MULTI-DIMENSIONAL PERFORMANCE EVALUATION METHODS AND EVALUATION OF THE METHODS IN TERMS OF MANAGEMENT ACCOUNTING

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 93 - 109, 31.01.2019

Saadet Tulum

Öz

Performance evaluation is an important issue that carries out the

audit function in the evaluation of the success of the enterprises. Today, businesses use

multi-dimensional performance evaluation methods that measuring both financial

performance and non-financial performance instead of one-dimensional methods that

only measuring financial performance. Performance evaluation, especially

multidimensional performance appraisal methods, has started to take its place among

the important issues of management accounting recently. The aim of this study is to

examine multi-dimensional performance evaluation methods in terms of management

accounting. For this reason, literature review was made on the subjects. In this study

firstly, multidimensional performance appraisal methods are explained together with

their strengths and weaknesses and then their relationship with management

accounting is discussed in detail.

Anahtar Kelimeler

Multi-dimensional Measurement, Management Accounting, Financial Performance, Nonfinancial Performance

ÇOK BOYUTLU PERFORMANS DEĞERLEME YÖNTEMLERİ VE BU YÖNTEMLERİN YÖNETİM MUHASEBESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Performans değerleme, işletmelerin başarılarının değerlendirilmesinde denetim

işlevini yerine getiren önemli bir konudur. Günümüzde işletmeler, performanslarını

değerlemek için yalnızca finansal performansı ölçen tek boyutlu yöntemler yerine

finansal olan ve finansal olmayan performansı birlikte ölçebilen çok boyutlu performans

değerleme yöntemlerini kullanmaktadırlar. Performans değerleme konusu, özellikle de

çok boyutlu performans değerleme yöntemleri son dönemlerde yönetim muhasebesinin

önemli konuları arasında yerini almaya başlamıştır. Bu çalışmanın amacı, çok boyutlu

performans değerleme yöntemlerini yönetim muhasebesi açısından incelemektir. Bu

nedenle konuya ilişkin literatür taraması yapılmıştır. Çalışmada, öncelikle çok boyutlu

performans değerleme yöntemleri güçlü ve zayıf yönleriyle birlikte anlatılmış ardından

bu yöntemlerin yönetim muhasebesi ile ilişkisi ayrıntılı olarak ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çok Boyutlu Performans Değerleme, Yönetim Muhasebesi, Finansal Performans

