Social Studies Prepared According to 2017 Program Evaluation of Grade 5 Course Book in terms of Learning Activities

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 326 - 350, 31.12.2018

Sinem Fidan Sevdanur Çelen Meryem Hayır Kanat

Öz

Social Studies is a multi disciplinary learning area that aims to adapt the individual to the society in which he/she develops knowledge, skills and attitudes appropriate to changing world andcountry conditions. The most basic material in theim parting of Social Studies course are textbooks. Textbooks are the most important material that affects the learning level of the students and contributes to the processing of the course. Learning activities constitute the most important part of thetextbooks. Learning activities are the activities that provide th estudents to be transferred in a planned and controlled way. Moreover, it is of great importance to ensure the active participation of the students in the course. In the present study, the learning activities in the Social Sciences 5th grade textbook, which was adapted to the new curriculumbyre organizing the primary and secondary education programs by the Board of Education of the Ministry of National Education on January 13, 2017, were discussed. Qualitative research method was used to determine the adequacy of activities in terms of compliance with subject gains, to attract students' interest and learning, and the research findings were reached by document analysis. According to the findings, it is determined that there are 7 learning area sin the new Social Studies Curriculum and these learning areas are used instead of units. These learning areas; Individual and Society, Culture and Heritage, People Places and Environments, Production Distribution and Consumption, Science Technology and Society, Active Citizenship and Global Connections. After the investigation, it was found that the textbooks had more space for learning activities in the current system, where there were no student work books.

Anahtar Kelimeler

Secondary School, Social Studies Curriculum, 5th Grade Social Studies Textbook, Learning Activities, Learning Activities

2017 Programına Göre Hazırlanan Sosyal Bilgiler 5. Sınıf Ders Kitabının Öğrenme Etkinlikleri Açısından Değerlendirilmesi

Öz

Sosyal Bilgiler, değişen dünya ve ülke koşullarına uygun bilgi,
beceri ve tutum geliştirerek bireyin yaşadığı topluma uyum sağlamasını
amaçlayan çok disiplinli bir öğrenme alanıdır. Sosyal Bilgiler dersinin öğretilmesinde
en temel materyal ders kitaplarıdır. Ders kitapları öğrencilerin öğrenme
düzeyini etkileyen ve dersin işlenmesine kaynaklık eden en önemli materyaldir.
Ders kitaplarının en önemli bölümünü ise öğrenme etkinlikleri oluşturmaktadır.
Öğrenme etkinlikleri, öğrenciye verilmek istenen kazanımların planlı ve
kontrollü bir şekilde aktarılmasını sağlayan faaliyetlerdir. Ayrıca
öğrencilerin derse aktif katılımının sağlanması noktasında büyük önem arz
etmektedir.

Çalışmamızda, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Talim Terbiye Kurulu tarafından 13 Ocak 2017
tarihinde yapılan ilk ve orta öğretim programları değişikliği ile yeniden
düzenlenerek yeni müfredata uygun hale getirilen Sosyal Bilgiler 5.sınıf ders
kitabındaki öğrenme etkinlikleri ele alınmıştır. Etkinliklerin konu
kazanımlarına uygunluğu, öğrencinin ilgisini çekme ve öğrenmeyi teşvik etme noktasında yeterliliğinin tespitindenitel araştırma
yöntemi kullanılmış ve araştırma bulgularına doküman analizi yapılarak
ulaşılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, hazırlanan yeni Sosyal Bilgiler Öğretim Programında toplam 7
öğrenme alanı olduğu ve bu öğrenme alanlarının üniteler yerine kullanıldığı
tespit edilmiştir. Bu öğrenme alanları; Birey ve Toplum, Kültür ve Miras,
İnsanlar Yerler ve Çevreler, Üretim Dağıtım ve Tüketim, Bilim Teknoloji ve
Toplum, Etkin Vatandaşlık ve Küresel Bağlantılardır. İncelememiz sonrasında
öğrenci çalışma kitaplarının bulunmadığı mevcut sistemde ders kitaplarında
öğrenme etkinliklerine daha fazla yer verildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı, 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı, Öğrenme Etkinlikleri, Öğrenme Etkinlikleri

