Care Needs And Disease States Of Individuals, Who Home Health Care Services Are Provided Evaluating: Example Of Zonguldak Province

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 3, 347 - 359, 01.07.2015

Dilek Karaman Dilek Kara Nurdan Yalçın Atar

Öz

This study was conducted to determine disease distribution of the individuals who was served home health service and type of given care them by health professionals. This descriptive study were included  all patients (N:1280) who was served home health service in Zonguldak Province, and enrolled Home Health Care Coordination Centre of Zonguldak Province Health Directorate.  Data were collected from patient follow-up form prepared by Home Health Care Coordination Centre of Zonguldak Province Health. Data were analyzed using SPSS (version 15.0) and evaluated as mean and percentile. It was found that 88,1% of the individuals age were 65 years and older, 61,4% were male, and 91,2% had a social security. It was determined that 51,6% of the patients had neurological diseases, 12,8% respiratory system diseases, 7,3% endocrine system diseases, 7,2% cardio-vascular system diseases and 6,4%  oncological diseases. Types of care which given to patients were 9.5% of the decubitus care, 7.3% of urinary catheter care, 3.4% post-operative care period, 0.2% of tracheostomy care, 0.9% of the diabetic foot care.

Anahtar Kelimeler

Home Health Services, Disease, Care, Zonguldak

Evde Sağlık Hizmeti Verilen Bireylerin Hastalık Durumlarının Ve Bakım İhtiyaçlarının Değerlendirilmesi: Zonguldak Örneği

Öz

Bu çalışma, evde sağlık hizmeti alan bireylerin hastalık dağılımlarını ve sağlık profesyonelleri tarafından verilen bakım türlerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı nitelikte olan bu araştırmaya, Şubat 2011-Ocak 2012 tarihleri arasında Zonguldak İli kapsamında evde sağlık hizmeti alan ve Zonguldak İl Sağlık Müdürlüğü Evde Sağlık Hizmeti Koordinasyon Merkezi’ne kayıtlı hastaların tümü (N:1280) dahil edilmiştir. Veriler Evde Sağlık Hizmeti Koordinasyon Merkezinin hazırladığı hasta takip formları incelenerek toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizleri SPSS for Windows 15.0 programında yapılmış ve sonuçlar ortalama ve yüzdelik olarak ifade edilmiştir. Araştırma kapsamına alınan bireylerin %88,1’inin 65 yaş ve üzeri olduğu, %61,4’ünün kadın olduğu ve %91,2’inin sosyal güvencesinin bulunduğu saptanmıştır. Hastaların %51,6’sının nörolojik, %12,8’inin solunum, %7,3’ünün endokrin, %7,2’sinin kardiyo–vasküler sistem hastalıkları ve %6,4’ünün onkolojik hastalıkları olduğu belirlenmiştir. Hastalara verilen bakım uygulamalarının %9,5’ini dekübitüs bakımı, % 7,3’üne üriner katater bakımı, %3,4’ünü post-operatif dönem bakımı, %0,2’sini trakeostomi bakımı, %0,9’unu diyabetik ayak bakımı oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Evde Sağlık Hizmetleri, Hastalık, Bakım, Zonguldak

