FROM OTTOMAN TO REPUBLIC CENTER-PERIPHERY ANALYSIS IN TURKISH POLITICAL CULTURE AND BUREAUCRACY

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 2, 70 - 85, 01.06.2013

Mustafa Demirkol

Öz

Purpose of this study is to prove the effect of center and periphery is the most known reason
of the political structure and political struggles in Turkish political culture and state tradition,
from Ottoman to Republic. According to some authors like Şerif Mardin and Frank Tachau
who interested in the effect of center-periphery in Turkish political structure and state
tradition, there is a center which has been captured by some elitist in Turkey. And these elitist
persons prevent to the others in periphery. As most of the academician or observer mentioned,
the problem in Turkish political life starts at that point. Each side (center-periphery) try to
surpass the other. Appointed officers and elected representatives, bureaucrats and bourgeoisie,
sultan and his national subject. And the other purpose of this study is to explain the issue with
the examples from history.

Anahtar Kelimeler

Effect of the center – periphery, Turkish political culture, State tradition in Turkey

OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE TÜRK SİYASAL KÜLTÜRÜ VE BÜROKRASİSİNDE ÇEVRE-MERKEZ ANALİZİ

Öz

“Türk siyasal kültüründe Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Çevre - Merkez Analizi” isimli bu
çalışmanın amacı Osmanlı Devleti ve onun bir anlamda evrimleşmiş hali olan Türkiye
Cumhuriyeti’ndeki siyasal durum ve mücadelelerin en önemli etkenlerinden biri olarak çevre
- merkez ilişkisinin bulunduğunu ortaya koymaktır. Çevre ve merkez ilişkilerinin Türk siyasal
yaşamı üzerindeki etkilerine dair yazıları bulunan Şerif Mardin, Frank Tachau gibi isimlere
göre, elitlerin hâkim olduğu bir merkez vardır ve bu merkez çevredeki unsurların, yani sıradan
vatandaşın, kendisine doğru olan hareketini engellemeye çalışır
(http://www.anlayis.net/makaleGoster.aspx?dergiid=60&makaleid=1218, 25 Aralık 2012
tarihinde erişildi). Çoğu akademisyen ya da gözlemciye göre işte tam olarak da sorunlar bu
noktada başlamaktadır. Çünkü, devlet düzeneğinde çevre ve merkez arasında bir denge olması
gerekirken Türk siyasal kültürü ve devlet geleneğinde tam aksine herbirinin birbirine karşı
üstünlük kurma çabası gözlemlenmektedir. Her ne kadar genelde kazanan tarafın merkez
olduğu gözle görülen bir gerçeklik teşkil etse de bu karşılıklı üstünlük kurma çabası zaman
zaman cumhuriyet döneminde atanmışlar ile seçilmişler; bürokratlar ile burjuvazi arasında
ortaya çıkarken, zaman zaman ise osmanlı döneminde sultan ile ayan; seçkin bürokratlar ile
teba arasında meydana geldiği gözlemlenmektedir. Bu çalışmanın bir diğer amacı da, konuyla
ilgili örneklerin irdelenerek konunun açıklığa kavuşturulmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Çevre-Merkez İlişkisi, Türk Siyasal Kültürü, Türkiye’de Devlet Geleneği

