Social Acceptance Levels of High School Pupils Towards Individuals with Special Needs

Yıl 2019, Cilt: 39 Sayı: 1, 503 - 525, 20.03.2019

Tahsin Fırat İlhan Koyuncu

https://doi.org/10.17152/gefad.431264

Cited By: 7

Öz

The purpose of this study is to
determine the social distances or acceptance levels of normally developing high
school students towards individuals with special needs. For this purpose, a
Guttman-type scale was developed which aims scaling the items based on the
responses of the subjects and placing the items on the psychological dimension.
The study group is 492 participants selected by stratified and purposeful
sampling from students in different high schools in Adıyaman province. In this
descriptive study, it was determined how high school students are willing to be
in the same district, school, class, group and desk with individuals with special
needs. The reproducibility (> 0.90) and the scalability (> 0.60)
coefficients for all the special needs groups met the recommended criteria and
the predominant order of the scale items was found to be in place. According to
the findings, in terms of average acceptance levels of high school students,
they preferred to be in the same district, school and classroom with mentally
disabled and autistic individuals; however, they did not prefer to work in the
same group or to be desk mate. It has been seen that they prefer to work in the
same district, school, class and group with individuals having learning
disabilities, hearing, sight and physical handicapped individuals, but they do
not prefer to be desk mate. It was seen that high school students preferred to
sit in the same desk with gifted individuals in addition to all the promised
environments. There was no statistically significant difference between the
social distances of high school students towards special needy individuals in
terms of their class levels (p>0.05). Finally, the findings were
discussed and some suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Guttman-type scale, Students with normal development, Individuals with special needs, Social acceptance, Social distance

Lise Öğrencilerinin Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Sosyal Kabul Düzeyleri

Öz

Bu çalışmanın amacı, normal gelişim gösteren lise
öğrencilerinin özel gereksinimli bireylere yönelik sosyal mesafelerini veya
kabul düzeylerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda, psikolojik boyut
üzerine maddeleri yerleştirme yaklaşımlarından olan ve denek tepkilerine
dayanarak maddeleri ölçeklemeyi hedefleyen Guttman tipi bir ölçek
oluşturulmuştur. Araştırmanın çalışma grubu, Adıyaman ilindeki çeşitli
okullarda okuyan lise öğrencilerinden tabakalı ve amaçlı örnekleme yoluyla
seçilen 492 katılımcıdır. Tarama modelinde olan bu çalışmada, lise
öğrencilerinin özel gereksinimli bireylerle aynı mahallede, okulda, sınıfta,
grupta ve sırada bulunmaya ne düzeyde istekli oldukları belirlenmiştir. Tüm
özel gereksinim grupları için yeniden üretilebilirlik (>0,90) ve
ölçeklenebilirlik (>0,60) katsayılarının önerilen ölçütleri karşıladığı ve
ölçek maddelerinin önsel dizilimlerinin oldukça yerinde olduğu görülmüştür.
Araştırma bulgularına göre, lise öğrencilerinin ortalama kabul düzeyleri
açısından, zihin engelli ve otizmli bireylerle aynı mahallede, okulda ve
sınıfta okumayı tercih ettikleri; aynı grupta çalışmayı veya sıra arkadaşı
olmayı tercih etmedikleri görülmüştür. Öğrenme güçlüğü olan, işitme, görme ve
fiziksel engelli bireylerle aynı mahallede, okulda, sınıfta ve grupta çalışmayı
tercih ettikleri ancak sıra arkadaşı olmayı tercih etmedikleri anlaşılmıştır. Üstün
zekalı/yetenekli bireylerle ise sözü edilen tüm ortamlarla birlikte aynı sırada
oturmayı da tercih ettikleri görülmüştür. Lise öğrencilerinin sınıf düzeyleri
açısından engelli bireylere yaklaşım düzeyleri arasında anlamlı farklılık
bulunamamıştır (p>0.05). Araştırmada bulgular tartışılarak bazı önerilerde
bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Guttman ölçekleme, Normal gelişim gösteren öğrenciler, Özel gereksinimli öğrenciler, Sosyal kabul, Sosyal mesafe

