Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Analysis of the God Image of Adults in Their Childhood Memories

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 32, 717 - 740, 30.12.2017
https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.379046

Öz

The paper examines the factors which may affect an individual’s image of God, and provides a cultural interpretation of these images in Turkish society. This study consisted of a convenience sample of 7 Turkish adults. An open ended survey was conducted and only one question which is “What did come to your mind when you thought of God in your childhood?” was asked to the participants. The data which is acquired from the survey were analysed according to thematic analyses. 6 themes emerged from the interview. As a consequence; It can be seen that God image is a huge part of participants’ childhood memories. All of them talked about their feelings, thoughts and imaginations about God. All participants have sought to think of God as a concrete symbol in their infancy. So that anthropomorphism is found in the images of God. All participants considered the greatness and the power of God. Besides these, early educators, both family and teachers, were found to be one of the most effective factors in forming the image of God. Television was also found as another effective variable in relation to God image.

Kaynakça

  • Acar, Hatice, İlkokul Çocuklarının İnanç Gelişimi; Psiko-Teolojik Bir Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas 2006.
  • Allport, Gordon W., The Individual and His Religion, Macmillan Company, New York 1961.
  • Bacanlı, Hasan, “Tanrı ve Peygamber Kavramları”, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2, 1995, s. 155-163.
  • Beit-Hallahmi, B.,&Argyle, M., The Psychology of Religious Behaviour, Belief and Experience, Routledge, London 1997.
  • Bolat, Sema, İslam Felsefesinin Teşekkül Dönemi Tanrı Tasavvuru -İbn Hazm’ın “Er-Redd Ale’l Kindî el-Feylesuf” Risalesi Merkezli Bir İnceleme, Araştırma Yay., Ankara 2016.
  • Boyatzis, R. E., Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development, Thousand Oaks, CA: Sage, 1998.
  • Braun, Virginia and Clarke, Victoria, “Using thematic analysis in psychology, Qualitative Research in Psychology”, 2006, 3: 77 - 101.
  • Budak, Selçuk, Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 2003.
  • Charmaz, Kathy, Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. Thousand Oaks, CA: Sage 2006.
  • Düzgün, Şaban Ali, Allah Tasavvurlarına Dair Tartışmanın Problematiği, Tanrı Tasavvurları ve Sosyal Hayata Yansımaları Sempozyumu, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2005.
  • Evkuran, Mehmet, “İslam Düşünce Geleneğinde Tanrı Tasavvuru”, İslami İlimler Dergisi, Yıl 2, sayı: 1, Bahar 2007, (45-62).
  • Fowler, James W., Stages of Faith: The Psychology of Human Development and the Quest for Meaning, Harper One. New York 1981.
  • Freud, Sigmund, 1910, Leonardo da Vinci and a Memory of His Childhood, Barnes&Noble Publishing, USA, (published in 2003).
  • Freud, Sigmund, Totem and Taboo, 1913, Çev: Abraham Brill, (published in 2009), Cosimo Classics.
  • Freud, Sigmund, The Future of an Illusion, The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, 1927, Volume XXI (1927-1931): The Future of an Illusion, Civilization and its Discontents, and Other Works, 1-56.
  • Grimes, Christopher, God Image Research: A Literature Review, Co-published simultaneously in Journal of Spirituality in Mental Health, (TheHaworth Pastoral Press, an imprint of The Haworth Press), 2007, Vol. 9, No. 3/4, s. 11-32.
  • Guest, Greg, Bunce, Arwen&Johnson Laura, “How Many Interviews Are Enough? An Experiment with Data Saturation and Variability”, Field Methods, February 2006, Vol. 18, No. 1, 59-82.
  • Güler, Özlem, Tanrı’ya Yönelik Atıflar, Benlik Algısı ve Günahkârlık Duygusu (Yetişkin Örneklem), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2007. [Kaynak:http://acikarsiv. ankara.edu.tr/browse/1895/].
  • Hoffman, Louis, “Cultural constructions of the God image and God concept: Implications for culture, psychology, and religion”. Presented at the annual meeting of the Society for the Scientific Study of Religion, Kansas City, MO. 2004, October.
  • Hoffman, Louis, Hoffman, J. L.,Dillard, K., Clark, J., Acoba, R., Williams, F.,&Jones, T. T. “Cultural diversity and the God image: Examining cultural differences in the experience of God”, Presented at the International Conference of the Christian Association for Psychological Studies, Dallas, TX, 2005 (a), April.
  • Hoffman, Louis, Grimes, C. s. M.,&Acoba, R., “Research on the God image:Rethinking epistemological assumptions”, Presented at the annual meeting of the Society for the Scientific Study of Religion, Rochester, NY, 2005 (b), November.
