Hemşirelik Öğrencilerinin Problem Çözme Öz Değerlendirme Sonuçları ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 37 - 49, 27.11.2015

Arzu Yüksel

Öz

　

Amaç: Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin problem çözme becerileri ve etkilediği düşünülen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.

Yöntemler: Araştırmanın örneklemini 2009-2010 öğretim yılında bir devlet üniversitesinin sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümünde öğrenim görmekte olan 160 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu” ve Heppner ve Petersen tarafından geliştirilen, Savaşır ve Şahin tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Problem Çözme Envanteri” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, ortalama, iki ortalama arasındaki farkın anlamlılık testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin problem çözme envanteri puan ortalamaları 95.46±19.44, kişisel kontrol alt ölçeği 16.81±03.59, problem çözme yeteneğine güven alt ölçeği 30.04±08.46, yakınlaşma/kaçınma alt ölçeği 48.62±11.52 olarak saptanmıştır.

Sonuç: Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin problem çözme becerilerinin orta düzeyde olduğu, cinsiyet, sınıf, mezun olunan okul, üniversite yaşantılarında kaldıkları yer, anne ve baba yaklaşımlarını algılamalarının problem çözme beceri ortalamalarını etkilemediği belirlenmiştir. Öğrencilere problem çözmeye yönelik eğitimler önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: Problem, problem çözme, hemşire, hemşirelik öğrencisi