Kaynakça

• Akarsu, F. (2001). Üstün yetenekli çocuklar aileleri ve sorunları. Ankara: Eduser Yayınları.
• Aktaş, C.ve Küçüker, S. (2002). Bilişsel duyuşsal odaklı bir programın ilköğretim öğrencilerinin fiziksel engelli yaşıtlarına yönelik sosyal kabul düzeylerine etkisinin incelenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 3,(2), 15-25.
• Anderson, L.W. (1988). Attitudes and their measurement. In J.P. Keeves, (Ed), Educational research, methodology, and measurement: An intemational handbook. New York: Pergamon Press.
• Batu, S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Özel Eğitim Dergisi,2(4), 35-45.
• Baydik, B.ve Bakkaloglu, H. (2009). Predictors of sociometric status for low socioeconomic status elementary mainstreamed students with and without special needs. Educational Sciences: Theory and Practice, 9(2), 435-447.
• Bildiren, A. (2016). Üstün yetenekli çocuklar: aileler ve öğretmenler için bir kılavuz. İstanbul: Doğan Kitap.
• Bildiren, A. (2017). Developmental characteristics of gifted children aged 0–6 years: parental observations. Early Child Development and Care, 1-15.
• Bildiren, A. (2018). Family and volunteer partner opinions on young athletes project. International Education Studies, 11(5), 46-58.
• Bogardus, E. S. (1925). Measuring social distance. Journal of appliedsociology, 9(2), 299-308.
• Boutot, E. A. (2007). Fitting in: Tips for promoting acceptance and friendships for students with autism spectrum disorders in inclusive classrooms. Intervention in School and Clinic, 42(3), 156-161.
• Boutot, E. A.ve Bryant, D. P. (2005). Social integration of students with autism in inclusive settings. Educationand Training in Developmental Disabilities, 14-23.
• Chamberlain, B.,Kasari, C. ve Rotheram-Fuller, E. (2007). Involvement or isolation? The social networks of children with autism in regular classrooms. Journal of Autism and Developmental Disorders, 37(2), 230-242.
• Clark, B. (2002). Growing up gifted: Developing the potential of children at home and at school (6th ed.). UpperSaddleRiver, NJ: Merrill–PrenticeHall.
• Cotugno, A. J. (2009). Social competence and social skills training and intervention for children with autism spectrum disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 39(9), 1268-1277.
• Çağlar, D. (2004). Üstün zekalı çocukların eğitimi ve öğretimi. Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Diken, H. İ. ve Sucuoğlu, B. (1999). Sınıfında zihin engelli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Özel Eğitim Dergisi,2(3), 25-39.
• Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Eccles, A. L.,Bauman, E. ve Rotenberg, K. (1989). Peer acceptance and self-esteem in gifted children. Journal of Social Behavior and Personality, 4(4), 401.
• Fırat, T. (2014). Farklı eğitim kademelerinde görev yapacak öğretmen adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2014(18), 597-628.
• Fraenkel, J. R. Ve Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education (6th ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
• Freeman, J. (2013). Gifted children grown up. David Fulton Publishers.
• Gallagher, J. J. (2015). Peer acceptance of highly gifted children in elementary school. Journal for the Education of the Gifted, 38(1), 51-57.
• Gifford-Smith, M. E.ve Brownell, C. A. (2003). Childhood peer relationships: Social acceptance, friendships, and peernetworks. Journal of School Psychology, 41(4), 235-284.
• Girli, A. ve Atasoy, S. (2008). The view of autistic and mental retarded inclusion students about their pers and school experiences. 2.International Conference on Special Education (ICOSE), Marmaris-Muğla-Turkey.
• Girli, A., Atasoy, S., Varır, D., Karpat, V. ve Uylaş, E. (2007). The perspectives of primary school students with Asperger’s syndrome and high functioning autism about inclusion process, 8th International Congress Autism-Europe, Oslo, Norway.
• Gözün, Ö. veYıkmış, A. (2004). Öğretmen adaylarının kaynaştırma konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya yönelik tutumlarının değişimindeki etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2), 65–77.
• Griffin, M. M.,Summer, A. H., McMillan, E. D., Day, T. L. ve Hodapp, R. M. (2012). Attitudes toward including students with intellectual disabilities at college. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 9(4), 234-239.
• Guttman, L.A. (1944). A basis for scaling qualitative data. American Sociological Review, 91, 139–150.
• Kargın, T. ve Baydık, B. (2002). Kaynaştırma ortamındaki işiten öğrencilerin işitme engelli akranlarına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2), 27-39.
