Geleneksel Kastamonu Evlerinin İnşasında Kullanılan El İle Üretilmiş Harman Tuğla İle Fabrikasyon Olarak Üretilen Tuğlanın Fiziksel, Mekanik Ve Yapısal Karakterizasyon Özelliklerinin Karşılaştırılması

Yıl 2018, Cilt: 30 Sayı: 2, 39 - 48, 19.09.2018

Hakan Çağlar Arzu Çağlar Serra Zerrin Korkmaz Bahar Demirel Oğuzhan Yavuz Bayraktar

Öz

Bu çalışmada, Geleneksel
Kastamonu Evleri’nde kullanılan geleneksel olarak elle üretilen mevcut harman
tuğlaların fiziksel (özgül ağırlık, birim hacim ağırlık, kılcal su emme,
porozite, donma-çözünme durabilite (dayanıklılık) ve aşınma), ısıl (katı cisimlerin
ısı iletim katsayısı tayini) ve mekanik (basınç dayanımı ve yarmada çekme
dayanımı) özellikleri incelenmiştir. Ayrıca harman tuğlaların yapısal
karakterizasyonunun tespiti için SEM ve BET görüntüleri alınmıştır.  Çalışmaya Kastamonu il merkezinde bulunan
Geleneksel Kastamonu Evi’nden numune temini ile başlanılmıştır. Fiziksel ve
mekanik deneyler önce mevcut numunelere, daha sonra fabrikasyon yöntemiyle
üretilen numunelere uygulanmıştır. Deney işlemleri tamamlandıktan sonra,
bulunan değerler karşılaştırılmıştır. Elde edilen verilere göre mevcut
numunenin özgül ağırlık, birim hacim ağırlık ve katı cisimlerde ısı iletim
katsayısı tayini değerlerinin fabrikasyon numunesine göre daha üstün özellikte
olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca kılcal su emme donma-çözünme etkisi, porozite,
aşınma ve basınç dayanımı değerlerine bakıldığında, fabrikasyon yöntemiyle
üretilen harman tuğlalarının daha üstün nitelikte olduğu ortaya konulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Geleneksel Kastamonu Evleri, harman tuğlası, fiziksel özellikler, mekanik özellikler

Kaynakça

• 1. Yılmaz, A., Koçu, N., Demircan, H., (2015). Örnek konutlar üzerinden geleneksel kastamonu evlerinin yapı fiziği açısından incelenmesi. 2. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal Ve Teknik Bilimler Kongresi, 365-377. 2. Eyüpgiller, K. (1999). Bir kent tarihi Kastamonu. Eren Yayıncılık, İstanbul, 24s 3. Perker, Z., (2012). Geleneksel Cumalıkızık konutlarında cephe özellikleri ve günümüzdeki durum, 6. Ulusal Çatı & Cephe Sempozyumu, 420-432. 4. Akdemir, M., ve Korkmaz E., (2010). Geleneksel konut dokularında malzemenin çatı ve cephe kuruluşuna etkileri: batı karadeniz bölgesi örneği, 5. Ulusal Çatı & Cephe Sempozyumu, 622-630. 5. Yılmaz, A., Korkmaz, S.Z., (2016). Geleneksel abana evlerinde kullanılan dış cephe malzemeleri, 1. Uluslararası Abana Sempozyumu, 250-261. 6. Başarır, B., Diri, B., (2014). Bina cephelerinin yenilenmesinde kullanılan stratejiler. 7. Ulusal Çatı & Cephe Sempozyumu, ss. 1-10. 7. Koca, G., As, N., Arıoğlu, N., (2013). Ahşap dış cephe kaplama elemanları. 7. Ulusal Çatı & Cephe Sempozyumu, ss. 1-7. 8. TS 705, (2005) Fabrika tuğlaları-Duvarlar için dolu ve düşey delikli, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 9. Akman, M.S., (1997). Building materials in early ages of mankind. International Conference on Studies in Ancient Structures. Edited by Özşen. G., p. 177186. 10. Çiçek, Y.E., (2002). Pişmiş toprak tuğla, bimsbeton, gazbeton ve perlitli yapı malzemelerinin fiziksel kimyasal ve mekanik özelliklerinin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 123-124s 11. Kılınçarslan, Ş., Başyiğit, C., Aktaş, H., Çankıran, O., Ürgüp, M. N., Uzun, İ., (2007). Yalvaç Pisidia Antiocheia kentinde kullanılan tuğla ve bağlayıcı malzemelerin kimyasal, fiziksel ve mekanik özelliklerinin araştırılması. Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, 2: 1-6 s. 12. Sömer O., (2014). Antik yapılarda kullanılan tuğla malzemelerin fiziksel ve mekanik özelliklerinin saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 83-85 s. 13. TS EN 772-4, (2000) “Kagir birimler- deney metotları- bölüm 4: tabii taş kagir birimlerin toplam ve görünen porozitesi ile boşluksuz ve boşluklu birim hacim kütlesinin tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 14. TS EN 772-11, (2012). Kâgir birimlerde kapiler su emme ve kil kâgir birimlerde ilk su emme hızının tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 15. Sürül, O., (2015). Yüksek fırın cürufu ve uçucu külün tuğla üretiminde katkı olarak kullanılmasının araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 56-58 s. 16. TS CEN/TS 12390-9, (2012). çabuk donma ve çözünme koşulları altında betonda dayanıklılık faktörü tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 17. TS 2824 EN 1338, DIN 52108, (2002), Testing of ınorganic non-metallic materials – wear test using the grinding wheel according to boehme-grinding wheel method, Germany. 18. Gencel, O., (2015). Characteristics of fired clay bricks with pumice additive. Energy and Buildings, 102: 217-224 s. 19. TS EN 772-1, (2015). Kâgir birimler-deney yöntemleri-bölüm 1: basınç dayanımının tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 20. TS EN 12390-6, (2010). Beton-sertleşmiş beton deneyleri-bölüm 6: deney numunelerinin yarmada çekme dayanımının tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.