A Sociological Research on Precarious Employees in the Shipbuilding Industry

Yıl 2018, Cilt: 28 Sayı: 2, 287 - 313, 31.07.2018

Süleyman İlhan Mevlüt Yılmaz

https://doi.org/10.18069/firatsbed.460958

Öz

İn this study are examined with a holistic view the semantic worlds of employees
working under precarious conditions. With study is aim to identify of own
perspectives and expectations of lumpers on strategies to cope with indefinite
and risky situations caused/ imposed by insecurity. This study is based on
field research has been done by applying a questionnaire consisting to 301
lumpers who are employed as time- and pieceworkers in shipping jobs in the
Tuzla/Istanbul Shipyards. The data obtained have been supported by the
observations and informal interviews. Following findings have been achieved
within the context of research findings: workers in the shipbuilding sector are
experiencing precarity with its all dimensions and results such as poor working
conditions, low wages, and weakening of social rights etc. deeply. The
perception of job insecurity increases among shipyard workers who live
impermanence and uncertainty intensively through subcontracting applications.
The precarious working environment and conditions are major factors for the
occurrence of labor accidents in the shipbuilding industry. Experienced
insecurity has a negative impact on physical and psychological health of employees
and undermining the bonds of solidarity by breaking their social lives. Low
wages and uncertainty in the payments impose a perpetual living in debt on
shipyard workers. Widespread precarity among employees backspaces their
attitudes for union activities and prevents them from getting organized.

Anahtar Kelimeler

Precarity, Precarious Work, Sector of Shipbuilding, Tuzla Shipyards Zone, System of Subcontractor

GEMİ İNŞA SEKTÖRÜNDE GÜVENCESİZ ÇALIŞANLAR ÜZERİNE SOSYOLOJİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu
çalışmada, gemi inşa sektöründe güvencesiz şartlarda çalışan kesimlerin anlam
dünyaları bütüncül bir bakış açısıyla irdelenmektedir. Çalışmayla, güvencesizliğin
yarattığı/dayattığı belirsiz ve riskli durumlar konusunda tersane
çalışanlarının kendi bakış açıları ve beklentilerinin tespiti amaçlanmaktadır.
Alan araştırmasına dayanan bu çalışma, İstanbul/Tuzla Tersaneler Bölgesi’ndeki
gemicilik sektöründe, taşeron ve gündelik olarak istihdam edilen 301 tersane
çalışanına anket formu uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler
yapılan gözlemler ve enformel görüşmelerle desteklenmiştir. Araştırma bulguları
bağlamında şu tespitlere ulaşılmıştır: Gemi inşa sektöründe çalışanlar kötü
çalışma şartları, düşük ücret, sosyal hakların zayıflatılması vb.
boyutları/sonuçlarıyla güvencesizliği derinlikli bir şekilde deneyimlemektedir.
Taşeronluk uygulamalarıyla geçiciliği, belirsizliği yoğun yaşayan tersane
çalışanlarında iş güvencesizliği algısı artmaktadır. Gemi inşa sektöründe iş
kazalarının yaşanmasında güvencesiz çalışma ortamı ve koşulları büyük etkendir.
Yaşanan güvencesizlikler çalışanların fiziksel ve psikolojik sağlıklarını
olumsuz etkilemekte ve sosyal yaşam dünyalarını bozarak dayanışma bağlarını
zayıflatmaktadır. Tersane çalışanları arasında düşük ücret ve ödemelerdeki
belirsizlikler süreklileşmiş borçlu bir yaşamı dayatmaktadır. Çalışanlar
arasındaki yaygın güvencesizlik
sendikal faaliyetlere yaklaşımı geriletmekte ve çalışanların örgütlenmelerini
engellemektedir. 

Anahtar Kelimeler

Güvencesizlik, Güvencesiz Çalışma, Gemi İnşa Sektörü, Tuzla Tersaneler Bölgesi, Taşeronluk Sistemi

