek tanı tartışması: Olgu sunumu, Bağımlılık Dergisi, 7, (s. 150 – 154).
  • Kraut, R. & Paterson, M. (1998). Internet paradox, American Psychologist, 53, (pp. 1017 – 1031).
  • Karahisar, T. (2013). Dijital nesil, dijital iletişim ve dijitalleşen (!) Türkçe, Online Academic Journal of Information Technology, 4(12), Summer, (s. 71 – 83).
  • Lam, L. T., Peng, Z. & Mai, J. (2009). The association between internet addiction and self – injurious behaviour among adolescents, Injury Prevention, 15, (pp. 403 – 408).
  • Laura, A. N. & Richard, N. (2004). Development of a psychometrically sound internet addiction scale: a preliminary step, Psychology of Addictive Behaviors, 18(4), (pp. 381 – 384).
  • Lay – Yee, K., Kok – Siew, H. & Yin – Fah, B. C. (2013). Factors affecting smartphone purchase decision among Malaysian generation Y, International Journal of Asian Social Science, 3(12), (pp. 2426 – 2440).
  • Lin, S. S. J. & Tsai, C. C. (2002). Sensation seeking and internet dependence of Taiwanese high school adolescents, Computers In Human Behavior, 18(4), (pp. 411 – 426).
  • Lundby, K. & Ronning, H. (2014). Medya – kültür – iletişim.
  • Mesch, G. S. (2003). The family and the internet: The Israeli case, Social Science Quarterly, 84(4), (pp. 1038 – 1050).
  • Morahan, M. J. & Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students, Computers in Human Behavior, 16, (pp. 13 – 29).
  • Mossbarger, B. (2008). Is internet addiction addressed in the classroom? A survey of psychology textbooks, Computers in Human Behavior, 24, (pp. 468 – 474).
  • Murali, V. & George, S. (2007). Lost online: An overview of internet addiction, Advances in Psychiatric Treatment, 13, (pp. 24 – 30).
  • Nalwa, K. & Anand, A. P. (2003). Internet addiction in students: A cause of concern, Cyber Psychology & Behavior, 6(6), (pp. 653 – 656).
  • Ocak, M. A. ve Şahin, S. (2011). Teknoloji destekli sınıflarda öğrenme kazanımları ve değerlendirilmesi, Eğitimde Teknoloji Entegrasyonu.
  • Ocak, M. A. (2013). Eğitsel dijital oyunlar: Kuram, tasarım ve uygulama, Ankara: PegemA.
  • Ocak, M. A. (2013a). Aile ve iletişim, Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
  • Odabaşıoğlu, G., Öztürk, Ö., Genç, Y. ve Pektaş, Ö. (2007). On olguluk bir seri ile internet bağımlılığı klinik görünümleri, Bağımlılık Dergisi, 8(1), (s. 46 – 51).
  • O’Reilly, M. (1996). Internet addiction: a new disorder enters the medica lexicon, Canadian Medical Association Journal, 154, (pp. 1882 – 1883).
  • Ögel, K. (2012). İnternet bağımlılığı: İnternetin psikolojisini anlamak ve bağımlılıkla başa çıkmak, İstanbul: Türkiye İş Bankası.
  • Öğüt, A. (2012). Bilgi çağında yönetim, Ankara: Nobel.
  • Özçınar, Z. (2011). The relationship between internet addiction and communication, educational and physical problems of adolescents in North Cyprus, Australian Journal of Guidance and Counseling, 21(1), (pp. 22 – 32).
  • Öktem. R. (2005). Araştırma Modeli, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özmen, Ş. (2012). E – Ticaret ağ ekonomisinde yeni ticaret yolu, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Park, S. K., Kim, J. Y. & Cho, C. B. (2008). Prevelance of internet addiction and correlations with family factors among south korean adolescents, Adolescence, 4(172), (pp. 895 – 909).
  • Parsa, A. ve Aytaş, M. (2014). Yeni gerçeklik: Dijital yerliler ve göçmenlerle 21.yüzyıl okur – yazarlığında birleşmek, Dijital Panorama Bilgi İletişim Teknolojilerinde Son Gündem.
  • Pratarelli, M., Browne, B. & Johnson, K. (1999). The vits and bytes of computer / internet addiction: a factor analytic approach, Behavior Research Methods, Instruments, and Computers, 31, (pp. 305 – 314).
  • Rajani, M. K. & Chandio, M. S. (2004). Use of internet and its effects on our society, Proceedings of National Conference on Emerging Technologies, 2, (pp. 157 – 161).
  • Rikhye, R., Cook, S. & Berge, Z. L. (2009). Digital natives vs. digital immigrants: Myth or reality?, International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 6(2), (pp. 1 – 5).
  • Sanders, C. E., Field, T. M., Diego, M. & Kaplan, M. (2000). The relationship of internet to depression and social isolation among adolescents, Adolescence, 35(138), (pp. 237 – 242).
  • Scherer, K. (1997). College life on – line: Healthy and unhealthy internet use, Journal of College Student Development, 38, (pp. 655 – 665).
  • Seferoğlu, S. S. ve Yıldız, H. (2013). Dijital çağın çocukları: İlköğretim öğrencilerinin Facebook kullanımları ve internet bağımlılıkları üzerine bir araştırma, İletişim ve Diploması Dergisi, 2, Çocuk ve Medya Özel Sayısı, (s. 31 – 48).
