Oksitosinin bazolateral amigdalaki etkilerinin elektrofizyolojik olarak değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 79 - 85, 01.06.2018

Ejder Saylav Bora Mümin Alper Erdoğan Oytun Erbaş

Öz

Amaç: Bu çalışmada spontan elektroensefalografi (EEG)’de oksitosinin bazolateral amigdala üzerine etkileri değerlendirildi.

Gereç ve yöntemler: Çalışmaya yedi Sprague Dawley cinsi erişkin erkek sıçan (ağırlık, 250-300 gr) dahil edildi. Sıçanların anestezisi için ketamin (40 mg/kg) ve ksilazin (4 mg/kg) kullanıldı. Anestezi altında drill yardımı ile kraniyuma pencere açılarak sterotaksik yöntemle bregma referans alınarak bazolateral amigdalaya (koordinatlar AP: -2.8 mm, L: +4.8 mm, V: -8.5 mm [Paxinos]) yalıtılmış bipolar EEG elektrodu yerleştirildi. Elektrotlar dental soğuk akrilik kullanılarak kraniyuma sabitlendi ve profilaktik penisilin enjeksiyonu yapıldı. Üç gün sonra sıçanlar kafesleri içerisinde uyanıkken bazolateral amigdala kayıtları (10’ar dakika) spontan olarak alındı. Biopac MP30 (BIOPAC Systems Inc., CA, USA) sistemiyle alınan kayıtlar Hızlı Fourier Dönüşümü ve Güç Spektral Analizi yöntemleriyle değerlendirildi. 1-4 Hz delta, 4-8 Hz teta, 8-12 Hz alfa, 12-20 Hz beta olarak kabul edilip EEG dalgalarının yüzde baskınlıkları değerlendirildi. Birinci günde sıçanlara oksitosin hacminde %0.9 intraperitoneal (IP) sodyum klorür uygulandı ve sıçanların kafeslerinde 10’ar dakika EEG kayıtları alındı. İkinci günde sıçanlara 10 IU/kg IP oksitosin (Synpitan amp 5 IU) uygulandı ve uygulamadan beş dakika sonra sıçanların kafeslerinde 10’ar dakika EEG kayıtları alındı. Tekrar aynı yöntemlerle EEG dalgalarının yüzde baskınlıkları değerlendirildi.

Bulgular: Amigdala spontan aktivitesinde yüzde olarak baskın frekans 1-4 Hz (delta) idi. İzotonik enjeksiyonunun oluşturduğu anksiyete ve stres amigdala frekansında 1-4 Hz’de baskılanma ve 4-8 Hz’de artışa neden oldu. Oksitosin enjeksiyonu, amigdaladaki 1-4 Hz frekansında izotonik enjeksiyonuna göre anlamlı artış (p<0.05), 4-8 Hz frekansında anlamlı (p<0.05) azalmaya neden oldu.

Sonuç: Oksitosin amigdalada enjeksiyon anksiyetesi ile oluşan aktivite artışını azalttı. Bu sonuç oksitosinin davranış ve fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme çalışmalarında gösterilen anksiyolitik etkisini elektrofizyolojik olarak doğruladı.

Anahtar Kelimeler

Amigdala, anksiyete, elektroensefalografi, oksitosin

Kaynakça

• 1. Du Vigneaud V. Trail of sulfur research: from insulin to oxytocin. Science. 1956;123:967-74.
• 2. Ross HE, Cole CD, Smith Y, Neumann ID, Landgraf R, Murphy AZ, et al. Characterization of the oxytocin system regulating affiliative behavior in female prairie voles. Neuroscience 2009;162:892-903.
• 3. Landgraf R, Neumann ID. Vasopressin and oxytocin release within the brain: a dynamic concept of multiple and variable modes of neuropeptide communication. Front Neuroendocrinol 2004;25:150-76.
• 4. Amico JA, Tenicela R, Johnston J, Robinson AG. A time-dependent peak of oxytocin exists in cerebrospinal fluid but not in plasma of humans. J Clin Endocrinol Metab 1983;57:947-51.
• 5. Tribollet E, Dubois-Dauphin M, Dreifuss JJ, Barberis C, Jard S. Oxytocin receptors in the central nervous system. Distribution, development, and species differences. Ann N Y Acad Sci 1992;652:29-38.
• 6. Uvnäs-Moberg K, Ahlenius S, Hillegaart V, Alster P. High doses of oxytocin cause sedation and low doses cause an anxiolytic-like effect in male rats. Pharmacol Biochem Behav 1994;49:101-6.
• 7. Bruins J, Hijman R, Van Ree JM. Effect of a single dose of des-glycinamide-[Arg8]vasopressin or oxytocin on cognitive processes in young healthy subjects. Peptides 1992;13:461-8.
• 8. Arletti R, Benelli A, Poggioli R, Luppi P, Menozzi B, Bertolini A. Aged rats are still responsive to the antidepressant and memory-improving effects of oxytocin. Neuropeptides 1995;29:177-82.
• 9. Pitman RK, Orr SP, Lasko NB. Effects of intranasal vasopressin and oxytocin on physiologic responding during personal combat imagery in Vietnam veterans with posttraumatic stress disorder. Psychiatry Res 1993;48:107-17.
• 10. Bossmar T, Forsling M, Akerlund M. Circulating oxytocin and vasopressin is influenced by ovarian steroid replacement in women. Acta Obstet Gynecol Scand 1995;74:544-8.
• 11. Swedo SE, Leonard HL, Kruesi MJ, Rettew DC, Listwak SJ, Berrettini W, et al. Cerebrospinal fluid neurochemistry in children and adolescents with obsessive-compulsive disorder. Arch Gen Psychiatry 1992;49:29-36.
• 12. Altemus M, Swedo SE, Leonard HL, Richter D, Rubinow DR, Potter WZ, et al. Changes in cerebrospinal fluid neurochemistry during treatment of obsessive-compulsive disorder with clomipramine. Arch Gen Psychiatry 1994;51:794-803.
• 13. den Boer JA, Westenberg HG. Oxytocin in obsessive compulsive disorder. Peptides 1992;13:1083-5.
• 14. Caldwell JD, Mason GA, Stanley DA, Jerdack G, Hruby VJ, Hill P, et al. Effects of nonapeptide antagonists on oxytocin- and arginine-vasopressin-induced analgesia in mice. Regul Pept 1987;18:233-41.
• 15. Crowley WR, Rodriguez-Sierra JF, Komisaruk BR. Analgesia induced by vaginal stimulation in rats is apparently independent of a morphine-sensitive process. Psychopharmacology (Berl) 1977;54:223-5.
• 16. Brown DC, Perkowski S. Oxytocin content of the cerebrospinal fluid of dogs and its relationship to pain induced by spinal cord compression. Vet Surg 1998;27:607-11.
• 17. Kordower JH, Bodnar RJ. Vasopressin analgesia: specificity of action and non-opioid effects. Peptides 1984;5:747-56.
• 18. Lipton JM, Glyn JR. Central administration of peptides alters thermoregulation in the rabbit. Peptides 1980;1:15-8.
• 19. Arletti R, Benelli A, Bertolini A. Influence of oxytocin on feeding behavior in the rat. Peptides 1989;10:89-93.
• 20. Van Erp AM, Kruk MR, Semple DM, Verbeet DW. Initiation of self-grooming in resting rats by local PVH infusion of oxytocin but not alpha-MSH. Brain Res 1993;607:108-12.
• 21. Bakos J, Strbak V, Ratulovska N, Bacova Z. Effect of oxytocin on neuroblastoma cell viability and growth. Cell Mol Neurobiol 2012;32:891-6.
• 22. Erba O, Oltulu F, Takiran D. Amelioration of rotenone-induced dopaminergic cell death in the striatum by oxytocin treatment. Peptides 2012;38:312-7.
• 23. Erbas O, Oltulu F, Taskiran D. Suppression of exaggerated neuronal oscillations by oxytocin in a rat model of Parkinson's disease. Gen Physiol Biophys 2013;32:517-25.
• 24. Erbas O, Yılmaz M, Korkmaz HA, Bora S, Evren V, Peker G. Oxytocin inhibits pentylentetrazol-induced seizures in the rat. Peptides 2013;40:141-4.
• 25. Erba O, Ergenoglu AM, Akdemir A, Yeniel AÖ, Taskiran D. Comparison of melatonin and oxytocin in the prevention of critical illness polyneuropathy in rats with experimentally induced sepsis. J Surg Res 2013;183:313-20.
• 26. Leuner B, Caponiti JM, Gould E. Oxytocin stimulates adult neurogenesis even under conditions of stress and elevated glucocorticoids. Hippocampus 2012;22:861-8.
• 27. Legros JJ, Chiodera P, Geenen V, Smitz S, von Frenckell R. Dose-response relationship between plasma oxytocin and cortisol and adrenocorticotropin concentrations during oxytocin infusion in normal men. J Clin Endocrinol Metab 1984;58:105-9.
• 28. Viviani D, Stoop R. Opposite effects of oxytocin and vasopressin on the emotional expression of the fear response. Prog Brain Res 2008;170:207-18.