Kaynakça

• Akdemir, Nevra (2008a), Taşeronlu Birikim: Tuzla Tersaneler Bölgesinde Üretim İlişkilerinde Enformelleşme, SAV Yay. İstanbul.
• Akdemir, Nevra (2008b), “Taşeronluk ve İş Kazalarını Birleştiren Eksen: Güvencesiz Çalışma”, Toplum ve Hekim Dergisi, Cilt 23, Sayı 4, s: 276-283.
• Akdemir, Nevra (2006), “Emek Süreçlerinde Taşeronluk ve Tuzla Tersaneler Bölgesi Örneği”, Praksis 16 Güz, s:143-170.
• Akdemir, Nevra ve Odman, Aslı (2008), “Tuzla Tersaneler Bölgesinde Örülen ve Üstü Örtülen Sınıfsallıklar”, Toplum ve Bilim, S: 113,s:49-89.
• Arslan, Ayşe (2013), Precarity And İdentity Among Shipyard Workers in Tuzla, METU, School Of Social Sciences, Unpublished Master's Thesis, Ankara.
• Artun, Ali (2014), “Sanat Emeği”, iç. Sanat Emeği, Kültür İşçileri ve Prekarite (Der. Ali Artun), İletişim Yayınları, İstanbul, s: 11-29.
• Bauman, Zygmunt (1999), Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar (Çev.Ümit Öktem), Sarmal Yayınevi, İstanbul.
• Bilton, T. – Bonnett, K. – Jones, P. – Lawson, T. – Skinner, D. – Stanworth, M. – Webster, A. (2009), Sosyoloji, (Çev. Ed. Bülent Özçelik), Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Bora, Tanıl - Bora, Aksu - Erdoğan, Necmi - Üstün, İlknur (2012), “Boşuna mı Okuduk?” Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği, İletişim Yay. İstanbul.
• Burchell, Brendan (2009), “Flexicurity as a moderator of the relationship between job insecurity and psychological well-being”, Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 31, pp: 1–14.
• Çakır, Özlem (2007), “İşini Kaybetme Kaygısı: İş Güvencesizliği”, Çalışma ve Toplum, S. 1, s: 117-140.
• Dardot, Pierre ve Laval, Christian (2012), Dünyanın Yeni Aklı, Neoliberal Toplum Üzerine Deneme (Çev. Işık Ergüden), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Esmer, Yılmaz (2012), Kültürel Değişimin Sınırları: Türkiye Değerler Atlası 2012, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
• GİSBİR (2014), 2013 Sektör Raporu, http://www.gisbir.com/tr/duyuru/gisbir_sektor_raporu_2013_114 (Erişim: 08.12.14)
• Harvey, David (2013), Asi Şehirler, Şehir Hakkından Kentsel Devrime Doğru (Çev. Ayşe Deniz Temiz) Metis Yayınları, İstanbul.
• Lazzarato, Maurizio (2014), Borçlandırılmış İnsanın İmali, Neoliberal Durum Üzerine Deneme, (Çev. Murat Erşen) Açılım Kitap, İstanbul.
• Man, Fuat (2013), “Akışkan Zamanlarda Eğretileşme: Ulusal İstihdam Stratejisi Üzerine Bir Değerlendirme”, Çalışma ve Toplum, 2013/1 s: 229-252.
• Putnam, Robert D. (2000), Bowling Alone: The Collapse ans Revival of American Community, Simon and Schuster, New York.
• Sencer, Muzaffer ve Sencer, Yakut (1978), Toplumsal Araştırmalarda Yöntembilim, TODAİE Yayınları, No: 172, Ankara.
• Sen, Amartya (2004), Özgürlükle Kalkınma, (Çev. Yavuz Alogan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Standing, Guy (2014), Prekarya, Yeni Tehlikeli Sınıf (Çev. Ergin Bulut), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Standing, Guy (2012), “The Precariat is you and me”, ABC News, 9 February.
• Sümer, Nebi- Solak, Nevin-Harma, Mehmet (2013), İşsiz Yaşam: İşsizliğin ve İş Güvencesizliğinin Birey ve Aile Üzerindeki Etkileri, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• TTBİİK (2008), “Tuzla Tersaneler Bölgesi’ndeki Çalışma Koşulları ve Önlenebilir Seri İş Kazaları Hakkında Rapor”, İstanbul.
• Wacquant, Loic (2013), “İleri Marjinallik Çağında Bölgesel Damgalama” (Çev. Celalettin Yanık) iç. Kentsel Yoksulluğu Yeniden Düşünmek (Ed. Ö. Aytaç ve S. İlhan), Birleşik Yay. Ankara, ss: 125-140.
• Wacquant, Loic (2011), Kent Paryaları, İleri Marjinalliğin Karşılaştırmalı Sosyolojisi, (Çev. Mehmet Doğan), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
• Wacquant, Loic (2007), “Territorial Stigmatization in the Age of Advenced Marjinality”, Thesis Eleven, Number 91, November, pp: 66-77. in Urban Outcasts: A Comparative Sociology of Advenced Marginality, (Loic Wacquant) Polity Press, Chambridge