  • Semiz, Ö. (2015). Teknolojik gelişmeler, bilgiye erişim ve telif hakları: Fırsatlar ve tereddütler, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi (FMR), 1, (s. 63 – 70).
  • Sırakaya, M. ve Seferoğlu, S. S. (2013). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımlarının incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), (s. 356 – 368).
  • Sook – Jung, L. M. A. & Young – Gil, C. M. A. (2007). Children’s internet use in a family context: influence on family relationships and parental mediation, Cyberpsychology & Behavior, 10(5), (pp. 640 – 644).
  • Soule, L. C., Shell, L. W. & Kleen, B. A. (2003). Exploring internet addiction: Demographic characteristics and stereotypes of heavy internet addiction, The Journal of Computer İnformation Systems, 44(1), (pp. 64 – 73).
  • Subrahmanyam, K., Reich, S. M., Waechter, N. & Espinoza, G. (2008). Online and offline social networks: Use of social networking sites by emerging adults. Journal of Applied Develop Mental Psychology, 29, (pp. 420 – 433).
  • Sungur, S. (2008). Kültürel emperyalizmin ötesi: Küreselleşme, iletişim ve yeni uluslararası düzen, Beykent Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Dergisi,1,(s. 94 – 138).
  • Sütçü, C. (2012). Sosyal medyaya girmeden önce bilinmesi gerekenler – Yeni medya ve…, İstanbul: Anahtar.
  • Şahin, M. C. (2009). Yeni bin yılın öğrencilerinin özellikleri, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), (s. 155 – 172).
  • Şahin, F. (2007). İnternet ve çocuk istismarı, Sosyal Pediatri Günleri – Basın Yayında Çocuk Sağlığı Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK).
  • Şahin, C. ve Tuğrul, V. M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin incelenmesi, Journal of World of Turks, 4(3), (s. 115 – 130).
  • Şen, S. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin ve sınıf öğretmenlerinin bilgisayar tutumları, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Şenormancı, Ö., Konkan, R. ve Sungur, M. Z. (2010). İnternet bağımlılığı ve bilişsel davranışçı terapisi, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, (s. 261 – 268).
  • Tamer, S. L. ve Koç, M. (2010). Bilgisayar laboratuarlarının fiziksel ergonomik kriterler açısından değerlendirilmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi örneği, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), (s. 720 – 747).
  • Taylan, H. H. ve Işık, M. (2015). Sakarya’da ortaokul ve lise öğrencilerinde internet bağımlılığı, Turkish Studies – International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(6), Spring, (s. 855 – 874).
  • Thorson, K. S. & Rodgers, S. (2010). Relationships between blogs as ewom and interactivity, perceived interactivity, and parasocial interaction, Journal of Interactive Advertising, 6(2), Spring, (pp. 34 – 44).
  • Tonta, Y. (2009). Dijital yerliler, sosyal ağlar ve kütüphanelerin geleceği, Türk Kütüphaneciliği, 23(4), (s. 742 – 768).
  • Toprak, A., Yıldırım, A., Aygül, E. Binark, M., Börekçi, S. ve Çomu, T. (2009). Toplumsal paylaşım ağı Facebook, İstanbul: Kalkedon.
  • Tosun, N. B. (2009). Etkileşim boyutuyla yeni medya, Değişen İletişim Ortamında Etkileşimli Pazarlama.
  • Tsai, C. C., Lin, S. S. J. & Tsai, M. J. (2001). Analysis of attitudes toword computer networks and internet addiction of Taiwanese adolesents, Cyberpsychology & Behavior, 4(3), (pp. 373 – 376).
  • Ulusoy, O. (2008). Ergenlerde bilişim teknolojileri kullanımı ve saldırganlık ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Ülkü, E. Ç. ve Demir, M. K. (2013). Kitle iletişim araçlarının öğrencilerin sınıf içi davranışlarına etkisi, Interational Journal of Social Science, 6(1), (s. 587 – 608).
  • Van Rompaey, V., Roe, K. & Struys, K. (2002). Children and the internet: Adoption in the family context, Communication & Society, 5(2), (pp. 189 – 206).
  • Vural, A. B. ve Bakır, U. (2007). Distopyan perspektiften bilgi iletişim teknolojileri ve insanlığın geleceği, Selçuk Üniversitesi Selçuk İletişim Dergisi, 5(1),(s. 5 – 21).
  • Vural, B. A. ve Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi iletişim fakültesine yönelik bir araştırma, Journal of Yaşar University, 20(5), (s. 3348 – 3382).
  • Waycott, J., Bennett, S., Kennedy, G., Dalgarno, B., & Gray, K. (2010). Digital divides? Student and staff perceptions of information and communication technologies, Computers & Education, 54, (pp. 1202 – 1211).
  • Yalçın, N. (Şubat 2006). İnterneti doğru kullanıyor muyuz? İnternYaylagül, L. ve Korkmaz, M. (2006). Bağımlılık kuramları çerçevesinde küreselleşme ve iletişim, Kitle İletişimin Ekonomi Politiği, Derleyen: Yaylagül, L.
  • Yenilmez, Y. ve Seferoğlu, S. S. (2013). Sanal zorbalık ve öğretmenlerin farkındalık durumlarına bir bakış, Eğitim ve Bilim Dergisi, 38(169), (s. 420 – 432).
  • Yeşil, R. ve Korkmaz, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının televizyon bağımlılıkları, okuryazarlık düzeyleri ve eğitselliğine ilişkin düşünceleri, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, (s. 55 – 72).
  • Yılmaz, E., Şahin, Y. L., Haseski, H. İ. ve Erol, O. (2014). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Balıkesir İli örneği, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), (s. 133 – 144).
  • Young, K. S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder, CyberPsychology and Behavior, 1(3), (pp. 237 – 244).
  • Young, K. S. & Rogers, R. C. (1998). The relationship between depression and internet addiction, CyberPsychology & Behavior, 1, (pp. 3 – 8).
  • Young, K. S. (1999). Internet addiction: Evaluation and treatment, Student British Medical Journal, 7, (pp. 351 – 352).
  • Young, K. S. (2004). Internet addiction: A new clinical phenomenon and its consequences, American Behavioral Scientist, 48(4),(pp. 402 – 415).
  • Weston, R. & Gore, Jr. P. A. (2006). A brief guide to structural equation modeling, The Counseling Psychologist, 34(5), (pp. 719 – 751).
  • Zıllıoğlu, M. (2007). İstanbul: Cem.

EXAMINATION OF HIGH SCHOOL STUDENTS DIGITAL ADDICTION: PROVINCE OF ANKARA, ÇANKAYA DISTRICT SAMPLE

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 67, 889 - 912, 20.07.2018
https://doi.org/10.17755/esosder.311314

Öz

The purpose
of this research is to determine the level of digital dependence of high school
students and in this context whether cause a significant difference in the
students'digital dependence according to independent variables such as gender,
age,  gender, age, school type, grade
level, achievement level, maternal education status, paternal education status
and income level. In this survey conducted according to the general screening
model, data from 828 high school students were used. Data were collected with
the Digital Dependency Scale with dimensions Personal Information Form and Game
Dependence, Social Media Addiction and Daily Life Impact. The results vary
significantly by gender. The average males are more dependant than the average
females. The game addiction levels and its effects on male students’ daily life
is significantly higher than the females while the social media addiction
levels of females are significantly higher than the males. Digital dependency
scale does not differ significantly according to age groups in general and
sub-dimensions. Type of school makes a significant difference when it comes to
social media dimension but game and effects on daily life dimensions do not
differ. None of the dimensions of the overall digital dependency scale differ
significantly according to the level of grade. But when it comes to game
dimension dependancy of students with lower marks are much higher than the
students with a certificate of appreciation.

Kaynakça

  • Aileler İçin Güvenli İnternet Rehberi. (2015). Ankara: Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı.
  • Aksaçlıoğlu, A. G. & Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi, Türk Kütüphaneciliği, 21(1), (s. 3 – 28).
  • Alaçam, H. (2012). Denizli bölgesi üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının görülme sıklığı ve yetişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile ilişkisi. Uzmanlık Tezi, Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Denizli.
  • Altunay, A. (2013). Çağımızın görsel iletişim ortamı olarak yeni medya – Hareketli Görüntünün Tarihi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • Anderson, K. J. (2001). Internet use among college students: an exploratory study, Journal of American College Health, 50, (pp. 21 – 26).
  • Anklam, P. (2009). Ten years of net work, The Learning Organization, 16(6), (pp. 415 – 426).
  • Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar Dergisi, 1(1), (s. 55 – 67).
  • Arslan, A. (2015). Eğitim ve öğretimde sosyal medyanın kullanımı, Sosyalleşen Olgular Sosyal Medya Araştırmaları – 2, Editörler: Büyükaslan, A. & Kırık, A. M., Konya: Çizgi.
  • Arslan, A., Kırık, A. M., Karaman, M. ve Çetinkaya, A. (2015). Lise ve üniversite öğrencilerinde dijital bağımlılık, UHİVE: Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Yaz, (s. 34 – 58).
  • Aydoğdu – Karaaslan, İ. ve Budak, L. (2012). Üniversite öğrencilerinin cep telefonu özelliklerini kullanımlarının ve gündelik iletişimlerine etkisinin araştırılması, Journal of Yasar University, 26(7), (s. 4548 – 4525).
  • Aydın, K. (2004). Üniversite öğrencilerinin cep telefonu kullanımı ve GSM operatörü tercihleri üzerine bir çalışma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), (s. 149 – 164).
  • Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O. ve Köse, S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okur – yazarlığı, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, (s. 191 – 196).
  • Bakken, I. J., Wenzel, H. G., Götestam, K. G., Johansson, A. & Øren, A. (2009). Internet addiction among norwegian adults: A stratified probability sample study, Scandinavian Journal of Psychology, 50, (pp. 121 – 127).
  • Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili, Selçuk İletişim Dergisi, 6(1),(s. 5 – 22).
  • Balta, Ç. Ö. ve Horzum, M. B. (2008). The factors that affect internet addiction of students in a web basal learning environment, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), (pp. 187 – 205).
