SİYASAL PARTİZANLIĞIN BİR GÖSTERGESİ OLARAK SEÇİM HİLELERİ VE TÜRKİYE’DEKİ BAZI UYGULAMALARI

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 8, 46 - 71, 28.02.2019

İsmail Safi Talip Kurşuncu

https://doi.org/10.25204/iktisad.429002

Cited By: 3

Öz

Çağdaş demokrasilerde adil ve eşit koşullarda
gerçekleşen seçimlerde ortaya çıkan iktidarın muhalefete, muhaliflerin
fikirlerine ve farklı yaklaşımlara çoğulculuk ve çok renklilik bağlamında
tahammül göstermesi beklenmektedir. İktidarın beklenen tahammülü göstermemesi
sonucunda ortaya siyasal partizanlık çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı siyasal
partizanlığı, bir siyasal partizanlık türü ve seçim patolojisi olan
gerrymanderingi ve gerrymanderingin Türkiye’deki örneklerini ortaya koymaktır.
Siyasal Partizanlığın ve gerrymanderingin birbirleri ilişkilendirilerek ele
alındığı bu çalışmada öncelikle Siyasal partizanlık kavramı açıklanmış, daha
sonra ise gerrymandering kavramı, tarihi ve türleri ele alınmıştır. Son olarak
ise Türkiye’de görülen gerrymandering uygulamaları bölgesel seçim
istatistikleri ışığında değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda bir
siyasal partizanlık türü olan gerrymanderingin Türkiye’deki uygulamalarının bir
kısmının amaçlanan sonuca ulaştığı gözlemlenmişken bir kısmının amaçlanan sonucu
vermediği görülmüştür. Gerrymanderingi bir siyasal partizanlık ya da seçim
patolojisi olarak etkisizleştirmek için ise iki yol sunulmuştur. Birincisi
siyasal aktörlerin kendi aralarında uzlaşma yolunu seçmeleridir. Diğeri ise
anayasada bu durumla alakalı düzenlemeler yapılmasıdır. Böylece iktidar partisi
ile farklı görüşler arasında iletişim ve uzlaşma yolu daha işler hale
gelecektir.

Anahtar Kelimeler

Siyasal Partizanlık, Siyasal Tahammülsüzlük, Seçim Sistemi, Gerrymandering, Seçim Patolojileri

POLITICAL PARTISANSHIP AS AN INDICATOR OF THE SELECTION CHEATS AND SOME IMPLEMENTATIONS IN TURKEY

Öz

It is expected that political power emerged in fair
and equal conditions in contemporary democracies with tolerance in the context
of pluralism and pluralism to the ideas of opposition and different approaches.
Political partisanship is to emerge as a result that the government cannot show
the expected tolerance. The aim of this study is to see the examples of
gerrymandering in Turkey and gerrymandering that is a type of political
partisanship and electoral pathology. In this essay that gerrymandering and
political partisanship were associated with each other, political
partisanship’s concept was explained and then was discussed the history and
kind of gerymandering. Finally, gerrymandering and applications in Turkey were
discussed in the light of regional elecetion statistical data. Some of
applications in Turkey of gerrymandering that is a kind of political
partisanship as a result of evaluations has been seen to reach intended result
but some of them has not. In this study, two ways are presented for
inactivation of gerrymandering. First one is the specialization of political
actors. The other one is to make arrangements about gerrymandering on the
constitution. Therefore, communication and reconciliation between the party in
power and different views will be better. 