  • Hyde, Kenneth E., Religion in Childhood and Adolescence: A Comprehensive Review of the Research, Religious Education Press, Birmingham, Alabam 1990.
  • Hood, Ralph W., Hill, Peter C.&Spilka, Bernard, The Psychology of Religion: an Empirical Approach, The Guilford Press, New York, 2009.
  • Jones, J. W., “Psychodynamic Theories of the Evolution of the God Image”, Joumal of Spirituality in Mental Health, 2007, Vol. 9, No. 3/4, s. 33-55.
  • Jung, Carl Gustav, Psychology and Religion: West and East, Çev.: R.F.C. Hull, Bollingen Series XX The Collected Works of C. G. Jung, Vol 11, ed: H. Read, M. Fordham, G. Adler. Pantheon Books, New York 1958.
  • Jung, Carl Gustav, 1946, Psychological Types eserinin Definitions kısmının çevirisi; Analitik Psikoloji Sözlüğü, çev.: Nur Nirven, Pinhan Yayıncılık, 2016, s. 47-48.
  • Kazanç, Fethi Kerim, “Eş’ari Kelam Sisteminde Allah Anlayışı ve Doğurduğu Sonuçlar”, Tanrı Tasavvurları ve Sosyal Hayata Yansımaları Sempozyumu, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2005.
  • Kısa, Cihat, Carl Gustav Jung’da Din ve Bireyleşme Süreci, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2004.
  • Kısa, Cihat, “Filozofların, Teologların ve Psikanalistlerin Tanrısı: Tanrı Kavramı ve Tanrı Tasavvuru”, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/10 Summer 2015, s. 639-654.
  • Klein, M., Envy and Gratitude and Other Works, 1946–1963: Vintage Random House, 1997, First Published 1975.
  • Koç, Ayşe, Üniversite Öğrencilerinde Tanrı Tasavvuru, Benlik Algısı ve Öfke Yaşantısı, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2011.
  • Kohlberg, Lawrence., “The Child as a Moral Philosopher”, Psychology Today, 1968, 2, s. 25–30.
  • Lawrence, Richard T., “Measuring the Image of God: The God Image Inventory and the God Image Scales”, Journal of Psychology and Theology 1997, Vol. 25, No. 2, 214-226.
  • Levenson, Michael R., Aldwin, Carolyn M.&D. Mello, Michelle, Religious Development From Adolescence to Middle Adulthood, In R. F. Paloutzian&C. L. Park (Eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, (144 – 162), The Guilford Press, New York 2005.
  • Loewenthal, K. Miriam, The Psychology of Religion: A Short Introduction, Oneworld Publications, Oxford 2000.
  • Mason, Mark, “Sample Size in PhD Studies Using Qualitative Interviews”, Forum: Qualitative Social Research, Volume 11, No. 3, Art. 8 – September 2010.
  • Mehmedoğlu, Ali Ulvi, Tanrıyı Tasavvur Etmek, Çamlıca Yayınları, İstanbul 2011.
  • Ozorak, E. W, “Social and cognitive influences on the development of religious beliefs and commitment in adolescence”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1989, 28, 448–463.
  • Piaget, Jean, The Moral Judgment of the Child, Trans: Marjorie Gabain, TheFreePress, 1948.
  • Piaget, Jean, The Origins of Intelligence in Children, Trans: Margaret Cook, International Universities Press, New York 1952.
  • Rizzuto, Ana-Maria, “Critique of the contemporary literature in the scientific study of religion”, Paper presented at the annual meeting of the Society for the Scientific Study of Religion, in New York, NY 1970.
  • Rizzuto, Ana-Maria., The Birth of the Living God, the University of Chicago Press, Chicago and London 1979.
  • Seyhan, Beyazıt Yaşar, “Üniversite Öğrencileri Örnekleminde Dua Tutumu ve Tanrı Tasavvuru”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2014-a, c. 14, sayı: 2, s. 175-204.
  • Seyhan, Beyazıt Yaşar, “Üniversite Öğrencilerinde Tanrı Tasavvuru ve Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişkiler”, C.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2014-b, c. XVIII, sayı: 1 s: 65-97.
  • Schaap-Jonker, H., Before the Face of God: An Interdisciplinary Study of the Meaning of the Sermon and the Hearer’s God Image, Kampen, Protestant Theological University, Diss., Transaction Publishers, USA 2008.
  • Schaap-Jonker, Hanneke, Eurelings-Bontekoe, Elisabeth H.M, Zock, Hetty & Jonker, Evert, “Development and Validation of the Dutch Questionnaire God Image: Effects of Mental Health and Religious Culture”, Mental Health, Religion & Culture, July 2008; 11(5): 501–515.
  • Smith, Joanna & Firth, Jill, “Qualitative Data Analysis: The Framework Approach”, Nurse Researcher, 2011, 18, 2.
  • Wulff, David M., Psychology of Religion: Classic and Contemporary Views, John Wiley and Sons, USA 1991.
  • Yavuz, Kerim, Çocukta Dini Duygu ve Düşüncenin Gelişimi, Boğaziçi Yay., İstanbul 2012.
  • Yıldız, Mualla, “Çocukların Tanrı İmgesinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Toplum Bilimleri Dergisi, 2013, 7 (13): 45-63.
  • Yıldız, Murat, Çocuklarda Tanrı Tasavvurunun Gelişimi, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları 2007.
  • Yılmaz, Sema, “Çocuklarda Ölüm Kaygısının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Bilimname, 2013, XXV, 2, 169-189.