Kaynakça

• Öz F. Yaşlılıkta Psikososyal Özellikler. Sosyal Hizmetler Dergisi 1999; 1(9): 19-27.
• Altuntaş M, Yılmazer TT, Güçlü YA, Öngel K. Evde Sağlık Hizmeti ve Günümüzdeki Uygulama Şekilleri. Tepecik Eğitim Hastanesi Dergisi 2010; 20(3): 153-158.
• Karabulut ÖÖ, Başalan F. Yaşlılarda Yaşam Kalitesi. Hemşirelik Forumu. 2002; 5(6): 51-53.
• Ekici B, Özdemir S. Yaşlı Bireylerin Sağlık ve Evde Bakım Durumlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelik Forumu 2003; 6(4): 27-36.
• Bahar A, Parlar S. Yaşlılık ve Evde Bakım. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2007; 2(4): 32-39.
• Akdemir N, Bostanoğlu H, Yurtsever S, Kutlutürkan S, Kapucu S,Özer Z. Yatağa Bağımlı Hastaların Evde Yaşadıkları Sağlık Sorunlarına Yönelik Evde Bakım Hizmet Gereksinimleri. Dicle Tıp Dergisi 2011; 38 (1): 57-651.
• Özdemir Ü, Taşçı S, Kronik Hastalıklarda Psikososyal Sorunlar ve Bakım. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2013; 1(1): 42-53.
• Karataş Z. Yüksek Lisans Tezi; “Evde Bakım Hizmeti Sunan Aile Bireyi Bakıcıların Moral ve Manevi Değerlerinin Başaçıkmadaki Etkisi”Rize Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Din Psikolojisi Bilim Dalı, Tez Yöneticisi; Doç. Dr. Ahmet Albayrak. Rize- 2011
• Yılmaz M, Sametoğlu F, Akmeşe G, Tak A, Yağbasan B, Gökçay S, Sağlam M, Doğanyılmaz D. Sağlık Hizmetinin Alternatif Bir Sunum Şekli Olarak Evde Hasta Bakımı. İstanbul Tıp Dergisi. 2010; 11(3): 125-132.
• Danış MZ. Toplum Temelli Bakım Anlayışı. Özveri Dergisi 2006 (http://www.ozida.gov.tr/ozveri/ov3/ov3ttrbakim.htm) Erişim: 07.04.2012
• Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik 2005. Resmi Gazete Tarihi- No:10.03.2005- 25751
• Enginyurt Ö, Öngel K. Evde Bakım Hizmeti Kapsamındaki Hastaların Sosyodemografik Özellikleri ve Tıbbi Durumları. Smyrna Tıp Dergisi 2012; 2(1): 4548.
• Subaşı N, Öztek Z. Türkiye‟de Karşılanamayan Bir Gereksinim: Evde Bakım Hizmeti. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2006; 5(1): 19-31.
• Cindoruk M, Yetkin İ, Şahin M, Ekici E, Görgül A, İleri F, Keskin G, Küçükkayıkçı B, İşgenç H, Karakan T. Evde Bakım Hizmetleri. Akademik Geriatri 2010; 2: 121-127.
• Agra Varela Y, Sacristan Rodea A, Pelayo Alvarez M, Fernandez J. Relationship Between Quality of Life and Various Models of Home Care in Terminal Oncology Patients from A Health Area of Madrid. Rev Esp Salud Publica 2003; 77(5): 567-579.
• Young T, Busgeeth K. Home-Based Care for Reducing Morbidity and Mortality in People Infected with HIV/AIDS. Cochrane Database of Systematic Reviews 2010; 1: Art. No: CD005417. DOI: 10.1002/14651858.CD005417.pub2.
• Gitlin LN, Corcoran M, Winter L, Boyce A, Hauck WW. A Randomized, Controlled Trial of A Home Environmental Intervention: Effect On Efficacy and Upset in Caregivers and On Daily Function of Persons with Dementia. Gerontologist 2001; 41(1): 4-14.
• Özer Ö. Şantaş F. Kamunun Sunduğu Evde Bakım Hizmetleri ve Finansmanı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 2(3): 96-103.
• Türkiye İstatistik Kurumu, Nüfus Projeksiyonları, 2013-2075. (http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.doid=15844) Erişim: 31.05.2012.
• Çatak B, Kılınç AS, Badıllıoğlu O, Sütlü S, Sofuoğlu AE, Aslan D. Burdur‟da Evde Sağlık Hizmeti Alan Yaşlı Hastaların Profili ve Evde Verilen Sağlık Hizmetleri. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2012; 10(1): 13-21.
• Thome B, Dykes AK, Hallberg IR. Home Care with Regard To Definition, Care Recipients, Content and Outcome: Systematic Literature Review. Journal of Clinical Nursing 2003; 12: 860- 872.
• Yörük S, Çalışkan T, Gündoğdu H. Balıkesir Devlet Hastanesi Evde Bakım Hizmet Biriminden Hizmet Alan 65 Yaş ve Üzeri Yaşlı Bireylerin Bakım Alma Nedenleri ve Sağlanan Hizmetlerin Belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 1(1): 1215.
• Feder J, Komisar HL, Niefeld M. Long-Term Care In the United States: An Overview. Health Affairs 2000; 19(3): 40-56.
• Tuna RY, Özdemir Ü, Güden E, Demirel İ, Öksüzkaya A. Evde Sağlık Hizmetleri Kayseri Örneği. Halk Sağlığı Etkinlikleri- HASUDER 2012. (http://kongre.hasuder.org.tr/index.php/uhsk15/uhsk15/paper/view/870). Erişim: 29.04.2012.
• Kuuppelomaki M, Sasaki A, Yamada K, Asakawa N, Shimanouchi S. Coping Strategies of Family Carers For Older Relatives in Finland. Journal Of Clinical Nursing 2004;13(6): 697-706.
• Akiyama A, Hanabusa H, Mikami H. Characteristics of Home Care Supporting Clinics Providing Home Care for Frail Elderly Persons Living Alone in Japan. Archives of Gerontology and Geriatrics 2011; 52(2): 85-88.