BENJAMIN, FOUCAULT VE HETEROTOPYA

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 26, 267 - 286, 29.12.2018

Yasin Karaman

Öz

Bu
makalede amacım, Michel Foucault’nun mekân felsefesinin en önemli kavramı olan heterotopya
düşüncesiyle Walter Benjamin’in Pasajlar yapıtında Paris pasajlarına dair
incelemeleri arasında bir yakınlığın olup olmadığını soruşturmak olacak. Foucault
heterotopyalara farklı bir yaşam deneyimi sunmak, sahip olduğumuz ideolojik mitosları
yıkmak gibi bir misyon atfeder. Benjamin de benzer biçimde Paris’teki
pasajların XIX. yüzyılda insanlara şehri farklı bir biçimde deneyimleme olanağı
sağladığını söyler. Pasajlar, o dönem için Paris deneyiminin olanaklılık koşulu
hâline gelmiştir. Yazımın temel konusu, bu iki farklı ekolden düşünürün mekân kavrayışlarının
buluşma noktalarına dikkat çekmek olacak.

Anahtar Kelimeler

Michel Foucault, Walter Benjamin, heterotopya, Paris pasajları

BENJAMIN, FOUCAULT AND HETEROTOPIA

Öz

In this article, my aim is to investigate whether there is an affinity
between the concept of heterotopia, which is the most important idea in Michel
Foucault’s philosophy of space and the observations of the arcades of Paris in
Walter Benjamin’s Passagenwerk. Foucault conceives heterotopias having a
mission to provide a different life experience for us. Also, they demystify our
ideological dreams. In a similar way, Benjamin says that by means of the
arcades of Paris, the city provides an opportunity for a different experience for
its inhabitants in the 19th century. The arcades became a condition of possibility
for the experience of Paris in that era. My article highlights the possible points
of convergence between Foucault’s and Benjamin’s conceptions of space.

Anahtar Kelimeler

Michel Foucault, Walter Benjamin, heterotopia, The arcades of Paris

Kaynakça

• ADORNO Theodor ve HORKHEIMER Max, Aydınlanmanın Diyalektiği, çev. Nihat Ülner-Elif Ö. Karadoğan, İstanbul: Kabalcı, 2010.
• ALTHUSSER, Louis, Felsefi ve Siyasi Yazılar-Cilt 6, çev. Yağmur Ceylan Uslu, İstanbul: İthaki, 2012.
• ALTHUSSER, Louis, Marx İçin, çev. Işık Ergüden, İstanbul: İthaki, 2002.
• BENJAMIN, Walter, Pasajlar, çev. Ahmet Cemal, İstanbul: YKY, 2013.
• BENJAMIN, Walter, Son Bakışta Aşk, Haz. Nurdan Gürbilek, İstanbul: Metis, 2001.
• BENJAMIN, Walter, Tek Yön, çev. Tevfik Turan, İstanbul: YKY, 2011.
• CUSHING, James T., Fizikte Felsefi Kavramlar 1, çev. B. Özgür Sarıoğlu, İstanbul: Sabancı Ün. Yay., 2010.
• FOUCAULT, Michel, “Başka Mekânlara Dair”, Özne ve İktidar, Seçme Yazılar 2, çev. Işık Ergüden-Osman Akınhay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2005.
• FOUCAULT, Michel, Felsefe Sahnesi, Seçme Yazılar 5, çev. Işık Ergüden, İstanbul: Ayrıntı Yayınları 2004.
• FOUCAULT, Michel, Kelimeler ve Şeyler, çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: İmge Yayınevi, 2006.
• FOUCAULT, Michel, The Order of Things, London and New York: Routledge, 2005.
• GÜLTEKİN, Ahmet Cüneyt, “Levinas ile Buber: Ben, Sen ve Başkası”, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi, Cilt: 52, Sayı: 1, 2012.
• HARVEY, David, “Kantian Roots of Foucault’s Dilemmas”, Space, Knowledge and Power- Foucault and Geography, ed. Jeremy Crampton and Stuart Elden, UK: Ashgate Publishing, 2007.
• HEGEL, G. W. F., Tarihte Akıl, çev. Önay Sözer, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2003.