TÜRKİYE’DE SİYASİ PARTİLERİN VE LİDERLERİN DEMOKRASİ SÖYLEMLERİ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 8, 128 - 144, 29.06.2018

Fulya Şen Tülay Cengiz

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’deki demokrasi söylemlerinin temel niteliklerini araştırmak amacıyla siyasal
konuşmalarda ve metinlerde yer alan demokrasi temsilleri incelenmiş ve siyasal liderlerin demokrasi
kavrayışlarındaki farklılıklar analiz edilmiştir. Bu çerçevede, liderlerin söyleminde demokrasi kavramının
kullanılma biçimleri incelenirken, aynı zamanda bu demokrasi söylemlerinin refah, yoksulluk ve refahın eşit
olmayan dağılımı gibi sosyal ve ekonomik sorunlara ilişkin kapsayıcılık düzeyi de tartışılmıştır. Bu çalışma, siyasi
liderlerin demokrasi kavrayışlarını ortaya koymayı, siyasal söylem çözümlemesi ve eleştirel siyasal iletişim
çalışmalarına bir katkı sağlamayı amaçlamıştır. Bu amaçla, siyasal konuşmalarda ve metinlerde geçen
“demokrasi” kavramı ve ilişkili kavramlar içerik ve söylem çözümlemesi yöntemleri birlikte kullanılarak
incelenmiş ve siyasi liderlerin demokrasi kavramını ve demokrasinin temel bileşenleri olan anayasa, eşitlik,
adalet, hukukun üstünlüğü, hak ve özgürlükler, hukuk devleti ve güçler ayrılığı gibi temel değerleri hangi
bağlamda ve nasıl kullandıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, liderlerin demokrasiden farklı şeyler
anladıkları ve onu normatif yönleriyle değil de daha çok kendi pragmatist çıkarlarına uyumlu olacak şekilde
yorumladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Siyasal partilerin ideolojik farklılaşması, demokrasi anlayışlarını da
dönüştürmektedir. Liderlerin demokrasiden aynı şeyi anlamamaları ve onu daha çok seçim malzemesi olarak
kullanmaları demokrasinin giderek gerilemesi sonucunu da doğurmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Siyasi Dil, Söylem, Demokrasi Söylemi

Kaynakça

• Chilton, P. (2004). Analysing Political Discourse: Theory and practice. London: Routledge. Doğanay, Ü., Karaaslan Şanlı, H., Özdemir Taştan, İ. (2017). Seçimlik Demokrasi. Ankara: İmge Kitabevi. Dunmire, P.L. (2012). Political Discourse Analysis: Exploring the Language of Politics and the Politics of Language. Language and Linguistics Compass 6/11: 735–751, 10.1002/lnc3.365.