ÇALIŞANLARIN KİŞİSEL ÖZELLİKLERİNİN İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARINA ETKİSİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 53 - 72, 30.06.2018

Gökçe Cerev Sera Yıldırım

Öz

İş sağlığı ve iş güvenliği günümüz çalışma hayatında artan bir önem arz etmektedir. İş sağlığı ve güvenliğinin temel amacı olan çalışanlara güvenli bir çalışma ortamı yaratma hedefi sadece çalışan bireyin kendisini ilgilendiren bir konu olmaktan çıkmış, verimli üretimi sağlamak, toplumsal refahı ve huzuru temin etmek için dikkat edilmesi gereken bir konu olmuştur. Bu çerçevede günümüzde toplumların yaşantısını her yönüyle etkileyen ve çalışma hayatını olumsuz bir şekle dönüştüren önemli bir konuda iş kazaları ve meslek hastalıklarıdır. Toplumlar iş kazası ve meslek hastalıklarını en az seviyeye indirmek için çaba göstermeye başlamıştır. Çünkü iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu ortaya çıkan maliyet hem çalışanı hem işvereni hem de toplumun genelini etkilemekte ve zarar vermektedir. Çalışmada iş kazaları ve meslek hastalıkları verileri ile çalışanların demografik özelliklerinin ilişkili olup olmadığının incelenmiştir. Çalışmanın temel amacı; iş kazaları ve meslek hastalıklarına ilişkin belirli yılların verileri üzerinden demografik faktörlerle ilişkisini değerlendirmektir. Bu kapsamda önce iş sağılığı ve güvenliğinin ardından iş kazası ve meslek hastalığı sigortasının çerçevesi çizilmiş ardından veriler yorumlanmıştır. Belirli yılların verileri üzerinden yapılan değerlendirme neticesinde, tüm dünyada önemli bir konu olan iş kazaları ve meslek hastalıkları sayılarının demografik özelliklere göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Yaş, cinsiyet ve eğitim durumlarının iş kazası ve meslek hastalığı geçirmelerinde önemli bir etken olduğu gözlenmiş, iş kazası ve meslek hastalıklarının en az seviyeye indirilmesi için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Toplum, Çalışan, İş Kazası

Kaynakça

• Agius, Raymond M., Anthony Seaton: The Occupational History, Practıcal Occupatıonal Medıcıne second Edition. Oxford University press ınc edward Arnold (Publishers) Ltd, 2005.
• Akdur, Recep vd.: Halk Sağlığı, AÜ TF Antıp AŞ Yayınları, Ankara, 1998.
• Bilir, Azmi ve Ali Naci Yıldız: İş Sağlığı ve Güvenliği, Genişletilmiş 2. Baskı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2013.
• Bingöl, Dursun: İnsan kaynakları yönetimi, 5. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2003.
• Camkurt, Mehmet Zülfi: “Çalışanların Kişisel Özelliklerinin İş Kazalarının Meydana Gelmesi Üzerindeki Etkisi”, TÜHİS İş Hukuku Ve İktisat Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 6, 2013.
• Demirbilek, Tunç: İş Güvenliği Kültürü, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2005.
• Gençler, Ayhan: “İş Sağlığı ve Güvenliği Alanında Mevzuatımızda Bulunan Düzenlemelerden Doğan Yükümlülükler”, İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül 2007.
• Güney, Salih: “İş Kazalarının Yapısal Analizi ve Kaza Yapan İş görenlerin Kişilik Profilleri ile İlgili Bir Araştırma”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 1990.
• ILO: Statistics of occupational injuries, (Çevrimiçi) http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/dgreports/tat/documents/meetingdocument/wcms_088373.pdf, Erişim tarihi: 05.05.2018.
• Karadeniz, Oğuz: “Dünya’da ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2012, ss. 15-75.
• T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, 23/12/2008, Genelge 2008-108.
• Tanır, Ferdi: “İş Sağlığı ve İş Güvenliği”, İş Sağlığı Ve İş Güvenliği (İSG) Dergisi, Ocak-şubat, Sayı: 17, 2004.
• Tsıng, Gregory Chan ve David Koh: Occupational Diseas, Global Occupatıonal Health, Guidotti Tl Ed. Oxford University Press, New York, 2011.
• Tuncay, Can ve Ömer Ekmekçi: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, İstanbul, 2005. TÜİK: TÜİK İş Kazaları ve İşe Bağlı Sağlık Problemleri Araştırma Sonuçları, 2013.
• Yaman, Mahmut: İş Sağlığı ve İş Güvenliği mi? O da ne? İSGİAD Yayınları, 1. Basım, Ankara, 2004