Kaynakça

• Referans1 Adams, C. ve A. Neely. (2000). The Performance Prism to Boost M&A Success. Measuring Business Excellence. 4.3, 19-23.
• Referans2 Adams, C. ve A. Neely (2002). Prism Reform. Financial Management. 28-31.
• Referans3 Ağca, V. (2005). İç Girişimcilik Yapısı ve Firma Performansına Etkileri: Denizli Tekstil Sektöründeki Firmalarda Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi SBE.
• Referans4 Ağca, V. ve E. Tunçer. (2006). Çok Boyutlu Performans Değerleme Modelleri ve Bir Balanced Scorecard Uygulaması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi. 8.1, 173–193.
• Referans5 Akal, Z. (2002). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi Çok Yönlü Performans Göstergeleri. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
• Referans6 Atağan, G. (2010). Muhasebe Tabanlı Performans Değerleme: Sektör ve Grup Şirket Uygulama Sonuçlarının Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi SBE.
• Referans7 Atrill, P. ve E. McLaney. (2009). Management Accounting for Decision Maker. FT Prentice Hall - Pearson Education Italy.
• Referans8 Baynal, K. ve O. Karasakal. (2008). İşletmelerde Performans Ölçümlerinin Balanced Scorecard İle Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği 28. Ulusal Kongresi. http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/kbaynal/bildiri/kbaynal28.02.2011_11.42.41bildiri.pdf (12.04.2013).
• Referans9 Barutçugil, İ. (2002). Performans Yönetimi. Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
• Referans10 Büyükmirza, K. (2007). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi: Tek Düzene Uygun Bir Sistem Yaklaşımı. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Referans11 Cengic, M. ve D. Fazlic. (26-30 Ağustos 2008). Balanced Scorecard Vs. Performance Prism. 12th International Research/Expert Conference ”Trends in the Development of Machinery and Associated Technology”. İstanbul: TMT. 421-424.
• Referans12 Chen, J., H. T. Tsau ve A.Y. Huang (2009), Service Delivery Innovation Antecedents and Impact on Firm Performance. Journal of Service Research, 12.1, 36-55.
• Referans13 Coşkun, A. (2005). İşletmelerde Performans Yönetimi: Bir Yönetim Muhasebesi Aracı Olarak Performans Karnesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi SBE.
• Referans14 Çakmak, N. ve E. Ocaklı. (2006). Performans Değerlendirmesi Gerekli midir? Neden?. Unak’06 Toplantısı’nda Sunulan Bildiri. 212–230. http://kaynak.unak.org.tr/bildiri/unak06/u06-18.pdf (05.09.2013).
• Referans15 Çınaroğlu, S. (2012). İşletmelerde Performans Ölçüm Modelleri. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 16.2, 119-134.
• Referans16 Durgut, M. (2017). Yönetim Muhasebesi Kapsamında Performans Değerlemede Finansal Olmayan Verilerin Kullanımı ve Raporlanması. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5.2, 245-255.
• Referans17 Garengo, P., S. Biazzo, ve U. S. Bititci. (2005). Performance Measurement Systems In SMEs: A Review For a Research Agenda. International Journal Of Management Reviews.7.1, 25-47.
• Referans18 Ghalayini, A.M. ve J.S. Noble. (1996). The changing basis of performance measurement. International Journal of Operations & Production Managemen., 11,8, 63-80.
• Referans19 Horngren, C.T., S.T. Datar ve M.V. Rajan. (2012). Cost Accounting A Managerial Emphasis. 14. Baskı. New Jersey: Prentice Hall.
• Referans20 Kaplan, R. S. ve D.P. Norton. (2009). Balanced Scorecard Şirket Stratejisini Eyleme Dönüştürmek, (Çev.) EGELİ, S., Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Referans21 Kaygusuz, S. (2005). Yönetim Muhasebesinin Performans Yönetimi Fonksiyonunda Geldiği Son Nokta: Balanced Scorecard (Ölçüm Kartı Tekniği). İşgüç-Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 7.1, 81-103.
• Referans22 Kaygusuz, S.Y. ve Ş. Dokur. (2015). Yönetim Muhasebesi. Dora Yayıncılık, İstanbul.
• Referans23 Köseoğlu, M. A. (2005). Kamu İktisadi Teşebbüslerinde Performans Ölçümü, Devlet Planlama Teşkilatı. Uzmanlık Tezleri. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı.
• Referans24 Kuğu, T.D. ve M. Kırlı. (2013). İşletme Performansının Değerlendirilmesinde Bir Yenilikçi Yönetim Muhasebesi Aracı Olarak Balanced Scorecard Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 18.2, 301-318.
• Referans25 Neely, A. (2007). The Search for meaningful measures. Management Services. 51.2,14-17.
• Referans26 Neely, A., C. Adams ve M. Kennerley. (2002). The Performance Prism: The Scorecard for Measuring and Managing Business Success. London: Financial Times Prentice Hall.
• Referans27 Neely, A., C. Adams ve P. Crowe. (2001). The Performance Prism in Practice. Measuring Business Excellence. 5.2, 6-13.
• Referans28 Neely, A., M. Bourne ve M. Kennerly. (2000). Performance Measurement System Design: Developing and Testing Process- Based Approach. International Journal Of Operations&Production Management. 20.10, 1119-1145.
• Referans29 Neely, A.., M. Gregory ve K. Platts. (1995). Performance measurement system design: a literature review and research agenda. International journal of operations & production management, 15(4), 80-116.
• Referans30 Niven, P.R. (2006). Balanced Scorecard Step By-Step: Maximizing Performance And Mainting Results. Kanada: John Viley&Sons.
• Referans31 Ryan, N. (2012). The Performance Prism. Relevant To Acca Qualıfıcatıon Paper P5 And Performance Objectıves 12, 13 And 14.1-10.
• Referans32 Schermerhom, J.R., J.G. Hunt ve R.N. Osborn. (1985). Managin Organizational Behavior. Canada: John Wiley & Sons.
• Referans33 Tangen, S. (2004). Performance Measurement from Philosophy to Practice. InternationalJournal of Productivity and Performance Management. 53.8, 726-737.
• Referans34 T.C. Sanayi, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı Verimlilik Genel Müdürlüğü. (2013). Çok Boyutlu Organizayonel Performans Ölçüm Modelleri. Korza Yayıncılık Basım San. ve Tic. Ltd. Şti, Ankara.
• Referans35 Verweire, K. ve L. Van Den B. (2004). Integrated Performance Management, A Guideto Strategy Implementatio. London: SAGE Publications. Referans36 Yüreğir, O. H. ve G. Nakıboğlu. (2007). Performans Ölçümü ve Ölçüm Sistemleri: Genel Bir Bakış. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.16.2, 545-562.
• Referans36 Yüreğir, O. H. ve G. Nakıboğlu. (2007). Performans Ölçümü ve Ölçüm Sistemleri: Genel Bir Bakış. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.16.2, 545-562.