Yetişkinlerin Çocukluk Anılarındaki Tanrı İmgesinin Analizi

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 32, 717 - 740, 30.12.2017
https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.379046

Öz

Bu çalışmada bireyin Tanrı imgesini etkileyebilecek olan faktörler incelenmiş ve bu imgelerin Türk toplumu açısından kültürel bir yorumu sunulmuştur. Örneklem yedi Türk yetişkinden oluşmaktadır. Açık uçlu anket uygulamasıyla katılımcılara yalnızca “Çocukluğunuzda Allah’ı düşündüğünüz zaman aklınıza ne gelirdi?” sorusu sorulmuştur. Anketlerden elde edilen data tematik analiz sistemine göre değerlendirilmiş ve altı tema elde edilmiştir. Sonuç olarak; katılımcıların Tanrı imgelerinin çocukluk anılarının önemli bir kısmını kapsadığı görülmektedir. Hepsi Tanrı hakkında düşündüğü, hissettiği ya da hayal ettiği şeylerden bahsetmiştir. Bütün katılımcılar küçüklüklerinde Tanrı’yı somut bir simge olarak düşünme arayışına girmişlerdir. Dolayısıyla Tanrı imgelerinde antropomorfizm bulunmuştur. Bütün katılımcılar Tanrı’nın büyüklüğü ve gücünden bahsetmişlerdir. Bunların yanı sıra, erken eğitimciler olan aile ve öğretmenlerin, Tanrı imgesinin oluşumunda en etkili faktörlerden biri olduğu görülmüştür. Televizyon, Tanrı imgesini etkileyen bir diğer önemli faktördür.

