Examining the Relationships Between the Attitudes Towards Reading and Reading Habits, Metacognitive Awarenesses of Reading Strategies and Critical Thinking Tendencies of Pre-Service Teachers

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 169 - 182, 17.06.2019

Hacer Ulu

https://doi.org/10.33200/ijcer.549319

Cited By: 6

Öz

The purpose of this study was to explore the relationships between the attitudes towards reading and reading habits, metacognitive awarenesses of reading strategies and critical thinking tendencies of pre-service teachers. Two hundred and six pre-service teachers who continue their education in various departments of Faculty of Education at Afyon Kocatepe University were the participants of the study. In this study, which employed predictive correlational research design, structural equation modeling was used to test the hypotheses about direct or indirect relationships between the attitudes towards reading and reading habits, metacognitive awarenesses of reading strategies and critical thinking tendencies. According to the findings of the study, the attitude towards reading had a positive and significant impact on attitude towards the reading habit and metacognitive awareness of reading strategies, and metacognitive awareness of reading strategies had a positive and significant impact on critical thinking tendency. On the other hand, given the attitude towards reading’s influence on critical thinking tendency, it was determined that the mediation role of the metacognitive awareness of reading strategies was meaningful. Given the attitude towards reading habit’s influence on critical thinking tendency, it was determined that the mediation role of the metacognitive awareness of reading strategies was meaningful.

Anahtar Kelimeler

attitude towards reading and reading habit, metacognitive awareness of reading strategies, critical thinking