Anahtar Kelimeler

Political Partisanism, Political Intolerance, Election System, Gerrymandering, Election Patalogies

Kaynakça

• “Amerikan Başkanlık Seçimleri Temsilde Adaletli (mi?)”. (2014, Şubat 8) http://akademikperspektif.com/2014/02/08/amerikan-baskanlik-secimleri-temsilde-adaletli-mi/, (28.05.2017).
• “Resmi İlanların Tarihçesi”. https://www.ilan.gov.tr/kurumsal-resmi-ilanlar-tarihcesi, (11.04.2018).
• “Ulusal Azınlıkların Kamusal Yaşama Etkin Katılımına İlişkin Lund Tavsiyeleri ve Açıklayıcı Not”. (1999). https://www.osce.org/tr/hcnm/32260?download=true, (02.04.2018).
• “What is the Gerrymandering?”http://www.palwv.org/wp-content/uploads, (27.03.2018).
• AHMAD, F. (2016). Modern Türkiye'nin Oluşumu. (Yavuz Alogan, Çev.) İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Akis Dergisi
• AKTAN, C. C. (Ed) (2001). Siyasal Ahlak ve Siyasal Yozlaşma. Yolsuzlukla Mücadele Stratejileri (s. 51-69). içinde Ankara: Hak-İş Yayınları. http://www.canaktan.org/din-ahlak/ahlak/yolsuzlukla-mucadele-stratejileri/anasayfa-yolsuzlukla-mucadele.htm, (11.04.2018).
• ANSOLABEHERE, S. & PALMER, M. (2016). A Two Hundred-Year Statistical History of the Gerrymander. Ohio State Law Journal, 77(4), 741-762.
• ARIKBOĞA, E. (2013). Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Modeli. Yerel Politikalar, 1(3), 48-96.
• AVANER, T. (2009). Prof. Dr. Hikmet Sami Türk ile Ropörtaj: “Hukuk ve Siyaset Temelinde Yerel Seçimler: Yerel Seçim Sistemi ve Mart 2009 Seçimleri Üzerine Değerlendirmeler. Memleket Siyaset Yönetim Dergi (9), 33-54.
• BİLGİÇ, M. S. & KOYDEMİR, F. S. & AKYÜREK, S. (2014). Türkiye’de Kimlikler Arası Kutuplaşmanın Sosyal Mesafe Üzerinden Ölçümü ve Toplumsal Güvenliğe Etkisi. Bilge Strateji, 6(11), 163-205.
• CAUGHEY, D. & TAUSANOVİTCH, C. & WARSHAW, C. (2017). Partisan Gerrymandering and the Political Process: Effects on Roll-Call Voting and State Policies. Election Law Journal: Rules, Politics, and Policy, 16(4), 1-32.
• COVER, B. P. (2018). Quantifying Partisan Gerrymandering: An Evaluation of the Efficiency Gap Proposal. Stanford Law Review, 70, (Yayınlanacak).
• ÇOLAK, Ç. D. & SAĞLAM, H. & TOPAL, A. (2017). ‘Bütünşehir’ Modelinin 2014 Büyükşehir Belediye Başkanlığı Seçimlerine Etkileri. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 26(2), 1-47.
• ERDOĞAN, E. (1999). Seçim Sistemleri ve Siyasal Sonuçları. https://www.academia.edu/346993/Se%C3%A7im_Sistemleri_ve_Siyasal_Sonu%C3%A7lar%C4%B1, (27.05.2017).
• GÖKTEPE, C. (2010). 1950-1980 Dönemi Türkiye'de İç ve Dış Politik Gelişmeler. (Adem Çaylak, Mehmet Dikkaya, Cihat Göktepe, Hüsnü Kapu (Dü)). Osmanlı'dan İkibinli Yıllara Türkiye'nin Politik Tarihi İç ve Dış Politika (s. 361-394). Ankara: Savaş Yayınevi.
• GÜVENİR, M. (1982). Seçim Sistemleri ve Ülkemizdeki Uygulama. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 37(1), 215-251.
• https://biruni.tuik.gov.tr/secimdagitimapp/yerel.zul, (02.06.2017).
• https://biruni.tuik.gov.tr/secimdagitimapp/secim.zul, (25.05.2017).
• http://kararlaryeni.anayasa.gov.tr/Karar/Content/, (30.05.2017).