Kaynakça

• http://www.anlayis.net/makaleGoster.aspx?dergiid=60&makaleid=1218, Retrieved December 25, 2012
• Heper, M. (2006) “Türkiye’de Devlet Geleneği” - “The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition,
• Kapucu, N and Palabıyık, H. (2008) “Turkish public administration: from tradition to the modern age "
• Black, A. (2001), "The state of the House of Osman (devlet-ı al-ı Osman)" in The History of Islamic Political Thought: From the Prophet to the Present,
• http://www.theottomans.org/turkce/tarihce/index.asp reviewed on 2 January, 2013
• Tachau, F. and Heper, M. (1983) “The State, Politics and the Military in Turkey”, Comparative Politics,
• İnalcık, H. (1976) “The Rise of the Ottoman Empire”, A History of the Ottoman Empire to 1730. M. A. Cook ed. (Cambridge: Cambridge University Press, ), p. 26-27.
• Özoğlu, H. (2004). Kurdish notables and the Ottoman state: evolving identities, competing loyalties, and shifting boundaries. SUNY Press. pp. 52–. ISBN 978-0-7914-5993-5.
• Gündoğdu, H. (2009) "State and Society Relations in the Ottoman Empire through the Prism of the Circle of Justice", Civilacademy: Journal of Social Sciences, Vol. 7, No. 2, Jul. 2009, pp. 1-18.
• Mardin, Ş. (1973) Center – Periphery Relations: A Key to Turkish Politics? Daedalus 102 , s 173.
• İnside of Metin Heper, “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “ The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p.61
• Mardin, Ş. (1973) “Center-Periphery Relations: A Key To Turkish Politics?” Daedalus, no. 102: 169-190, inside of Güngen, A. Rıza, Erten, Şafak, “ Approaches Of Şerif Mardin And Metin Heper On State And Civil Society In Turkey”, Journal of Historical Studies, 3(2005), 1- as it was written in the most of history books, the ottoman state was very rich in terms of land squares, http://www.theottomans.org/turkce/tarihce/index2.asp, reviewed on 2 January, 2013
• Tuğrul, M. Osmanli’da Bir Vergilendirme Usulü Olarak İltizam Sistemi Ve Geçirmiş Olduğu Değişimler, Retrieved December 31, 2012 from web site: http://sosyalbilimler.org/iltizamsistemi/İltizam Sistemi
• Shaw, S. J. (1976) History of Ottoman Empire and Modern Turkey, Volume I pp. 176 inside of Heper, Metin, “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p.65
• Shaw, S. J. (1971) Between Old and New, the Ottoman Empire under Sultan Selim III, 1789 – 1807 (Cambridge: Harvard University Press,) pp. 4. Inside of Heper, Metin. “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p.66
• http://www.osmanli.org.tr/yazi-7-202.html, reviewed on 2 January, 2013
• Gibb, H. A. R and Bowen, Harold. (1950 ) “islamic society and the West”, Oxford University Press, pp. 197. And Arnold J. Tonybee and Kenneth P. Kirkwood, Turkey ( New York: Charles Scibner’s and Sons, 1927) s.26 inside of Heper, Metin. “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p.67
• Mardin, Ş. (1969) “Pover, Civil Society and Culture in the Ottoman Empire” pp. 267. İnside of Heper, Metin. “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p.68.
• Inalcık, H. (1980), “Military and Fiscal Transformation in the Ottoman Empire” Archivum Ottomanicum, 6 pp.283 – 337, inside of Heper, Metin. “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p.69.
• Çaha, Ö. (2008) “Siyasal Düşüncelere Giriş”, Dem Yayınları, pp. 67
• http://www.devletarsivleri.gov.tr/katalog/osmanli/fonbilgisi.asp?kurumkod=A.}&ilgilikurum kod=A.}DVN., Retrieved 01 January, 2013, from the web site of devletarşivleri/ archives of the state Itzkowitz, Norman, (1962) “Eighteenth Century Ottoman Realities”, Studia Islamica, 17, pp. 86;
• Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Volume I, pp. 280; Ortaylı, İlber, “İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı” (İstanbul, Hil Yayın, 1983) pp. 78. Inside of Heper, Metin. “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p. 74.
• Mango, A. (1976) “Turkey: The emergence of a modern Problem”, Aspects of Modern Turkey, inside of Metin Heper, “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “ The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p p. 94.
• Behar, C. (1996) “The Population of the Ottoman Empire and Turkey” (Ankara: State Institute of Statistics), vol. II, p. 65. Inside of Kasaba, Reşat “The Cambridge History of Turkey”, Volume 4 Turkey in The Modern World, 2008. pp. 159. (e-book)
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri II, 1906 – 1938. (SD, II) ( Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1959, pp. 101. , pp. 104.
• Nutuk: gazi Mustafa Kemal tarafından. ( Nutuk ) (İstanbul Devlet Basım Evi, 1934)
• http://www.haberajanda.com.tr/contents/files/dergiler/ekim2012/estep/assets/basictml/page80. html Rewieved on 5 january, 2013,
• Bent, F. T. (1969) “The Turkish Bureacracy as an Agent of Change”, Journal of Comparative administration, 1, PP. 48. İnside of Metin Heper, “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “ The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p p. 124.
• Kasaba, R. (2008) “The Cambridge History of Turkey”, Volume 4 Turkey in the Modern World, Ebook Pp. 282.
• Mardin, Ş. (1978) “Youth and Violence in Turkey”, Arcives Europênnes de Sociologie, 19, pp. 247. İnside of Metin Heper, “Türkiye’de Devlet Geleneği”- “ The State Tradition in Turkey”, Doğu Batı, 3. Edition p p. 161
• mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.2547&MevzuatIliski=0&sourceX mlSearch= reviewed on 03, January 2013.
• http://www.mehtap.tv/makale.aspx?yazar=21&id=3482 rewieved on 2 january, 2013. Süleyman Demirkel “Türkiyede 3 tay var ki onlar engel olmasa Kırat (Adalet Partisinin sembolü) şahlanacak… Yargıtay, Danıştay, Sayıştay”
• http://www.milliyet.com.tr/Siyaset/SonDakika.aspx?aType=SonDakika&ArticleID=1059445&Date=13 .02.2009&Kategori=siyaset&b=Erdogan:%20Monser%20geldiler,%20monser%20gidiyorlar, reviewed on 2 january, 2013.
• http://www.dunya.com/butceden-aslan-payini-maliye-bakanligi-aldi-168977h.htm, reviewed on 2 january, 2013.
• http://blog.milliyet.com.tr/Cumhuriyet_ve_demokrasi_III/Blog/?BlogNo=252791, reviewed on 2 january, 2013.