Üst Ekstremite Yaralanması Olan Bireylerde Kol, Omuz Ve El Sorunları Anketi (DASH) İle Lawton Günlük Yaşam Aktiviteleri Anketi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yıl 2017, II. Ulusal Sağlık Bilimleri Kongre Kitabı, 76 - 77, 13.03.2017

Özge Buket Cesim Orkun Tahir Aran Burcu Semin Akel Çiğdem Öksüz

Öz

Amaç: Çalışmamızın amacı üst ekstremite yaralanmalarına sahip
bireylerde Kol, Omuz ve El Sorunları anketi (Disabilities of the Arm, Shoulder
and Hand Questionnaire, DASH) ve Lawton Günlük Yaşam Aktiviteleri (LGYA)
anketinin birbirleriyle olan ilişkisini saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Ortalama yaşları 45.81 ± 15.42 yıl olan üst ekstremite yaralanmalarına sahip 52
(kadın n=35, erkek n=17) birey çalışmaya dahil edildi. LGYA anketinin kendine
bakım, yemek yeme ve giyinme aktiviteleri değerlendirildi. LGYA; bağımsız (4
puan), gözlem gerekiyor (3 puan), yardımla yapıyor (2 puan) ve tamamen bağımlı
(1 puan) şeklinde puanlandı ve bağımsızlık düzeyi yüzde (%) olarak hesaplandı.
Bireylere DASH anketi uygulandı. DASH ile LGYA anketlerindeki aktiviteler
karşılaştırıldı. İstatistiksel analizde IBM SPSS 21 programı kullanıldı.
Anketler arasındaki ilişki Spearman testi ile belirlendi. Bulgular: Bireylerin 26’sı (%50) kırık, 12’si (%23.1) sinir
yaralanması, 8’i (%15.4) tendon yaralanması ve 6’sı (%11.5) yumuşak doku
yaralanması tanısına sahipti. Ortalama DASH skoru 38.92 ± 25.28 idi. Bireylerin
LGYA’da bağımsızlıkları giyinme ve yemek yeme aktivitelerinde %25-100, kendine
bakım aktivitelerinde ise %33-100 arasında değişmekteydi. DASH anketinin,
Lawton kendine bakım aktiviteleri (r=-0,569) ve giyinme aktiviteleriyle
(r=-0,584) orta düzeyde negatif korelasyona sahip olduğu bulundu (p<0,01).
DASH’ın, Lawton yemek yeme aktiviteleriyle (r=-0,394) ise düşük-orta düzeyde negatif
bir korelasyona sahip olduğu tespit edildi (p<0,05). Sonuç: DASH ve LGYA anketlerinin yalnızca 4 maddesi birbiriyle
benzerlik göstermektedir. Bu anketler arasında orta düzeyde ilişki çıkması DASH
anketinin günlük yaşam aktivitelerinin bütün parametrelerini değerlendirmede
yetersiz kaldığını göstermektedir. Bu yüzden DASH anketinin yanında günlük
yaşam aktivitelerini (GYA) daha ayrıntılı değerlendiren bir GYA değerlendirmesi
önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

: DASH; gya; üst ekstremite

Kaynakça

• Üst Ekstremite Yaralanması Olan Bireylerde Kol, Omuz Ve El Sorunları Anketi (DASH) İle Lawton Günlük Yaşam Aktiviteleri Anketi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi