FİLİSTİN- İSRAİL SORUNUNUN MUHTEMEL ARABULUCU AKTÖRÜ OLARAK JAPONYA’NIN KAPASİTESİ/ İMKANLARI

Yıl 2019, Sayı: 5, 81 - 101, 30.06.2019

Mürsel Doğrul

https://doi.org/10.34230/fiad.515109

Öz

Bu
çalışma artan Japonya- İsrail ilişkilerinin bir sonucu olarak Japonya'nın
İsrail- Filistin çatışmasında muhtemel arabulucu aktörü olmasını ele
almaktadır. Ortadoğu bölgesine coğrafi uzaklığına rağmen Japonya'nın Filistin
meselesindeki hassasiyeti, siyasi tarihte yerini almıştır. Ancak daha yakından
bakıldığı zaman, Japonların Ortadoğu'daki devletler arasında ilk olarak
İsrail'i tanıdıkları görülmüştür. Bunun gibi ilginç birçok olayın neticesinde,
Japonya'nın Ortadoğu ile ilişkileri oldukça önem arz etmeye devam etmiştir.
Amerika ve İsrail ittifakı ile Arapların arasında kalmış olan Japonların,
Ortadoğu politikası niteliksel anlamda önemli değişimlerin eşiğindedir. Bu
değişimin, İsrail- Filistin çatışmasında oynanmak istenen arabuluculuk rolü ile
nasıl hayata geçirilmeye çalışıldığı, bu çalışma boyunca analiz edilmiştir.
Çalışma Japonya’nın Ortadoğu ile ilişkilerinin tarihine dair önemli bir
literatür taraması işlevi de görmeyi amaçlamıştır. Çalışma Japonya’nın
Ortadoğu’da hassas dengeler üzerine kurulu ekonomi politikasının ve dış
politikasının tarihini, Filistin meselesi bağlamında irdelemiştir. Nihayetinde
belli konularda ve zamanlarda Japon otoritelerin, ABD’nin isteklerine nasıl
direnebildiği anlaşılmıştır. Çalışmanın en ayırıcı sonucu ise, İsrail'in ve Japonya’nın
bilinmeyen karşılıklı bağımlılık alanlarını vurgulamış olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Japonya İkilemi, Ben-Gurion, Filistin, Petrol Krizi, Arabuluculuk

Kaynakça

• Adelman, Jonathan and Romirowsky, Asaf, ‘Asia Is Becoming Israel’s New Frontier-Here’s Why’, Forbes, 2013, pp. 9-10. <https://www.forbes.com/sites/realspin/2013/05/14/asia-is-becoming-Israels-new-frontier- heres-why/#1423a9f94f19> [accessed 15 March 2018]
• AFP and TOI STAFF, ‘Japan Says It Won’t Follow US on Jerusalem Embassy Move’, The Times of Israel, 26 December, 2017. <https://www.timesofIsrael.com/japans-fm-says-tokyo-wont-follow-us-on-jerusalem-embassy-move/> [accessed 1 June 2018]
• AFP and TOI STAFF, ‘Netanyahu in Japan Warns Iran Will Become next N. Korea’, The Times of Israel’, 12 May, 2014. <http://www.timesofIsrael.com/netanyahu-in-japan-warns-iran-will-become-next-n-korea/> [accessed 9 March 2018]
• Agdemir, A. Murat, ‘Israel “Looks East:” Besides India and China, Israel’s Relations with Japan Seem to Flourish’, Japanese Journal of Political Science, 18 (2017), pp. 262-85. https://doi.org/10.1017/S1468109917000020
• Boer, John De, ‘Before Oil: Japan and the Question of Israel/Palestine, 1917-1956’, The Asia-Pacific Journal, 3 (2005).
• Boer, John De, ‘Gauging Japan’s Role in the Middle East’, The Asia-Pacific Journal, 2005.
• Brummer, Matthew and Oren, Eitan, ‘Israel and Japan’s Rising Sun Relations; Why Tokyo and Tel Aviv Are Finally Cozying Up’, Foreign Affairs, 2017. <https://www.foreignaffairs.com/articles/japan/2017-07-28/Israel-and-japans-rising-sun-relations> [accessed 28 March 2018]
• Chiba, Kazuo, ‘Japan in the Contemporary Middle East’, Edited by Kaoru Sugihara and J.A. Allan, London, New York: Routledge, 1993.
• Cohen, Yaakov, ‘Japanese-Israeli Relations, the United States, and Oil’, Jerusalem Center for Public Affairs, 2 (2015), pp. 135-55. <http://jcpa.org/article/japanese-Israeli-relations-the-united-states-and-oil/> [accessed 20 March 2018]
• Dowty, Alan, ‘Japan and the Middle East: Signs of Change?’, Middle East Review of International Affairs, 4 (2000), pp. 67-76.
• Fulbright, Alexander, ‘Japan’s FM Said to Invite Netanyahu, Abbas, Kushner to Tokyo Peace Summit, The Times of Israel’, 26 September, 2017. <https://www.timesofIsrael.com/japans-fm-said-to-invite-netanyahu-abbas-kushner-to-tokyo-peace-summit/> [accessed 13 March 2018]
• Keinon, Herb, ‘Are China and Japan The New Peace Process Mediators?’, The Jerusalem Post, 2017. <https://www.jpost.com/Arab-Israeli-Conflict/Are-China-and-Japan-the-new-peace-process-mediators-520124> [accessed 28 March 2018]
• Kyodo, ‘Over 85% Say Japan at Risk of Going to War Again: Triennial Survey’, The Japan Times, 2018, pp. 40-41. <https://www.japantimes.co.jp/news/2018/03/10/national/politics-diplomacy/85-say-japan-risk-going-war-triennial-survey/#.WvYXjtOWTBI> [accessed 13 March 2018]
• Mariko, Mori, ‘Zionism and the Nakba: The Mainstream Narrative, the Oppressed Narratives, and the Israeli Collective Memory’, Kyoto Bulletin of Islamic Area Studies, 3-1 (2009), pp. 89-107.
• Miyagi, Yukiko, Japan’s Middle East Security Policy: Theory and Cases, 1st Edition, London: Routledge, 2008. https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/02/MIYAGI-Japans-ME-Security-Policy-for-Brookings-final-PDF.pdf
• Miyagi, Yukiko, ‘Japan and The Middle East After the Arab Spring’, IDE ME Review, 1 (2014), pp. 27-45.
• Morris, Mary E., The Persistence of External Interest in the Middle East, RAND, 1993.
• Ningthoujam, Alvite, ‘Israel Targets Japan in “Look East”’, The Diplomat, 2015. https://thediplomat.com/2015/01/Israel-targets-japan-in-look-east/ [accessed 18 April 2018]
• Pollmann, Mina ‘Japan’s “Mercantile Realism” in the Middle East’, The Diplomat, 2015. https://thediplomat.com/2015/01/japans-mercantile-realism-in-the-middle-east/%0AAfter [accessed 20 March 2018]
• ‘Palestinians, Israel Vow to Realize Japan-Led Peace Initiative’, Arabia 2000, 2007, Available from: Newspaper Source Plus, Ipswich, MA.
• Saruta, Yukie, ‘Journal, Palestine-Israel Conference, Japan-Israel-Palestine Student’, Palestine-Israel Journal, 2013. <http://www.pij.org/details.php?blog=1&id=250> [accessed 12 March 2018]
• Yashar, Ari, ‘Abbas’s Fatah Praises Japanese Terrorists’, The Israel National News, 2015. <http://www.Israelnationalnews.com/News/News.aspx/191575> [accessed 12 May 2018]
• Wagner, Daniel and Cafiero, Giorgio, ‘Japan’s Influence in the Middle East, HuffPost. <https://www.huffingtonpost.com/daniel-wagner/japans-influence-in-the-m_b_4159850.html> [accessed 17 March 2018]