İş Başvurusunda Bireyin Algılanmasında Giysi Türleri ve Modellerinin Etkisi Var mıdır?

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 13, 01.06.2016

Saliha Ağaç

Öz

Profesyonel bir çalışma ortamında, başarıyı doğrudan etkileyen faktörlerin yanında, dolaylı
yollardan etkileyen birçok yan faktör de bulunmaktadır. İş yaşamında dış görünüş, beden dili,
konuşma şekli gibi birçok faktör etki yaratmaktadır. Yeni karşılaşılan bir insanın kafasında bir
“imaj” oluşturmak için sadece bir kaç dakikaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu süre içinde fiziksel
özellikler, duruş, giyilen kıyafet karşı tarafa bazı mesajlar yollamaktadır. Bu bir kaç dakika
içinde, dış görüntü çok önemli bir yer tutmakta ve yüzde 55 oranında bir etki yaratmaktadır.
Bu araştırmada temel amaç farklı giysi türlerini kullanan bireylerin, iş başvurularını
değerlendiren yöneticiler tarafından nasıl algılandığını belirlemektir. Araştırmanın
materyalini, Türkiye’nin en fazla nüfus yoğunluğuna sahip İstanbul, Ankara ve İzmir
illerinde faaliyet gösteren özel(695) ve kamu(537) kuruluşlarında çalışan 1232 kadın ve
erkek yöneticiden anket yardımıyla elde edilen veriler ve ilgili kaynaklar oluşturmaktadır.
Araştırmada Tarama Yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kadın giysilerinin, erkek giysilerine
oranla daha fazla çeşitlilik göstermesi nedeniyle kadın giysi türleri ile sınırlandırılmıştır.
Giysinin renginin ve yüz ifadesinin algılamayı etkilememesi için modeller sadece çizgi olarak
tasarlanmıştır. Her modelin yanına 28 adet sıfat verilmiştir. Araştırmaya katılan
yöneticilerden giysi tarzlarına bir süre bakarak, bu giysi kullanıcılarını nasıl algıladıklarını
düşünmeleri ve verilen sıfatlarla tanımlamaları istenmiştir. Elde edilen sonuçlar SPSS
istatistik paket programına aktarılarak, yöneticilerin cinsiyetlerine ve çalıştıkları sektör tipine
göre oluşturulan çapraz tablolara aktarılmıştır. Giysi türlerinin algılanmasında cinsiyet ve
çalışılan sektör değişkenleri arasında istatistiksel ilişkinin ölçümü için c² ilişki analizi
kullanılmıştır. Araştırmada, giysi türlerinin bireyleri algılamada etkili olduğu: giysi türlerinin
algılanmasında oluşan farklılıkların bireylerin cinsiyetleri, çalıştıkları sektör, görüşleri, yaşam
tarzları, dünyaya bakış açılarının farklı olmasından kaynaklandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Giysi türleri, iş başvurusu, bireysel imaj

Does the Attire and Style of Job Applicant Affect the Interviewer Perception?

Öz

Next to primary factors directly affecting success in a professional work environment, there
are numerous secondary factors which also contribute. External appearance, demeanour,
manner of speech, body language are among them. In one’s mind only several minutes are
sufficient to form an “image” of a person newly met. This period is filled with bidirectional
messages involving appearance, posture and interaction. Appearance holds an important
position within these first few minutes and may create an effect as much as 55% or more. The
basic objective of this study is to determine how interviewers perceive the job applicants
using differing attire types. This research is based on relevant studies and survey data
obtained from 1232 women and man administrator in private(695) and public(537) sector
active in Istanbul, Ankara and Izmir, the most populous cities of Turkiye. The Survey Method
was used in our research. Due to richness of women’s attire in comparison to men’s, our study
is limited to the women’s clothing styles. To avoid the effect of clothing color and facial
expressions, the survey models were designed as drawings. Each model was accompanied by
28 adjectives. Survey participant administrators were requested to contemplate the attire
types, consider their perceptions and describe the applicants according to adjectives provided.
The data obtained were transferred to SPSS software package and incorporated to cross-tables
formulated according to the sector types of interviewer administrators. The ² relationship
analyses were used to measure the statistical correlation between business sector variables in
the perception of clothing types. The study exhibited that attire types influenced the
perception of individuals, and the differences in perception were the result of individuals’
gender, business sectors, opinions, life styles, and world perspectives.

Anahtar Kelimeler

Types of clothes, job applicant, individual image

Kaynakça

• Altınöz, M. ve Suvari, N.A. (2000) . Büro Ortamında Görünüm ve Davranışsal Bütünlük,
• Yargı Kitap ve Yayınevi, Ankara. Bateman, I.J. & Mawby, J. (2004). First İmpressions Count: İnterviewer Appearance and İnformation Effects in Stated Preference Studies. Ecological Economics, 49: 47– 55
• Dinçer, M.K. (1998). Kişisel İmaj. ALFA Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• Erdemli, N. (2004). Kişisel İmaj Dışarıdan Nasıl Okunuyor?. www.kadınvizyon.com http://www.kigem.com/content.asp?bodyID=1694
• Kabadayı, S. (2011). İmajınızı Nasıl Alırsınız? İçten Dışa Kişisel İmaj Yönetimi. İş ve Yönetim Serisi 43, Elma Yayınevi.
• Maliye Yüksek Eğitim Merkezi Başkanlığı Toplam Kalite Yönetimi Uygulama ve Ödül yönergesi. (2007) Ankara, http://www.ardahandefterdarligi.gov.tr/dosyalar/toplam_kalite_yonetimi.pdf
• Mather D. (1996). Imageworks for Women, HarperCollins Publishers Ltd.
• McDaniel, B.Y. and Pardon, C.C.(2000). Image Consulting fort he 21st Century, Published by
• Academy of Fashion & Image, USA. Molloy, J. T. (1977). The Woman's Dress for Success Book. New York, N.Y: Warner Books.
• Sampson, E. (1995). İmaj Faktörü. Çeviren: Hakan İlgün, Rota Yayın Tanıtım, İstanbul.
• Pakkan, Ş. (2002). İmajınızı Nasıl Yenilersiniz?, Milliyet Gazetesi. http://www.kigem.com/content.asp?bodyID=1690
• Thourlby, W. (1995). You Are What You Wear (Business and casual style in a 'clicks and mortar' world). Forbes/Wittenburg & Brown.
• Zunin, L. & Zunin, N. (1992). Contact: The First Four Minutes. New York : Ballantine Books.