  • Bartholow, B. D., Sestir, M. A. & Davis, E. B. (2005). Correlates and consequences of exposure to video game violence: Hostile personality, empathy, andaggressive behavior, Society for Personality and Social Psychology, 31(11), (pp. 1573 – 1586).
  • Bayhan, V. (Şubat 2011). Lise öğrencilerinde internet kullanma alışkanlığı ve internet bağımlılığı (Malatya uygulaması), Akademik Bilişim’11 – XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildiriler Kitabı: Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Bayraktaroğlu, A. M. (2010). Tele(Mi)Safirlikten teletembelliğe bağımlılık sürecinde hayatımızın Truva Atı: Televizyon, Süleyman Demirel Üniversitesi Editörden Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi (ART – E), 6, (s. 1 – 5).
  • Bayraktutan, F. (2005). Aile içi ilişkiler açısından internet kullanımı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Bayzan, Ş. (2011). Dünyada internetin güvenli kullanımına yönelik uygulama örnekleri ve Türkiye'de bilinçlendirme faaliyetlerinin incelenmesi ve Türkiye için öneriler, Ankara: Bilgi ve İletilim Teknolojileri Kurumu.
  • Beard, K. W. & Wolf, E. M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for internet addiction, CyberPsychology & Behavior, 3(4), (pp. 377 – 380).
  • Beyatlı, Ö. (2012). Orta öğretim kademesindeki öğrencilerin internet bağımlılığı düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yakındoğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, KKTC.
  • Bilgiç, H. G, Duman, D. ve Seferoğlu, S. S. (Şubat 2011). Dijital yerlilerin özellikleri ve çevrimiçi ortamların tasarlanmasındaki etkileri, Akademik Bilişim’11 – XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri Kitabı: Malatya, İnönü Üniversitesi.
  • Bölükbaş, K. (2003). İnternet cafeler ve internet bağımlılığı üzerine sosyolojik bir araştırma: Diyarbakır örneği. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Diyarbakır.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç – Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: PegemA.
  • Canbek, G. ve Sağıroğlu, G. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği, Politeknik Dergisi, 10(1), (s. 33 – 39).
  • Cao, F. & Su, L. (2006). Internet addiction among chinese adolescents, Child: Care, Health and Development, 33(3), (pp. 275 – 281).
  • Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well – being: Development of a theory – based cognitive – behavioral measurement instrument, Computers in Human Behavior, 18, (pp. 553 – 575).
  • Cemiloğlu – Altunay, M. (2010). Gündelik yaşam ve sosyal paylaşım ağları: Twitter ya da – pıt pıt net, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 12, (s. 31 – 56).
  • Ceyhan, E. (2008). Ergen ruh sağlığı açısından bir risk faktörü: İnternet bağımlılığı, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(2), (s. 109 – 116).
  • Chak, K. & Leung, L. (2004). Shyness and locus of control as predictors of internet addiction and internet use, Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 7, (pp. 559 – 570).
  • Charlton, J. P. & Danforth, I. D. W. (2007). Distinguishing addiction and high engagement in the context of online game playing, Computers in Human Behavior, 23, (pp. 1531 – 1548).
  • Chen, K., Tarn, M. J. & Han, B. T. (2004). Internet dependency: Its impact on online behavioral patterns in e – commerce, Human Systems Management, 23(1), (pp. 49 – 58).
  • Çakır – Balta, Ö. ve Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), (s. 187 – 205).
  • Çakır, V. ve Bozkurt, Ö. (2014). Televizyon izleme alışkanlıkları, motivasyonları ve TRT – 6: Hakkâri örneği, Global Media Journal: TR Edition, 4(8), Spring,(s. 61 – 81).
  • Çelen, F. K., Çelik, A. ve Seferoğlu, S. S. (Şubat 2011). Çocukların internet kullanımları ve onları bekleyen çevrimiçi riskler, Akademik Bilişim’11 – XIII. Akademik Bilişim Konferansı Bildiriler Kitabı: Malatya: İnönü Üniversitesi.
  • Çelen, F. K. & Seferoğlu, S. S. (2013). Investigation of elementary school students’ opinions related to unethical behavior in the use of information and communication technologies, Procedia – Social and Behavioral Sciences, 83, (pp. 417 – 421).
  • Çetin, M. ve Özgiden, H. (2013). Dijital kültür sürecinde dijital yerliler ve dijital göçmenlerin twitter kullanım davranışları üzerine bir araştırma, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (E – GİFDER), 2(1), (s. 172 – 189).
  • Çevik, B. G. ve Çelikkaleli, Ö. (2010). Ergenlerin arkadaşlık bağımlılığı ve internet bağımlılığının cinsiyet, ebeveyn tutumu ve anne – baba eğitim düzeylerine göre incelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), (s. 225 – 240).
  • Çocuklar için güvenli internet. (2006). Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • Çubukçu, A. ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de dijital vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri, Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, (s.148 – 174).
  • Davis, R. A. (2001). A cognitive – behavioral model of pathological internet use, Computers in Human Behavior, 17, (pp. 187 – 195).
  • Dinçer, S., Mavaşoğlu, M. ve Mavaşoğlu, F. (2014). Üniversite öğrencilerinin internet kullanımlarının sosyal yaşam üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), (s. 145 – 157).
  • Dolgun, U. (2005). Enformasyon toplumundan gözetim toplumuna, Bursa: Ekin.