Kaynakça

• Adalı, O. (2010). Etkileşimli ve eleştirel okuma teknikleri. İstanbul: Toroslu.
• Allport, G.W. (1935). Attitudes. In C. Murchison (Ed.), Handbook of social psychology (pp. 798-844). Worcester, Mass.: Clark University Press.
• Arslan, Y., Çelik, Z., & Çelik, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 113-124.
• Aslan, Y. (2007). The effect of comprehension monitoring strategies on achievement, attitude and retention in developing reading skills. Doktara Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı, Konya.
• Aşılıoğlu, B. (2008). Bilişsel öğrenmeler için eleştirel okumanın önemi ve onu geliştirme yolları. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 1-11.
• Baki, Y. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin okumaya ilişkin kaygı ve tutumlarının okuma alışkanlığı üzerindeki etkisi: Bir yapısal eşitlik modellemesi. Eğitim ve Bilim, 42(191), 371-395.
• Balcı, A. Uyar, Y., & Büyükikiz, K.K. (2012). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları, kütüphane kullanma sıklıkları ve okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/4, Fall 2012, p. 965-985.
• Baştuğ, M., & Keskin, H.K. (2013). Ergenlik dönemi okuma tutumu ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/4 Spring 2013, p. 295-311.
• Batur, Z., Gülveren, H., & Bek, H. (2010). Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma: Uşak Eğitim Fakültesi Örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2010) 3/1, 32-49.
• Baumgartner, H., & Homburg, C. (1996). Applications of structural equation modeling in marketing and consumer research: A review. International Journal of Research in Marketing, 13(2), 139-161.
• Beşoluk, Ş., & Önder, İ. (2010). Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımları, öğrenme stilleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. İköğretim Online, 9(2), 679-693.
• Bozpolat, E. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Journal of World of Turks, 2(1), 411-428.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: The Guilford Press.
• Bulgurcuoglu, A.N. (2016). Relationship between critical thinking levels and attitudes towards reading habits among pre-service physical education teachers. Educational Research and Reviews, 11(8), 708-712.
• Büyüköztürk, Ş. (2006). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Commeyras, M., Pearson, P.D., Ennis, R.H., Garcia, G., & Anderson, R.C. (1992). Dialogical-thinking reading lessons: Promoting critical thinking amog ‘‘learning-disabled’’ students. Technical Report No. 553, 1-40.
• Çifçi, M. (2006). Eleştirel okuma. Belleten, 1, 55-80.
• Dar, Z.K., Rahimi, A., & Shams, M.R. (2010). Teaching reading with a critical attitude: Using critical discourse analysis (CDA) to Raise EFL University students' critical language awareness (CLA). International Journal of Criminology and Sociological Theory, 3(2), 457-476.
• Dedeoğlu, H., & Ulusoy, M. (2013). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma Tutumları. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1(2), 80-88.
• Demir, Ö., & Kaya, H. İ. (2015). Öğretmen adaylarının bilişsel farkındalık beceri düzeylerinin eleştirel düşünme durumları ile ilişkilerinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(1), 35-68, http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2015.003.
• Demir, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin okuma tutum ile alışkanlıkları üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(4), 1657-1671.
• Duran, E. (2013). Türkçe dersi öğretim programlarında eleştirel okuma. International Journal of Social Science, 6(2), 351-365.
• Ertaş-Kılıç, H., & Şen, A. İ. (2014). UF/EMI eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 1-12. doi:10.15390/EB.2014.3632.
• Freire, P., Macedo, & Donalda. (1987). Literacy reading the word & the world. London: Routledge.
• Gökkuş, İ., & Delican, B. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ve okuma alışkanlığına ilişkin tutumları. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 5(1), 10-28.
• Gömleksiz, M.N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlilik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185–195.
• Gömleksiz, M.N., & Telo, A. (2003). “Eğitim Fakültesi öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığı (Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği)”. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Görücü, E. (2014). Altıncı, yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ile eleştirel düşünme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gündüz, B. (2015). Üniversite 1. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları ve eleştirel okuma becerileri üzerine bir durum çalışması. Yüksek lisans tezi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hosseini, E., Bakhshipour-Khodaei, F., Sarfallah, S., & Dolatabadi, H.R. (2012). Exploring the relationship between critical thinking, reading comprehension and reading strategies of English University students. World Applied Sciences Journal 17(10), 1356-1364.
• İlhan, M., & Çetin, B. (2014). LISREL ve AMOS programları kullanılarak gerçekleştirilen yapısal eşitlik modeli (yem) analizlerine ilişkin sonuçların karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(2), 26-42.
• İşcan, A., Arıkan, İ.B. & Küçükaydın, M.A. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerin kitap okuma alışkanlıkları ve okumaya ilişkin tutumları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 1-16.
• Karabay, A. (2015). Eleştirel okuma eğitiminin üst bilişsel okuma stratejileri ve medya okuryazarlığı üzerindeki etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(4), 1167-1184.
• Karadüz, A. (2010). Dil becerileri ve eleştirel düşünme. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3 Summer 2010, 1566-1593.
• Karasakaloğlu, N., Saracaloğlu, A.S., & Yılmaz-Özelçi, S. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma stratejileri, eleştirel düşünme tutumları ve üst bilişsel yeterlilikleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 207-221.
• Karataş, A. (2008). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Kartal, T. (2012). İlköğretim fen bilgisi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(2), 279-297.
• Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Koçak, B., Kurtlu, Y., Ulaş, H. & Epçeçan, C. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme düzeyleri ve okumaya yönelik tutumları arasındaki ilişki. Ekev Akademi Dergisi, 19(61), 211-228.
• Marasigan, A.C., & Espinosa, A.A. (2014). Modified useful-learning approach: Effects on students‘ critical thinking skills and attitude towards chemistry. International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 1(1), 35-72.
• Mohammadi, E.N., Heidari, F. & Niry, N.D. (2012). The relationship between critical thinking ability and reading strategies used by Iranian EFL learners. English Language Teaching, 5(10), 192-201.
• Mokhtari, K., & Reichard, C. A. (2002). Assessing students’ metacognitive awareness of reading strategies. Journal of Educational Psychology, 94, 249–259.
• Ogurlu, Ü. (2014). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin okuma ilgisi, tutumu ve eleştirel okuma becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(2), 29-41.
• Özbay, M., & Özdemir, B. (2012). Okuduğunu anlama sürecinde çıkarım yapma becerisinin işlevi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 17-28.
• Özdemir, E. (2017). Eleştirel okuma. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Öztürk, E. (2012). Okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık envanteri’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 292-305.
• Parson, J.M. (1985). The effect of metacognitive strategy training on critical reading ability. Doctoral Dissertation, Louisiana State University, Louisiana.
• Saracaloğlu, A.S., Bozkurt, N., & Serin, O. (2003). Üniversite öğrencilerinin okuma ilgileri ve okuma alışkanlıklarını etkileyen faktörler. Eğitim Araştırmaları, 4(12), 149-157.
• Sarar-Kuzu, T., & Doğan, T. (2015). Öğretmen adaylarına yönelik okuma tutum ölçeği geliştirme. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/15 Fall 2015, p. 771-786.
• Semerci, Ç., & Elaldı, Ş. (2014). The roles of metacognitive beliefs in developing critical thinking skills. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 317-333.
• Smith, A.Y. (2015). Attitude, subjective norm, and perceived behavioral control as indicators for nurse educators’ intention to use critical thinking teaching strategies: A structural equation model analysis. Dissertations, Andrews University School of Education, Michigan.
• Susar-Kırmızı, F., Fenli, A., & Kasap, D. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ile okuma alışkanlıklarına yönelik tutumları arasındaki ilişki. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(1), 354-367.
• Şahin-Taşkın, Ç., & Esen-Aygün, H. (2017). İlkokul öğrencilerinin okuma tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1120-1136.
• Şen, Ü. (2009). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 1(2), 69-89.
• Tanju, E.H. (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığı’na genel bir bakış. Aile ve Toplum, 6(22), 30-39.
• Vaske, J.M. (2001). Critical thinking in adult education: An elusive quest for a definition of the field. Doctoral Dissertation, The School of Education, Drake University.
• Waterkemper, R., do-Prado, M.L., Medina, J.L.M., & Reibnitz, K.S. (2014). Development of critical attitude in fundamentals of Professional care discipline: A case study. Nurse Education Today, 34, 581-585.
• Yılmaz-Aydın, Zeynep. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığı. İlköğretim Online, 5(1), 1-6.