Kaynakça

  • Acar, Hatice, İlkokul Çocuklarının İnanç Gelişimi; Psiko-Teolojik Bir Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas 2006.
  • Allport, Gordon W., The Individual and His Religion, Macmillan Company, New York 1961.
  • Bacanlı, Hasan, “Tanrı ve Peygamber Kavramları”, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2, 1995, s. 155-163.
  • Beit-Hallahmi, B.,&Argyle, M., The Psychology of Religious Behaviour, Belief and Experience, Routledge, London 1997.
  • Bolat, Sema, İslam Felsefesinin Teşekkül Dönemi Tanrı Tasavvuru -İbn Hazm’ın “Er-Redd Ale’l Kindî el-Feylesuf” Risalesi Merkezli Bir İnceleme, Araştırma Yay., Ankara 2016.
  • Boyatzis, R. E., Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development, Thousand Oaks, CA: Sage, 1998.
  • Braun, Virginia and Clarke, Victoria, “Using thematic analysis in psychology, Qualitative Research in Psychology”, 2006, 3: 77 - 101.
  • Budak, Selçuk, Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 2003.
  • Charmaz, Kathy, Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. Thousand Oaks, CA: Sage 2006.
  • Düzgün, Şaban Ali, Allah Tasavvurlarına Dair Tartışmanın Problematiği, Tanrı Tasavvurları ve Sosyal Hayata Yansımaları Sempozyumu, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2005.
  • Evkuran, Mehmet, “İslam Düşünce Geleneğinde Tanrı Tasavvuru”, İslami İlimler Dergisi, Yıl 2, sayı: 1, Bahar 2007, (45-62).
  • Fowler, James W., Stages of Faith: The Psychology of Human Development and the Quest for Meaning, Harper One. New York 1981.
  • Freud, Sigmund, 1910, Leonardo da Vinci and a Memory of His Childhood, Barnes&Noble Publishing, USA, (published in 2003).
  • Freud, Sigmund, Totem and Taboo, 1913, Çev: Abraham Brill, (published in 2009), Cosimo Classics.
  • Freud, Sigmund, The Future of an Illusion, The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, 1927, Volume XXI (1927-1931): The Future of an Illusion, Civilization and its Discontents, and Other Works, 1-56.
  • Grimes, Christopher, God Image Research: A Literature Review, Co-published simultaneously in Journal of Spirituality in Mental Health, (TheHaworth Pastoral Press, an imprint of The Haworth Press), 2007, Vol. 9, No. 3/4, s. 11-32.
  • Guest, Greg, Bunce, Arwen&Johnson Laura, “How Many Interviews Are Enough? An Experiment with Data Saturation and Variability”, Field Methods, February 2006, Vol. 18, No. 1, 59-82.
  • Güler, Özlem, Tanrı’ya Yönelik Atıflar, Benlik Algısı ve Günahkârlık Duygusu (Yetişkin Örneklem), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2007. [Kaynak:http://acikarsiv. ankara.edu.tr/browse/1895/].
  • Hoffman, Louis, “Cultural constructions of the God image and God concept: Implications for culture, psychology, and religion”. Presented at the annual meeting of the Society for the Scientific Study of Religion, Kansas City, MO. 2004, October.
  • Hoffman, Louis, Hoffman, J. L.,Dillard, K., Clark, J., Acoba, R., Williams, F.,&Jones, T. T. “Cultural diversity and the God image: Examining cultural differences in the experience of God”, Presented at the International Conference of the Christian Association for Psychological Studies, Dallas, TX, 2005 (a), April.
  • Hoffman, Louis, Grimes, C. s. M.,&Acoba, R., “Research on the God image:Rethinking epistemological assumptions”, Presented at the annual meeting of the Society for the Scientific Study of Religion, Rochester, NY, 2005 (b), November.
  • Hyde, Kenneth E., Religion in Childhood and Adolescence: A Comprehensive Review of the Research, Religious Education Press, Birmingham, Alabam 1990.
  • Hood, Ralph W., Hill, Peter C.&Spilka, Bernard, The Psychology of Religion: an Empirical Approach, The Guilford Press, New York, 2009.
  • Jones, J. W., “Psychodynamic Theories of the Evolution of the God Image”, Joumal of Spirituality in Mental Health, 2007, Vol. 9, No. 3/4, s. 33-55.
  • Jung, Carl Gustav, Psychology and Religion: West and East, Çev.: R.F.C. Hull, Bollingen Series XX The Collected Works of C. G. Jung, Vol 11, ed: H. Read, M. Fordham, G. Adler. Pantheon Books, New York 1958.
  • Jung, Carl Gustav, 1946, Psychological Types eserinin Definitions kısmının çevirisi; Analitik Psikoloji Sözlüğü, çev.: Nur Nirven, Pinhan Yayıncılık, 2016, s. 47-48.
  • Kazanç, Fethi Kerim, “Eş’ari Kelam Sisteminde Allah Anlayışı ve Doğurduğu Sonuçlar”, Tanrı Tasavvurları ve Sosyal Hayata Yansımaları Sempozyumu, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2005.
