Bariatrik Cerrahi Geçiren Hastaların Roy’un Uyum Modeline Göre Değerlendirilmesi: İki Olgu Sunumu

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 65 - 73, 25.03.2019

Meryem Yılmaz Pınar Yılmaz

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.544146

Cited By: 5

Öz

Obezite
karmaşık, multifaktöriyel ve büyük ölçüde önlenebilir bir hastalıktır.
Günümüzde dünyadaki tüm ülkelerde alarm düzeyine erişmiştir. Bu nedenle
günümüzde obezite ile mücadelede birçok tedavi yöntemi geliştirilmiştir. Bunlardan
birisi bariatrik cerrahidir. Bariatrik cerrahi sonrası yeme, yaşam tarzı ve
beden imajında önemli değişimlerden dolayı bireyler ciddi uyum sorunu yaşayabilmektedir.
Hemşirelikte yaygın olarak kullanılan Roy’un Uyum Modeli (RUM); içerdiği dört
uyum alanında bireylerin uyum gereksinimlerini belirlemeye ve insanın uyum
sistemi ve çevresinde meydana gelen değişimlere odaklanmaktadır. Bu olgu
çalışması 2017 yılında bir üniversite hastanesinde bariatrik cerrahi geçiren iki
olgu, RUM’a göre bir kez ameliyat öncesi, dört kez ameliyat sonrası görüşme
yöntemi ile değerlendirildi. Bu çalışmada birinci olgunun, RUM’a göre uyum
sağladığı, ikinci olgunun uyum sağlayamadığı, fizyolojik ve psikolojik
komplikasyonlar yaşadığı belirlendi. Çalışmada, RUM hastaların sistematik değerlendirilmesini,
izlenmesini kolaylaştırdı ve sorunların saptanmasını sağladı. Bu nedenle
hemşirelerin bariatrik cerrahi sonrası bireylerin yaşayabileceği uyum
problemlerini ameliyat öncesi dönemden itibaren RUM’a göre değerlendirmesi ve saptanan
sorunların çözümü için gerekli girişimlerin planlaması ve uygulaması ile uyumu
kolaylaştırabileceği sonucuna varıldı

Anahtar Kelimeler

Bariatrik cerrahi, hemşirelik, obezite, Roy adaptasyon modeli

Kaynakça

• 1. Hruby A, Hu FH, The epidemiology of obesity: A big picture. Pharmacoeconomics 2015; 33(7): 673–689.
• 2. McGraw CA, Wool DB. Bariatric surgery: three surgical techniques, patient care, risks, and outcomes.AORN J 2015;102(2):141-52.
• 3. Kalan I, Yeşil Y. Obezite ile ilişkili kronik hastalıklar. Diyabet ve obezite 2010 (mised);24-25:78-81.
• 4. WHO Global Health Risks. Mortality and burden of disease attributable to selected major risks, 2009. http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/GlobalHealthRisks_report_full.pdf (Erişim 02.08. 2018)
• 5. Cummings DE, Cohen RV.Beyond BMI: the need for new guidelines governing the use of bariatric and metabolic surgery.Lancet Diabetes Endocrinol 2014;2(2):175-81.
• 6. Tessier DJ, Eagon JC. Surgical management of morbid obesity. Curr Probl Surg 2008;45(2):68-137.
• 7. Fried M, Yumuk V, Oppert J-M, Scopinaro N, Torres AJ, Weiner R, et all. Interdisciplinary European Guidelines on metabolic and bariatric surgery. Obes Facts 2013;6:449-468.
• 8. Roy C. The Roy Adaptation Model. New Jersey Upper Saddle River. Pearson Prentice Hall Health 2009; 35-50.
• 9. Piazza D, Foote A, Holcombe J, Harris MG, Wright P. The use of Roy's adaptation model applied to a patient with breast cancer. European Journal of Cancer Care1992; 1:17-22.
• 10. Dunn HC, Dunn DG. The Roy adaptation model and its application to clinical nursing practice. Journal of Ophthalmic Nursing & Technology 1997;16:74-78.
• 11. Dixon EL. Community health nursing practice and the Roy adaptation model. Public Health Nursing 1999;16: 290-300.
• 12. Ursavaş FE, Karayurt Ö, İşeri Ö. Meme kanseri nedeniyle meme koruyucu cerrahi yapılan bir hastaya Roy uyum modeline temellendirilmiş hemşirelik yaklaşımı. J Breast Health 2014;10:134-140.
• 13. Fawcet J. Using the Roy Adaptation Model to Guide Research and/or Practice: Construction of Conceptual-Theoretical-Empirical Systems of Knowledge. Aquichán 2009; 9(3):297-306.
• 14. Sarwer DB, Crerand CE. Body image and cosmetic medical treatments. Body image 2004; 1(1): 99-111.
• 15. Sarısoy G, Atmaca A, Ecemiş G, Gümüş K, Pazvantoğlu O. Obezite hastalarında dürtüsellik ve dürtüselliğin beden algısı ve benlik saygısı ile ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Derg 2013; 14: 53-61.
• 16. Tam AA, Çakır B. Birinci basamakta obeziteye yaklaşım. Ankara Medical Journal 2012; 12(1):37-41.
• 17. Westman EC, Mcmahon RL, Grant JP. Binge eating, quality of life and physical activity improve after roux-en-y gastric bypass for morbid obesity. Obesity Surgery 2004; 14(3): 341.
• 18. Sarwer DB, Spitzer JC, Wadden TA, James E. Mitchell MD, Kathryn Lancaster BA, et all. Changes in sexual functioning and sex hormone levels in women following bariatric surgery. JAMA surgery 2014; 149(1): 26-33.
• 19. Sarwer DB, Wadden TA, Moore RH, Eisenberg MH, Raper SE, Williams NN. Changes in quality of life and body image after gastric bypass surgery. Surgery For Obesity and Related Diseases 2010; 6(6):608-614.
• 20. Barth MM, Jenson CE. Post operative nursing care of gastric bypass patients. AmericanJournal of Critical Care 2006; 15(4):378-387.
• 21. Chaves YS, Destefanı AC. Pathophysiology, diagnosis and treatment of dumping syndrome and its relation to bariatric surgery. ABCD Arq Bras Cir Dig 2016;29(Supl.1):116-119.
• 22. Gallagher S. Taking the weight off with bariatric surgery. Nursing March 2004; 34(3):58-64.
• 23. Çatal E. Dicle A. Teori-araştırma-bileşeni: Roy'un uyum modeli örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014; 1(7):33-45.