Anahtar Kelimeler

Problem, problem çözme, hemşire, hemşirelik öğrencisi

Kaynakça

• 1. D’Zurilla TJ, Goldfried M R. Problem solving and behavior modification. Journal of Abnormal Psychology 1971; 18: 407–426.
• 2. Cüceloğlu, D. İnsan ve davranışı. 9 Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi; 1999.
• 3. Morgan CT. Psikolojiye giriş. Çev. H. Arıcı ve ark. 13. Baskı. Ankara: Meteksan Yayınları; 1999.
• 4. Heppner PP, Hibel P, Neal GW, Weinstein CL, Rabinowitz FE. Personal problem solving; a descriptive study of individual differences. Journal of Counseling Psychology 1982; 29 (6): 580-590.
• 5. Heppner PP. A review of problem-solving literature and its relationship to the counseling process. Journal of Counseling Psychology 1978; 25 (5): 366–375.
• 6. Çalık T. Yönetimde problem çözme teknikleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım; 2003.
• 7. Öğülmüş S. Kişilerarası sorun çözme becerileri ve eğitimi. 3. Basım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti; 2006.
• 8. Eskin M. Temel kavram ve tanımlar: sorun çözme terapisi. 3. Basım. Ankara: HYB Basın Yayın; 2009.
• 9. Rugancı N. Stresle başa çıkma: olumlu bir yaklaşım (Ed: Nesrin Hisli Şahin). 3. Basım. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları; 1998.
• 10. Nezu AM, Nezu MN. Problem solving therapy. Journal of Psychotherapy Integration 2001; 11: 187-205.
• 11. Neal GW, Heppner PP. Problem-solving, self-appraisal, awareness, and utilization of campus helping resources. Journal of Counseling Psycholog 1986; 33(1): 39-44.
• 12. Heppner PP, Baumgardner AH, Jakson J. Depression and attributional style: are they related?. Cognitive Therapy and Research 1985; 9(1): 105-113.
• 13. McAllister M. Doing practice differently: solution focused nursing. Journal of Advanced Nursing 2003; 41(6): 529-535.
• 14. Akın S, Güngör İ, Mendi B, Şahin N, Bizat E, Durna Z. Üniversite öğrenimlerini sürdüren hemşirelik bölümü öğrencilerinin problem çözme becerileri ve iç-dış kontrol odağı algısı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2007; 4(2): 30-36.
• 15. Kelleci M, Gölbaşı Z. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 8(2): 1-8.
• 16. Taşçı S. Hemşirelikte problem çözme süreci. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005; (Ek Sayı: Hemşirelik Özel Sayısı) (14): 73-78.
• 17. Olgun N, Öntürk Z, Karabacak Ü, Aslan F, Serbest Ş. Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme becerileri: Bir yıllık izlem sonuçları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2010; 1(4): 188- 194.
• 18. Yurttaş A, Yetkin A. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin empatik becerileri ile problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 6(1): 1-13.
• 19. Günüşen NP, Üstün B. Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme beceri düzeyleri ile kontrol odağı arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2011; 4(2): 72–77.
• 20. Abaan S, Altıntoprak A. Hemşirelerde problem çözme becerileri: öz değerlendirme sonuçlarının analizi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 62-76.
• 21. McCabe RE, Blankstein KR, Mills JS. Interpersonal sensitivity and social problem-solving: relations with and social self-esteem, depressive symptoms and academic performance. Cognitive Therapy and Research 1999; 23 (6): 587-604.
• 22. Korkut F. Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2002; 22: 177-184.
• 23. Dyson R, Renk K. Freshmen adaptation to university life: depressive symptoms, stress, and coping. Journal of Clinical Psychology 2006; 62(10): 1231-1244.
• 24. Verger P, Combes JB, Masfety VK, Choquet M, Guagliardo V, Rouillon F, Wattel PP. Psychological distress in first year university students: socioeconomic and academic stressors, mastery and social support in young men and women. Social Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2009; 44: 643-650.
• 25. Eşer İ, Khorshıd L, Özkütük N, Orgun F. Hemşirelik öğrencilerinin karar verme ve problem çözme becerilerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 25(3): 9-25.
• 26. Özyazıcıoğlu N, Aydınoğlu N, Aytekin G. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin empatik ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 12(3): 46–53.
• 27. Tezel A, Arslan S, Topal M, Aydoğan Ö, Koç Ç, Şenlik M. Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme becerileri ve depresyon düzeylerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 12(4): 1-10.
• 28. Ulupınar S. “Hemşirelik eğitiminin öğrencilerin sorun çözme becerilerine etkisi”. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul, 1997.
• 29. Keskin G, Yıldırım GÖ. The evaluation of university students in terms of problem solving, autonomy, multiple intelligences based on constructive approach norms. İnönü University Journal of the Faculty of Education 2008; 9(16): 67-88.
• 30. Şahiner G, Açıksöz S, Açıkel C. Hemşirelik yüksek okulu öğrencilerinin problem çözme becerilerinin incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2013; 12(6): 673-680.
• 31. Heppner PP, Petersen CH. The development and implications of a personal problem-solving inventory. Journal of Counseling Psychology 1982; 29 (1): 66-75.
• 32. Savaşır I, Şahin NH. Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler. No:9. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları; 1997.
• 33. McEwen M, Brown SC. Conceptual frameworks in undergraduate nursing curricula: report of a national survey. Journal of Nursing Education 2002; 41(1): 5–14.
• 34. Durmaz Ş, Kaçar Z, Can S, Koca R, Yeşilova D, Tortumluoğlu G. Çanakkale sağlık yüksekokulu öğrencilerinin problem çözme becerileri ve etkileyen bazı faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 10(4): 63–71.
• 35. Tümkaya S, Aybek B, Aldağ H. An investigation of university students’ critical thinking disposition and perceived problem solving skills. Eurasian Journal of Educational Research 2009; 36: 57-74.
• 36. Altun I. The perceived problem solving ability and values of student nurses and midwives. Nurse Education Today 2003; 23: 575-584.
• 37. Mert H, Gökçe S. Dokuz Eylül Üniversitesi hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin problem çözme ve empatik becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. 3. Aktif Eğitim Kurultayı. 3-4 Haziran. İzmir; 2006.
• 38. Kanbay Y, Aslan Ö, Işık E, Kılıç N. Hemşirelik lisans öğrencilerinin problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 2013; 3(3): 244-251. 39. Ülker S. Hemşirelikte etkinliğe doğru eylem. Ankara: Aydoğdu Ofset; 1995.
• 40. Yılmaz E, Karaca F, Yılmaz E. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 12 (1): 38-48