Ortaokul 6. Sınıf Öğrencilerinin Kelimeleri Telaffuz Etme Durumları

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 11 - HAZİRAN, 92 - 112, 15.06.2019

Mukime Gülen Canlı , Yusuf Tepeli

https://doi.org/10.20860/ijoses.563398

Cited By: 1

Öz

Dil en geniş tanımıyla insanlar
arasında iletişimi sağlayan bir sistemdir. İletişim de öncelikle konuşma ve
dinleme ile gerçekleştirilir. Konuşma becerisi aynı zamanda öğrenciyi hayata
hazırlayan bir beceri alanıdır. Konuşma becerisinin amacı; öğrencinin kendini
doğru ifade edebilmesini, duygu ve düşüncelerini etkili bir şekilde
aktarabilmesini, dili ve sözcükleri doğru kullanabilmesini sağlamaktır.
Türkçeyi doğru ve etkili kullanabilmek için kelimeleri de doğru telaffuz
edebilmek gerekir. Bu çalışmada 6. sınıf öğrencilerinin kelimeleri standart
Türkçeye göre telaffuz etme durumlarını incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada
nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması modeli kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubu 2017-2018 eğitim öğretim yılında Antalya’nın Serik
ilçesinde bir ortaokulda öğrenim gören 27 altıncı sınıf öğrencisidir.
Öğrencilerin konuşmaları ses kayıt cihazıyla kaydedilerek yazıya geçirilmiş ve
bu veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırmaya katılan 6.
sınıf öğrencilerinin sınıf içi konuşmalarında kelimeleri doğru telaffuz etme
oranı %82,55; kelimeleri standart dışı telaffuz etme oranı ise %17,45’tir. Kız
öğrencilerin kelimelerin telaffuzunda erkek öğrencilerden daha başarılı olduğu,
Türkçe dersi akademik başarısı ‘yüksek’ olan öğrencilerin kelimeleri doğru
telaffuz etme durumunun Türkçe dersi akademik başarısı düşük ve orta düzeyli
öğrencilere göre daha iyi olduğu görülmüştür. Öğrencilerin ses olayları bağlamında
en fazla ünsüz değişmesi ve ünsüz düşmesi yaparak standart dışı kullanımda
bulundukları belirlenmiştir. Öğrencilerin telaffuzlarına zaman zaman ağız
özelliklerinin yansıdığı da görülmüştür.  

Anahtar Kelimeler

Türkçe Öğretimi, Konuşma Eğitimi, Telffuz

Secondary School on 6th Grade Students' Pronunciation of Words

Öz

With the widest
definition, language is a system that provides communication between people.
Communication is primarily carried out by speaking and listening. Speaking is
also a skill area that prepares the student for life. The purpose of speaking
skills; to express himself correctly, to transfer emotions and thoughts
effectively, to use the language and words to ensure the correct use. In order
to use Turkish correctly and effectively, it is necessary to pronounce the
words correctly. In this study, it is aimed to investigate the pronunciation of
6th grade students according to standard Turkish. In this study, the case study
model which is one of the qualitative research methods is used. The study group
is 27th grade students studying in a secondary school in Serik district of
Antalya in the 2017-2018 academic year. Students' speeches were recorded by
recording with a voice recorder and these data were analyzed by content
analysis technique. The rate of pronouncing the words correctly in the
classroom speeches of the 6th grade students who participated in the study was
82.55%; the rate of non-standard pronunciation is 17.45%. It is seen that
female students are more successful than male students in the pronunciation of
words, and the students who have high degrees in Turkish Lessons pronounced
more words correctly than the students who have medium or low degrees.