  • Ergin, A. Uzun, S. U. ve Bozkurt, A. İ. (2013). Tıp fakültesi öğrencilerinde internet bağımlılığı sıklığı ve etkileyen etmenler, Pamukkale Tıp Dergisi, 6(3), (s. 134 – 142).
  • Erjem, Y. ve Çağlayandereli, M. (2006). Televizyon ve gençlik: Yerli dizilerin gençlerin model alma davranışı üzerindeki etkisi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1), Mayıs Dönemi, (s.15 – 30).
  • Esen – Kıran, B. (2009). Predicting internet addiction in adolescents by several variables, E – Journal of New World Sciences Academy, 4(4), (pp. 1331 – 1340).
  • Esen, E. ve Siyez, D. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko – sosyal değişkenlerin incelenmesi, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, (36), (s. 127 – 138).
  • Eşgi, N. (2013). Dijital yerli çocukların ve dijital göçmen ebeveynlerinin internet bağımlılığına ilişkin algılarının karşılaştırılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), (s. 181 – 194).
  • Dabbagh, N. (2007). The online learner: Characteristics and pedagogical implications, Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 7(3), (pp. 217 – 226).
  • Doucet, M. (2007). Library and archives canada: A case study of a national library, archives, and museum merger, RBM: A Journal of Rare Books, Manuscripts, and Cultural Heritage, 8, (pp. 61 – 66).
  • Gentile, D. (2009). Pathological video – game use among youth ages 8 to 18: A national study, Psychological Science, 20(5), (pp. 594 – 602).
  • Ghassemzadeh, L. M. A., Shahraray, M. & Moradi, A. (2008). Prevalence of internet addiction and comparison of internet addicts and non – addicts in Iranian high schools, Cyberpsychology & Behavıor, 11(6), (pp.731 – 733).
  • Gökçearslan, Ş. ve Durakoğlu, A. (2014). Ortaokul öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, (pp. 419 – 435).
  • Gönül, A. S. (2002). Patolojik internet kullanımı, Yeni Symposium, 40(3), (s. 105 – 110).
  • Griffiths, M. D. (1999). Internet addiction: fact or fiction?, The Psychologist, 12(5), (pp. 246 – 250).
  • Gülnar, B. ve Balcı, Ş. (2011). Yeni medya ve kültürleşen toplum, Konya: Literatürk.
  • Gümüş, İ. ve Örgev, C. (2015). Önlisans öğrencilerinin akıllı cep telefon kullanmalarının başarı ve harcama düzeylerine olası etkileri üzerine bir çalışma, Akademik Platform Dergisi, 1, (s. 310 – 315).
  • Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
  • Günüç, S. ve Kayri, M. (2010). Türkiye’de internet bağımlılık profili ve internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik güvenirlik çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, (s. 220 – 232).
  • Gürcan, A., Özhan, S. ve Uslu, R. (2008). Dijital oyunlar ve çocuklar üzerindeki etkileri, Ankara: T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü.
  • Hacıefendioğlu, Ş. (2010). Sosyal paylaşım sitelerinde üye bağlılığı üzerine bir araştırma, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, (s. 56 – 71).
  • Hall, A. S. & Parsons, J. (2001). Internet addiction: College students case study using best practices in cognitive behavior therapy, Journal of Mental Health Counseling, 23(4), (pp. 312 – 327).
  • Horzum, M. B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Eğitim ve Bilim Dergisi, 36(159), (s. 56 – 68).
  • Horzum, M. B., Ayas, T. & Çakır, Ö. B. (2008). Çocuklar için bilgisayar oyun bağımlılığı, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 30, (s. 76 – 88).
  • Irak, D. ve Yazıcıoğlu, O. (2012). Türkiye ve sosyal medya, İstanbul: Okyanus.
  • Işık, U. (2007). Medya bağımlılığı teorisi doğrultusunda internet kullanımının etkileri ve internet bağımlılığı, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • İbrahim, I. I., Subari, K. A., Kassim, K. M. & Mohamood, S. K. B. (2013). Antecedent stirring purchase intention of smartphone among adolescents in perlis, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(12), (s. 84 – 97).
  • İnan, A. (2010). İlköğretim II. kademe ve lise öğrencilerinde internet bağımlılığı. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Jans, K. S., Hwang, S. Y. & Choi, J. Y. (2008). Internet addiction and psychaitric symptoms among Korean adolescents, Journal of School Health, 78(3), (pp. 165 – 171).
  • Ju – Yu, Y., Chih – Hung, K., Cheng – Fang, Y., Sue – Huei, C., Wei – Lun, C. & Cheng – Chung, C. (2008). Psychiatric symptoms in adolescents with internet addiction: comparison with substance use, Psychiatry and Clinical Neurosciences, 62, (pp. 9 – 16).
  • Kabakçı, I., Odabaşı, H. F. & Çoklar, A. N. (2008). Parents’ views about internet use of their children, International Journal of Education and Information Technologies, 2(4), (pp. 248 – 255).
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (2014). Kültürleşme ve aile ilişkileri, Türk Psikoloji Yazıları, 17 (34), (s. 120 – 127).