  • Kısa, Cihat, Carl Gustav Jung’da Din ve Bireyleşme Süreci, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2004.
  • Kısa, Cihat, “Filozofların, Teologların ve Psikanalistlerin Tanrısı: Tanrı Kavramı ve Tanrı Tasavvuru”, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/10 Summer 2015, s. 639-654.
  • Klein, M., Envy and Gratitude and Other Works, 1946–1963: Vintage Random House, 1997, First Published 1975.
  • Koç, Ayşe, Üniversite Öğrencilerinde Tanrı Tasavvuru, Benlik Algısı ve Öfke Yaşantısı, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2011.
  • Kohlberg, Lawrence., “The Child as a Moral Philosopher”, Psychology Today, 1968, 2, s. 25–30.
  • Lawrence, Richard T., “Measuring the Image of God: The God Image Inventory and the God Image Scales”, Journal of Psychology and Theology 1997, Vol. 25, No. 2, 214-226.
  • Levenson, Michael R., Aldwin, Carolyn M.&D. Mello, Michelle, Religious Development From Adolescence to Middle Adulthood, In R. F. Paloutzian&C. L. Park (Eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, (144 – 162), The Guilford Press, New York 2005.
  • Loewenthal, K. Miriam, The Psychology of Religion: A Short Introduction, Oneworld Publications, Oxford 2000.
  • Mason, Mark, “Sample Size in PhD Studies Using Qualitative Interviews”, Forum: Qualitative Social Research, Volume 11, No. 3, Art. 8 – September 2010.
  • Mehmedoğlu, Ali Ulvi, Tanrıyı Tasavvur Etmek, Çamlıca Yayınları, İstanbul 2011.
  • Ozorak, E. W, “Social and cognitive influences on the development of religious beliefs and commitment in adolescence”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1989, 28, 448–463.
  • Piaget, Jean, The Moral Judgment of the Child, Trans: Marjorie Gabain, TheFreePress, 1948.
  • Piaget, Jean, The Origins of Intelligence in Children, Trans: Margaret Cook, International Universities Press, New York 1952.
  • Rizzuto, Ana-Maria, “Critique of the contemporary literature in the scientific study of religion”, Paper presented at the annual meeting of the Society for the Scientific Study of Religion, in New York, NY 1970.
  • Rizzuto, Ana-Maria., The Birth of the Living God, the University of Chicago Press, Chicago and London 1979.
  • Seyhan, Beyazıt Yaşar, “Üniversite Öğrencileri Örnekleminde Dua Tutumu ve Tanrı Tasavvuru”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2014-a, c. 14, sayı: 2, s. 175-204.
  • Seyhan, Beyazıt Yaşar, “Üniversite Öğrencilerinde Tanrı Tasavvuru ve Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişkiler”, C.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2014-b, c. XVIII, sayı: 1 s: 65-97.
  • Schaap-Jonker, H., Before the Face of God: An Interdisciplinary Study of the Meaning of the Sermon and the Hearer’s God Image, Kampen, Protestant Theological University, Diss., Transaction Publishers, USA 2008.
  • Schaap-Jonker, Hanneke, Eurelings-Bontekoe, Elisabeth H.M, Zock, Hetty & Jonker, Evert, “Development and Validation of the Dutch Questionnaire God Image: Effects of Mental Health and Religious Culture”, Mental Health, Religion & Culture, July 2008; 11(5): 501–515.
  • Smith, Joanna & Firth, Jill, “Qualitative Data Analysis: The Framework Approach”, Nurse Researcher, 2011, 18, 2.
  • Wulff, David M., Psychology of Religion: Classic and Contemporary Views, John Wiley and Sons, USA 1991.
  • Yavuz, Kerim, Çocukta Dini Duygu ve Düşüncenin Gelişimi, Boğaziçi Yay., İstanbul 2012.
  • Yıldız, Mualla, “Çocukların Tanrı İmgesinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Toplum Bilimleri Dergisi, 2013, 7 (13): 45-63.
  • Yıldız, Murat, Çocuklarda Tanrı Tasavvurunun Gelişimi, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları 2007.
  • Yılmaz, Sema, “Çocuklarda Ölüm Kaygısının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Bilimname, 2013, XXV, 2, 169-189.
Toplam 52 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Fatma Nur Bedir

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 16 Sayı: 32

Kaynak Göster

ISNAD Bedir, Fatma Nur. “Yetişkinlerin Çocukluk Anılarındaki Tanrı İmgesinin Analizi”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16/32 (Aralık 2017), 717-740. https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.379046.
88x31.png
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. 

Hitit Üniversitesi Kuzey Kampüsü Çevre Yolu Bulvarı 19030 - ÇORUM-TÜRKİYE
00 (90) 364 219 1100 - ilafdergi@hitit.edu.tr