Kaynakça

• Akıllı, M. & Genç, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlığı alt boyutlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 81-97.
• Akpınar, M. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 5.sınıf sosyal bilgiler ders kitabındaki etkinlikler hakkındaki görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 338-346.
• Çakmak, M. (2014). Grup çalışmasına yönelik yansımalar: öğretmen adaylarının düşünceleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(174), 338- 347.
• Darakçı, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretim programı ve ders kitaplarında harita kullanımı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(4), 15-31.
• Donmuş, V. & İzci, E. (2016). Ortaöğretim seçmeli proje hazırlama dersine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 189-200.
• Ertürk, M. & Güler, E. (2017). 5. 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Muğla ili örneği). Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 64-76.
• Evirgen, Ö. F., Özkan, J., Öztürk, S. & Özdural, Z. (2017). Ortaokul Sosyal Bilgiler 5. Sınıf Ders Kitabı. İstanbul: Bilnet Matbaacılık.
• Gedikoğlu, E. & Semerci, Ç. (2016). Yansıtıcı düşünme etkinlikleri destekli modüler öğretimin 5. sınıf bilişim teknolojileri ve yazılım dersinde öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 151-162.
• Gömleksiz, M. N. & Kan, A. Ü. (2007). Yeni sosyal bilgiler dersi öğretim programının araştırma, iletişim ve türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma becerilerini kazandırmadaki etkililik düzeyine ilişkin öğrenci görüşleri ( Diyarbakır ili örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,17(2), 153-162.
• Gürel, D. (2017). 2017 Taslak sosyal bilgiler öğretim programına yönelik yapısal bir değerlendirme. I. Uluslararası Sınırsız Eğitim Ve Araştırma Sempozyumu (USEA2017). Tam Metin Bildiri Kitabı (s. 236-246). Antalya: Sınırsız Eğitim ve Araştırma Derneği.
• Karakuş Yılmaz, T., Baydaş, Ö. & Kokoç M. (2017). Grup çalışması ortamlarına karşı öğrenci tutumları ölçeğinin (GÇOÖT) türkçeye uyarlanması. İlköğretim Online, 16(3), 1049-1057.
• Kerpiç, A. (2011). Etkinlik tasarım prensipleri çerçevesinde 7. sınıf matematik ders kitabı etkinliklerinin değerlendirilmesi. ( Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Kılıçoğlu, G. (2015). Sosyal bilgiler tanımı, dünyada ve ülkemizde gelişimi ve önemi. M.Safran (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 3-16). Ankara: Pegem Akademi.
• Koçoğlu, E. & Aydın, M. (2017). Alan uzmanlarına göre 2017 sosyal bilgiler programının 2005 programı çerçevesinde analizi. International Journal of Social Science Research, 6(11), 60-72.
• Özçelik, C. & Semerci, N. (2016). Disiplinler arası öğretim yaklaşımına dayalı hazırlanan öğretim etkinliklerinin, öğrencilerin geometrik cisimlerin hacimleri konusundaki akademik başarılarına etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 141- 50.
• Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. (2017). Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara. 12 Nisan 2018 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr adresinden edinilmiştir.
• Teksöz, G., Şahin, E. & Ertepınar, H. (2010). Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 307-320.
• Tomal, N., Karadeniz, C. & Demirkaya, H. (2008). Gazete haberlerinin coğrafya öğretimindeki önemi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 73-85.
• Yazıcı, K. (2006). Sosyal bilgilerde kullanılan görsel araçlar: haritalar- küreler, resimler, tablolar ve grafikler. Selçuk Üniversite Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 651-662.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, M. (2008). Türkçede okuduğunu anlama becerilerini geliştirme yolları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 131-139.