  • Kaltiala – Heino, R., Lintonen, T. & Rimpela, A. (2004). Internet addiction: potentially problematic use of the internet in a population of 12 – 18 year – old adolescents, Addiction Research and Theory, 12(1), (pp. 89 – 96).
  • Kan, A. (2009). Ölçme sonuçları üzerinde istatistiksel işlemler. Atılgan, H. (Ed.). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (397-456). Ankara: Anı Yayınları.
  • Kandell, J. J. (1998). Internet addiction onf campus: the vulnerability of college students, Cyberpsychology and Behavior, 1, (pp. 11 – 17).
  • Kaplan, A. & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media. Business Horizons, 53, (pp. 59 – 68).
  • Karaaslan, İ. A. ve Budak, L. (2012). Üniversite öğrencilerinin cep telefonu özelliklerini kullanımlarını ve gündelik iletişimlerine etkisinin araştırılması, Journal of Yasar University, 26(9), (s. 4548 – 4571).
  • Karagülle, A. E. ve Çaycı, B. (2014). Ağ toplumunda sosyalleşme ve yabancılaşma, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication (TOJDAC), 4(1), (s. 1 – 9).
  • Kaya, A. B. (2013). Çevri̇miçi̇ oyun bağımlılığı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Kelleci, M., Güler, N., Sezer, H. ve Gölbaşı Z. (2009). Lise öğrencilerinde internet kullanma süresinin cinsiyet ve psikiyatrik belirtiler ile ilişkisi, TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(3), (s. 223 – 230).
  • Kenan, A. & Shiri, A. (2009). Sociability and social interaction on social networking websites, Library Review, 58(6), (pp. 438 – 450).
  • Kırık, A. M. (2013). Gelişen web teknolojileri ve sosyal medya bağımlılığı, Sosyal Medya Araştırmaları – 1.
  • Kızıl, N. (1998). İletişim özgürlüğü ve medyada oto kontrol, İstanbul: Beta.
  • Kleiman, G. M. (2004). Myths and realities about technology in K – 12 schools: Five years later, Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 4(2), (s. 248 – 253).
  • Koçak, D. Y., Hotun – Şahin, N. ve Büyükkayacı – Duman, N. (2015). Alkol ve sigara bağımlılığı, kadın sağlığına etkileri ve hemşirelik girişimleri, Literatür Sempozyum Psikiyatri / Nöroloji / Davranış Bilimleri Dergisi, 1(5), Ocak – Şubat – Mart Dönemi, (s. 43 – 47).
  • Koolstra, C. M., Voort, T. H. A. & Kamp, L. J. (1997). Television’s impact on children’s reading comprehension and decoding skills: A 3 – year panel study, Reading Research Quarterly, 32, (pp. 128 – 152).
  • Köksal, Y. (2015). İnternet bağımlılığı ile internetten alışveriş ilişkisi üzerine bir incelenme; üniversite öğrencileri uygulaması, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, (s. 117 – 130).
  • Köroğlu, G., Öztürk, Ö., Tellioğlu, N., Genç, Y., Mırsal, H. ve Beyazyürek, M. (2006). Problemli internet kullanımıyla başvuran iki uçlu bir hasta nedeniyle psikiyatrik ek tanı tartışması: Olgu sunumu, Bağımlılık Dergisi, 7, (s. 150 – 154).
  • Kraut, R. & Paterson, M. (1998). Internet paradox, American Psychologist, 53, (pp. 1017 – 1031).
  • Karahisar, T. (2013). Dijital nesil, dijital iletişim ve dijitalleşen (!) Türkçe, Online Academic Journal of Information Technology, 4(12), Summer, (s. 71 – 83).
  • Lam, L. T., Peng, Z. & Mai, J. (2009). The association between internet addiction and self – injurious behaviour among adolescents, Injury Prevention, 15, (pp. 403 – 408).
  • Laura, A. N. & Richard, N. (2004). Development of a psychometrically sound internet addiction scale: a preliminary step, Psychology of Addictive Behaviors, 18(4), (pp. 381 – 384).
  • Lay – Yee, K., Kok – Siew, H. & Yin – Fah, B. C. (2013). Factors affecting smartphone purchase decision among Malaysian generation Y, International Journal of Asian Social Science, 3(12), (pp. 2426 – 2440).
  • Lin, S. S. J. & Tsai, C. C. (2002). Sensation seeking and internet dependence of Taiwanese high school adolescents, Computers In Human Behavior, 18(4), (pp. 411 – 426).
  • Lundby, K. & Ronning, H. (2014). Medya – kültür – iletişim.
  • Mesch, G. S. (2003). The family and the internet: The Israeli case, Social Science Quarterly, 84(4), (pp. 1038 – 1050).
  • Morahan, M. J. & Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students, Computers in Human Behavior, 16, (pp. 13 – 29).
  • Mossbarger, B. (2008). Is internet addiction addressed in the classroom? A survey of psychology textbooks, Computers in Human Behavior, 24, (pp. 468 – 474).
  • Murali, V. & George, S. (2007). Lost online: An overview of internet addiction, Advances in Psychiatric Treatment, 13, (pp. 24 – 30).
  • Nalwa, K. & Anand, A. P. (2003). Internet addiction in students: A cause of concern, Cyber Psychology & Behavior, 6(6), (pp. 653 – 656).