• https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa82.htm, (28.05.2017).
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=PART%C4%B0ZAN, (11.04.2018).
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=SE%C3%87%C4%B0M, (26.05.2017).
• http://www.ysk.gov.tr/tr/milletvekili-genel-secim-arsivi/2644, (23.03.2018)
• MACKENZİE, J. (2009). Gerrymandering and Legislator Efficiency. ttps://www1.udel.edu/johnmack/research/gerrymandering.pdf, (24.05.2017).
• MCCARTY, N. & POOLE, K. T. & ROSENTHAL, H. (2009). Does Gerrymandering Cause Polarization? American Journal of Political Science, 53(3), 660-680.
• MCDONALD, M. D. & BEST, R. E. (2015). Unfair Partisan Gerrymanders in Politics and Law:A Diagnostic Applied to Six Cases. Election Law Journal, 14(4), 312-330.
• ÖZBUDUN, E. (1995). Seçim Sistemleri ve Türkiye. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 44(1), 521-539.
• ÖZKANAN, A. & ERDEM, R. (2014). Yönetimde Kayırmacı Uygulamalar: Kavramsal Bir Çerçeve. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (20), 179-206.
• ÖZSEMERCİ, K. (2002). Türk Kamu Yönetiminde Yolsuzluklar, Nedenleri, Zararları ve Çözüm Önerileri. Ankara:Sayıştay Başkanlığı.
• ÖZTEKİN, A. (2001). Siyaset Bilimine Giriş, Siyasal Yay, Ankara.
• ÖZÜÇETİN, Y. (2009). Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde Kırşehir (2). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 518-541.
• SCHEİDEGGER, K. (2004, Aralık). Defining the Gerrymander. http://www.cjlf.org/publications/GerrymanderPaper2.pdf, (29.03.2018).
• TAŞCIOĞLU, Ö. L. (2014). Seçim Sistemimiz, Seçim Şaibeleri ve Öneriler. Türkiye Barolar Birliği Dergisi (110), 241-280.
• TUNCER, E. (2006). Türkiye'de Seçim Uygulamaları/Sorunları Işığında Temsilde Adalet- Yönetimde İstikrar İlkelerinin İşlevselliği. Anayasa Yargısı Dergisi, 23, 167-182.
• TUNÇ, H. & ERDOĞAN, M, & YURTLU, F. & ÖLMEZ, G. & ÇITAK, H. A. (2014). Seçim Sistemleri ve Türkiye'de (Gerrymandering) Seçim Hilesi Uygulamaları. Ankara: Adalet Yayınevi.
• TUTUM, C. (1976). Yönetimin Siyasallaşması ve Partizanlık. Amme İdaresi Dergisi, 9/4, 9-32.
• TÜRK, H. S. (2006). Seçim, Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercihi. Anayasa Yargısı Dergisi, (23), 75-113.
• Ulus Gazetesi
• ÜNLÜKAPLAN, İ. (2003). 1950 Sonrası Türkiye'de Uygulanan Genel Seçim Sistemlerinin Bireysel Tercihlerin Kolektif Tercihlere Yansıması Açısından İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(11), 45-60.
• YILDIZ, G. (2017). Siyaset Sosyolojisi Boyutuyla Türkiye'de Siyasal Kayırmacılık. Akademik Bakış Dergisi, (62), 429-439.
• YILDIZ, N. (1996). Demokrat Parti İktidarı (1950-1960) ve Basın. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 51(1), 481-505.
• YÜCE, M. (tarih yok). Türkiye’deki Seçim Sistemi Uygulamaları ve İktidar Yapıları. http://www.siyasaliletisim.org/pdf/, (26.05.2017).
• YÜZBAŞIOĞLU, N. (1996). Türkiye'de Uygulanan Seçim Sistemleri ve Bunlara İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Nasıl Bir Seçim Sistemi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 55(1-2), 103-150.