• Leigers, K. L.ve Myers, C. T. (2015). Effect of duration of peer awareness education on attitudes toward students with disabilities: A systematic review. Journal of Occupational Therapy, Schools, ve Early Intervention, 8(1), 79-96.
• Liu, Y.,Kudláček, M. Ve Ješina, O. (2010). The influence of Paralympic School Day on children's attitudes towards people with disabilities. ActaGymnica, 40(2), 63-69.
• Nikolaraizi, M.,ve De Reybekiel, N. (2001). A comparative study of children's attitudes towards deaf children, children in Wheel chairs and blind children in Greece and in the UK. EuropeanJournal of Special NeedsEducation, 16(2), 167-182. Nowicki, E. A. (2006). A cross-sectional multivariate analysis of children’s attitudes towards disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 50, 335–348.
• Nowicki, E. A.ve Sandieson, R. (2002). A meta-analysis of school-age children's attitudes towards persons with physical or intellectual disabilities. International Journal of Disability, Development and Education, 49(3), 243-265.
• Orel, A.,Zerey, Z. ve Toret, G. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Egitim Dergisi, 5, 23-33.
• Pace, J. E.,Shin, M. ve Rasmussen, S. A. (2010). Understanding attitudes toward people with Down syndrome. American Journal of Medical Genetics Part A, 152A, 2185–2192.
• Papaioannou, C.,Evaggelinou, C., Barkoukis, V. ve Block, M. (2013). Disability awareness program in a summer camp. European Journal of Adapted Physical Activity, 6(2), 19-28.
• Rakap, S.ve Kaczmarek, L. (2010). Teachers’ attitudes towards inclusion in Turkey. European Journal of Special Needs Education, 25(1), 59-75.
• Rakap, S., Parlak-Rakap, A., ve Aydin, B. (2016). Investigation and comparison of Turkish and American preschool teacher candidates’ attitudes towards inclusion of young children with disabilities. International Journal of Inclusive Education, 20(11), 1223-1237.
• Rillotta, F. ve Nettelbeck, T. (2007). Effects of an awareness program on attitudes of students without an intellectual disability towards persons with an intellectual disability. Journal of Intellectual And Developmental Disability, 32(1), 19-27.
• Robinson, N. M. (2000). Giftedness in very young children: How seriously should it be taken? In R. C. S. Friedman ve B. M. Shore (Ed.), Talents unfolding: Cognition and development (pp. 7-26). Washington, DC: American Psychological Association.
• Rotheram‐Fuller, E.,Kasari, C., Chamberlain, B., ve Locke, J. (2010). Social involvement of children with autism spectrum disorders in elementary school classrooms. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 51(11), 1227-1234.
• Siperstein, G. N.,Glick, G. C. ve Parker, R. C. (2009). Social inclusion of children with intellectual disabilities in a recreational setting. Intellectual and Developmental Disabilities, 47(2), 97-107.
• Siperstein, G. N.,Parker, R. C., Bardon, J. N. ve Widaman, K. F. (2007). A national study of youth attitudes toward the inclusion of students with intellectual disabilities. Exceptional Children, 73(4), 435-455.
• Siperstein, G. N.,Parker, R. C., Norins, J. ve Widaman, K. F. (2011). A national study of Chinese youths' attitudes towards students with intellectual disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 55(4), 370-384.
• Swaim, K. F.ve Morgan, S. B. (2001). Children's attitudes and behavioral intentions toward a peer with autistic behaviors: Does a brief educational intervention have an effect?.Journal of Autism and Developmental Disorders, 31(2), 195-205.
• Şahbaz, Ü. (2007). Normal öğrencilerin kaynaştırma sınıflarına devam eden engelli öğrenciler hakkında bilgilendirilmelerinin engellilerin sosyal kabul düzeylerine etkisi. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 199-208.
• Şahbaz, Ü.ve Kalay, G. (2010). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (19), 116-135.
• Tamm, M. ve Prellwitz, M. (2001). ‘If I had a friend in a Wheel chair’: children's thoughts on disabilities. Child: Care, Health and Development, 27(3), 223-240.
• Von Karolyi, C. (2006). Grappling with complex global issues. Issue awareness in young highly gifted children: “Do the claims hold up?” RoeperReview, 28, 167-174.
• Yazbeck, M., McVilly, K. ve Parmenter, T. R. (2004). Attitudes toward people with intellectual disabilities: An Australian perspective. Journal of Disability Policy Studies, 15(2), 97-111.
• Walker, B.,Hafenstein, N. L. ve Crow-Enslow, L. (1999). Meeting the needs of gifted learners in the early childhood classroom. Young Children, 54(1), 32-36.
• Wels, M., Parke, R. D., Widaman, K., ve O’Neil, R. (2001). Linkages between children’s social and academic competence: A longitudinal study. Journal of School Psychology, 39, 463-483.