  • Ocak, M. A. ve Şahin, S. (2011). Teknoloji destekli sınıflarda öğrenme kazanımları ve değerlendirilmesi, Eğitimde Teknoloji Entegrasyonu.
  • Ocak, M. A. (2013). Eğitsel dijital oyunlar: Kuram, tasarım ve uygulama, Ankara: PegemA.
  • Ocak, M. A. (2013a). Aile ve iletişim, Ankara: T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
  • Odabaşıoğlu, G., Öztürk, Ö., Genç, Y. ve Pektaş, Ö. (2007). On olguluk bir seri ile internet bağımlılığı klinik görünümleri, Bağımlılık Dergisi, 8(1), (s. 46 – 51).
  • O’Reilly, M. (1996). Internet addiction: a new disorder enters the medica lexicon, Canadian Medical Association Journal, 154, (pp. 1882 – 1883).
  • Ögel, K. (2012). İnternet bağımlılığı: İnternetin psikolojisini anlamak ve bağımlılıkla başa çıkmak, İstanbul: Türkiye İş Bankası.
  • Öğüt, A. (2012). Bilgi çağında yönetim, Ankara: Nobel.
  • Özçınar, Z. (2011). The relationship between internet addiction and communication, educational and physical problems of adolescents in North Cyprus, Australian Journal of Guidance and Counseling, 21(1), (pp. 22 – 32).
  • Öktem. R. (2005). Araştırma Modeli, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özmen, Ş. (2012). E – Ticaret ağ ekonomisinde yeni ticaret yolu, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Park, S. K., Kim, J. Y. & Cho, C. B. (2008). Prevelance of internet addiction and correlations with family factors among south korean adolescents, Adolescence, 4(172), (pp. 895 – 909).
  • Parsa, A. ve Aytaş, M. (2014). Yeni gerçeklik: Dijital yerliler ve göçmenlerle 21.yüzyıl okur – yazarlığında birleşmek, Dijital Panorama Bilgi İletişim Teknolojilerinde Son Gündem.
  • Pratarelli, M., Browne, B. & Johnson, K. (1999). The vits and bytes of computer / internet addiction: a factor analytic approach, Behavior Research Methods, Instruments, and Computers, 31, (pp. 305 – 314).
  • Rajani, M. K. & Chandio, M. S. (2004). Use of internet and its effects on our society, Proceedings of National Conference on Emerging Technologies, 2, (pp. 157 – 161).
  • Rikhye, R., Cook, S. & Berge, Z. L. (2009). Digital natives vs. digital immigrants: Myth or reality?, International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 6(2), (pp. 1 – 5).
  • Sanders, C. E., Field, T. M., Diego, M. & Kaplan, M. (2000). The relationship of internet to depression and social isolation among adolescents, Adolescence, 35(138), (pp. 237 – 242).
  • Scherer, K. (1997). College life on – line: Healthy and unhealthy internet use, Journal of College Student Development, 38, (pp. 655 – 665).
  • Seferoğlu, S. S. ve Yıldız, H. (2013). Dijital çağın çocukları: İlköğretim öğrencilerinin Facebook kullanımları ve internet bağımlılıkları üzerine bir araştırma, İletişim ve Diploması Dergisi, 2, Çocuk ve Medya Özel Sayısı, (s. 31 – 48).
  • Semiz, Ö. (2015). Teknolojik gelişmeler, bilgiye erişim ve telif hakları: Fırsatlar ve tereddütler, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi (FMR), 1, (s. 63 – 70).
  • Sırakaya, M. ve Seferoğlu, S. S. (2013). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımlarının incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), (s. 356 – 368).
  • Sook – Jung, L. M. A. & Young – Gil, C. M. A. (2007). Children’s internet use in a family context: influence on family relationships and parental mediation, Cyberpsychology & Behavior, 10(5), (pp. 640 – 644).
  • Soule, L. C., Shell, L. W. & Kleen, B. A. (2003). Exploring internet addiction: Demographic characteristics and stereotypes of heavy internet addiction, The Journal of Computer İnformation Systems, 44(1), (pp. 64 – 73).
  • Subrahmanyam, K., Reich, S. M., Waechter, N. & Espinoza, G. (2008). Online and offline social networks: Use of social networking sites by emerging adults. Journal of Applied Develop Mental Psychology, 29, (pp. 420 – 433).
  • Sungur, S. (2008). Kültürel emperyalizmin ötesi: Küreselleşme, iletişim ve yeni uluslararası düzen, Beykent Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Dergisi,1,(s. 94 – 138).
  • Sütçü, C. (2012). Sosyal medyaya girmeden önce bilinmesi gerekenler – Yeni medya ve…, İstanbul: Anahtar.
  • Şahin, M. C. (2009). Yeni bin yılın öğrencilerinin özellikleri, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), (s. 155 – 172).
  • Şahin, F. (2007). İnternet ve çocuk istismarı, Sosyal Pediatri Günleri – Basın Yayında Çocuk Sağlığı Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK).
  • Şahin, C. ve Tuğrul, V. M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin incelenmesi, Journal of World of Turks, 4(3), (s. 115 – 130).
