ÂŞIK KEVSERİ'NİN ŞİİRLERİNDE TÜRK HALK KÜLTÜRÜ UNSURLARI

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 3, 88 - 100, 01.05.2019

Sibel Ökmen

Öz

Âşık, toplumun
oluşturduğu değerler ekseninde yetişen ve bu değerleri sazı eşliğinde, halkın
anlayabileceği bir dille ifade eden kişidir.Bir bakıma mensup olduğu toplumun
sözcüsüdür de denilebilir. Âşığın sanatını ortaya koyduğu yerler arasında
köyler, kasabalar gibi yerleşim yerlerinin yanı sıra
kahvehaneler, düğünler gibi toplanma alanlarının da olduğunu görmekteyiz. Âşık
Edebiyatı ise ferdiliği ve gelenekselin harmanlanarak ortaya çıkan sentezinbir
âşık tarafından saz eşliğinde, şiirlerini ortaya koyduğu değerler bütünüdür. Bu
çalışma ile âşık edebiyatına katkıda bulunmak amacıyla1963 yılında Ardahan ili
Göle ilçesi Yavuzlar köyü doğumlu, Âşık Kevserî’nin kısa yaşam öyküsü ve
şiirlerindeki halk kültürü unsurlarının kullanımı ortaya konulacaktır. Böyleceşairin
bu alandaki yetkinliğini bir kez daha okuyucuya sunmaktayız.Bu çalışmada ÂşıkKevserî’nin
şiirlerinin yer aldığı kaynak büyük bir titizlikle taranmıştır.Öncelikle şairin
hayatı hakkında bilgi verilmiş, ardından şiirlerinde yer alan Türk halk kültürü
unsurları olandeyimler,atasözleri, dini unsurlar, bitki adları,yer adları,Türk
tarihine yön vermiş önemli kişi ve olaylar, meslekler, hayvan isimleri,beddualar,dualar
gibi unsurlarincelenmiştir.Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman
incelemesi tekniği ile yürütülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Âşık Kevserî, Türk halk kültürü, atasözleri, deyimler, hayvanlar

Kaynakça

• Aksan, Doğan (2014).Türk Halk Edebiyatı Kavramları ve Terimleri Sözlüğü. Ankara:Akçağ Yayınları.
• Artun, Erman (2011).Ȃşık Edebiyatı Metin Tahlilleri. Adana: Karahan Kitabevi.
• Ayvazoğlu, Beşir (2011). Güller Kitabı. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Bahadır, Sedat(2016).Âşık Kevserî Metin- İnceleme-Tasnif Çalışması.Ankara:Son ÇağYayınları.
• Banguoğlu, Tahsin(1990). Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Boratav, Naili, Pertev (2016). 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. Ankara,:BilgiSu Yayını.
• Ceylan, Ömür (2015).Kuşlar Divȃnı Osmanlı Şiir Kuşları. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Dilçin, Cem (1992). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi. Ankara :Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Durbilmez, Bayram (2008).“Nahçıvan Türk Halk İnanışlarında Mitolojik Sayılar”,Erciyes Üniversitesi, Turkısh Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 3/6 Fall.
• Elçin, Şükrü (2011).Halk Edebiyatına Giriş.Ankara: Akçay Yayınları.
• Eroğlu, Erol, Demirci, Ercan (2012).“Ȃşık Deryȃmȋ’nin Şiirlerinde Türk Halk Kültürü Unsurları”,Sakarya Üniversitesi, Uluslarası İnsan Bilimleri 2:224-235
• İçel, Hatice(2009).“ÇıldırlıȂşık Şenlik’in Şiirlerinde Türk Halk Kültürü Unsurları”,Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1:11-29.
• Kaya, Doğan (2001).Folklorumuzda Beddua Söyleme Geleneği ve Türk Halk Şiirinde Beddualar Ankara: AKMB Yayınları.
• Oğuz, M. Öcal(2011).Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Ankara:Grafiker Yayınları.
• Schımmel, Annemarıe (2000).Sayıların Gizemi. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.