It has been
determined that the students have the most consonant mutations and dropping a
consonant in the context of sound events. It has also been observed that the
pronunciations of the pupils reflect the characteristics of the accent from
time to time.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish, Speaking Education, Pronunciation

Kaynakça

• Aksan, D. (1987). Her yönüyle dil. (3. Bs.). Ankara: TDK Yayınları.
• Ak Başoğul, D. & Aksu Raffard, C. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe sesletim öğreniminde yansıtıcı uygulamalar. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1112-1137.
• Aktaş, Ş. & Gündüz, O. (2005). Yazılı ve sözlü anlatım. (6. Bs.). Ankara: Akçağ Yayıncılık.
• Arslan, G. (2015). İlkokul öğrencilerinin ünlü-ünsüz uyumuyla ilgili sözcükleri telaffuz etme durumları üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Bölük, R. (2011). Serik (Antalya) ağzı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Büyüköztürk Ş. Kılıç Çakmak E.K. Akgün Ö.E. Karadeniz Ş. & Demirel F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. (7. Bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Coşkun, M. V. (2016). Türkçenin ses bilgisi. (2. Bs.). İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayıncılık.
• Çerçi, A. (2013). Konuşma eğitiminin telaffuz vurgu ve tonlama konularının dinleme destekli öğretimi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Çiçek, A. (2005). Erzincan merkez ilköğretim okulları ikinci kademede okuyan bazı öğrencilerdeki telaffuz problemleri. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2).
• Dağ Pestil, A. & Özden, M.G. (2018). Ana dilde konuşma becerisini ölçme ve değerlendirme. Journal of Awareness, 3, 557-570.
• Demir, N. Yılmaz, E. & Pilancı, H. (Eds.). (2011). Türkçe ses bilgisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Demirci, M. (2015). B1 seviyesinde Türkçe öğrenen Suriyeli öğrencilerin sesli okuma becerisiyle ilgili tespitler. Turkish Studies, 10(7), 333-358.
• Ergenç, İ. (2002). Konuşma dili ve Türkçenin söyleyiş sözlüğü. İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
• Ergin, M. (2005). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yayım Tanıtım.
• Gürbüz, R. & Güleç, İ. (2016). Türkiye’de eğitim gören yabancı öğrencilerin Türkçeye ilişkin görüşleri: Sakarya Üniversitesi örneği. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 141-153.
• Karaağaç, G. (2015). Türkçenin ses bilgisi. (1. Bs.). İstanbul: Kesit Yayınları.
• Karahan, L. (2017). Anadolu ağızlarının sınıflandırılması. (4. Bs.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• MEB (2006). Milli Eğitim Bakanlığı ilköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayını.
• MEB (2017). Milli Eğitim Bakanlığı ilköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayını.
• MEB (2018). Milli Eğitim Bakanlığı ilköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayını.
• Morali, G. (2018). Suriyeli mülteci çocuklara Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15).
• Saban, A. & Ersoy, A. (Eds.) (2017). Eğitimde nitel araştırma desenleri. (2. Bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sönmez, H. (2017). İlköğretim öğrencilerinin standart Türkçedeki ünsüzleri sesletimleri üzerine bir inceleme. Elementary Education Online, 16(2), 497-508.
• Tepeli, Y. & Arıcı, A.F. (2018). Türkiye Türkçesinde ünlü-ünsüz uyumuna uymayan sözcükler üzerine bir inceleme. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(10), 249-262.
• Tosun, D. & Aydın, İ. S. (2013). Konuşma eğitimine yönelik hazırlanan kitaplarda yer alan ses özellikleri konularının değerlendirilmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 15-32.
• Tüm, G. (2014). Çok uluslu sınıflarda yabancı dil Türkçe öğretiminde karşılaşılan sesletim sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 29(2), 255-266.
• Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını.
• Yelok, V.S. & Dolunay, S.K. (2007). Telaffuz meselesi ve ülkemizde telaffuz eğitimi. Türk Yurdu, 27(239), 63-66.
• Yenen, E. (2012). Meslek liseleri ile genel liselerin dokuzuncu sınıf dil ve anlatım dersi ses bilgisi ve telaffuz ünitesi hedeflerine ulaşma düzeylerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.