  • Şen, S. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin ve sınıf öğretmenlerinin bilgisayar tutumları, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Şenormancı, Ö., Konkan, R. ve Sungur, M. Z. (2010). İnternet bağımlılığı ve bilişsel davranışçı terapisi, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, (s. 261 – 268).
  • Tamer, S. L. ve Koç, M. (2010). Bilgisayar laboratuarlarının fiziksel ergonomik kriterler açısından değerlendirilmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi örneği, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), (s. 720 – 747).
  • Taylan, H. H. ve Işık, M. (2015). Sakarya’da ortaokul ve lise öğrencilerinde internet bağımlılığı, Turkish Studies – International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(6), Spring, (s. 855 – 874).
  • Thorson, K. S. & Rodgers, S. (2010). Relationships between blogs as ewom and interactivity, perceived interactivity, and parasocial interaction, Journal of Interactive Advertising, 6(2), Spring, (pp. 34 – 44).
  • Tonta, Y. (2009). Dijital yerliler, sosyal ağlar ve kütüphanelerin geleceği, Türk Kütüphaneciliği, 23(4), (s. 742 – 768).
  • Toprak, A., Yıldırım, A., Aygül, E. Binark, M., Börekçi, S. ve Çomu, T. (2009). Toplumsal paylaşım ağı Facebook, İstanbul: Kalkedon.
  • Tosun, N. B. (2009). Etkileşim boyutuyla yeni medya, Değişen İletişim Ortamında Etkileşimli Pazarlama.
  • Tsai, C. C., Lin, S. S. J. & Tsai, M. J. (2001). Analysis of attitudes toword computer networks and internet addiction of Taiwanese adolesents, Cyberpsychology & Behavior, 4(3), (pp. 373 – 376).
  • Ulusoy, O. (2008). Ergenlerde bilişim teknolojileri kullanımı ve saldırganlık ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Ülkü, E. Ç. ve Demir, M. K. (2013). Kitle iletişim araçlarının öğrencilerin sınıf içi davranışlarına etkisi, Interational Journal of Social Science, 6(1), (s. 587 – 608).
  • Van Rompaey, V., Roe, K. & Struys, K. (2002). Children and the internet: Adoption in the family context, Communication & Society, 5(2), (pp. 189 – 206).
  • Vural, A. B. ve Bakır, U. (2007). Distopyan perspektiften bilgi iletişim teknolojileri ve insanlığın geleceği, Selçuk Üniversitesi Selçuk İletişim Dergisi, 5(1),(s. 5 – 21).
  • Vural, B. A. ve Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi iletişim fakültesine yönelik bir araştırma, Journal of Yaşar University, 20(5), (s. 3348 – 3382).
  • Waycott, J., Bennett, S., Kennedy, G., Dalgarno, B., & Gray, K. (2010). Digital divides? Student and staff perceptions of information and communication technologies, Computers & Education, 54, (pp. 1202 – 1211).
  • Yalçın, N. (Şubat 2006). İnterneti doğru kullanıyor muyuz? İnternYaylagül, L. ve Korkmaz, M. (2006). Bağımlılık kuramları çerçevesinde küreselleşme ve iletişim, Kitle İletişimin Ekonomi Politiği, Derleyen: Yaylagül, L.
  • Yenilmez, Y. ve Seferoğlu, S. S. (2013). Sanal zorbalık ve öğretmenlerin farkındalık durumlarına bir bakış, Eğitim ve Bilim Dergisi, 38(169), (s. 420 – 432).
  • Yeşil, R. ve Korkmaz, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının televizyon bağımlılıkları, okuryazarlık düzeyleri ve eğitselliğine ilişkin düşünceleri, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, (s. 55 – 72).
  • Yılmaz, E., Şahin, Y. L., Haseski, H. İ. ve Erol, O. (2014). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Balıkesir İli örneği, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), (s. 133 – 144).
  • Young, K. S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder, CyberPsychology and Behavior, 1(3), (pp. 237 – 244).
  • Young, K. S. & Rogers, R. C. (1998). The relationship between depression and internet addiction, CyberPsychology & Behavior, 1, (pp. 3 – 8).
  • Young, K. S. (1999). Internet addiction: Evaluation and treatment, Student British Medical Journal, 7, (pp. 351 – 352).
  • Young, K. S. (2004). Internet addiction: A new clinical phenomenon and its consequences, American Behavioral Scientist, 48(4),(pp. 402 – 415).
  • Weston, R. & Gore, Jr. P. A. (2006). A brief guide to structural equation modeling, The Counseling Psychologist, 34(5), (pp. 719 – 751).
  • Zıllıoğlu, M. (2007). İstanbul: Cem.
Toplam 154 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Selami Eryılmaz

Özgür Çukurluöz Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 20 Temmuz 2018
Gönderilme Tarihi 10 Mayıs 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 17 Sayı: 67

Kaynak Göster

APA Eryılmaz, S., & Çukurluöz, Ö. (2018). LİSE ÖĞRENCİLERİNİN DİJİTAL BAĞIMLILIKLARININ İNCELENMESİ: ANKARA İLİ, ÇANKAYA İLÇESİ ÖRNEĞİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 889-912. https://doi.org/10.17755/esosder.311314

Cited By




















                                                                                                                                                                          21765     

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

ESBD Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiştir. Marka No:2011/119849.