Cerrahi Operasyonlarda Kullanılan Hasta Önlüklerinin İyileştirilmesine Yönelik Tasarım Uygulaması

Yıl 2018, Özel Sayı 3, 60 - 78, 29.12.2018

Sümeyya Emiroğlu Saliha Ağaç

Öz

Cerrahi operasyonlarda kullanılan hasta önlüklerinin hasta, servis ve ameliyathane
hemşirelerinin görüşleri doğrultusunda incelenip, tasarım iyileştirmelerinin yapıldığı bu
araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada mevcut durumda kullanılan hasta
önlükleri ile ilgili problem durumunun tespitine yönelik hasta, servis ve ameliyathane
hemşireleri ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak yüz yüze görüşmeler
yapılmış ve kullanımda olan hasta önlüklerinin olumsuz yönleri tespit edilmiştir. Ulaşılan
verilere dayalı tasarım kritikleri oluşturulmuştur. Bu tasarım kritiklerinden hasta, servis
ve ameliyathane hemşirelerinin ortak paydada fayda sağlayabileceği maddeler tasarımda
ön planda tutulmuştur. Bunlar; mevcut hasta önlüklerinin kapanma problemlerinden
dolayı bedeni göstermesi ve kapanma sorunları, standart ölçülerde olması ve özellikle
obezite problemi olan hastalarda sorun çıkarması, renk ve desen özelliklerinin olmaması
nedeni ile daha sıklıkla riskli hasta gruplarınca psikolojik olarak kötü etki yaratması, kol
boyu – etek boyu problemleri, fonksiyonelliğin ön planda olmaması olarak ortaya
çıkmıştır. Bu tasarım kritikleri başlıca dikkate alınarak hasta, servis ve ameliyathane
hemşirelerinin görüşleri doğrultusunda ihtiyaçları optimal düzeyde karşılamaya yönelik
on adet önlük tasarımı yapılmıştır. Araştırma sonucunda önlükler ile ilgili hastaların
fiziksel ve psikolojik konfor sorunu yaşarken, servis ve ameliyathane hemşirelerin ise
psikolojik ve işlevsel konfor sorunu yaşadıkları tespit edilmiştir. Sorunları gidermeye
yönelik yapılan tasarımlar hasta ve hemşirelerin ergonomik ve psikolojik sorunlarını
gidermeye katkı sağlayacak hem de sağlık kurumlarında kurum imajına katkı
sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hasta önlüğü, Tasarım, Önlük tasarımı, Giysi konforu

Design Application For Improving Patient Aprons Used in Surgical Operations

Öz

This study consisted of two stages in which the patient aprons used in surgical operations are examined according to the opinions of the patients, service and operating room nurses and the design improvements are made. In the first stage, face-to-face interviews were made with patient, service and operating room nurses and semi-structured interview form to determine the problem status of patient aprons used in the current situation and negative aspects of the patient aprons in use were determined. Design critics based on the data obtained have been established. From the design criterias, the items that patients, service and operating room nurses can benefit from in common are prioritized in the design. These; presenting the body due to closure problems of the patient aprons and closure problems, the standard size and problems in patients with obesity problems, especially because of the lack of color and pattern features more often risky patient groups to create a psychological bad effect, arm length - skirt length problems, functionality in the forefront of absence. Based on these design critics, ten patient apron designs were designed to meet the needs at the optimal level according to the opinions of the patient, service and operating room nurses. In the second phase of the study, a design
example will be realized by selecting a design which has multiple functionalities and features to meet the existing needs. As a result of the research, physical and psychological comfort problems of the patients about the aprons, service and operating room nurses experienced psychological and functional comfort problems. Designs aimed at eliminating problems will contribute to the eradication of the ergonomic and psychological problems of patients and nurses and contribute to the corporate image in health institutions.

Anahtar Kelimeler

Patient aprons, Patient aprons design, Comfort of clothes

Kaynakça

• Refarans1 Arıkan, R. (2017). ‘Araştırma Yöntem ve Teknikleri’, Nobel Yayınevi, Ankara
• Refarans2 Arora, H., and Behera, B. K. (2009). ‘Surgical gown: a critical review’. Journal of Industrıal Textıles, V: 38, N: 3, 205-231.Boyacı, B. (2010). ‘Giysi Konforu Ölçüm Yöntemleri’. Ege Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği, Ders Notu. (http://textile.ege.edu.tr/dersler.php) web sitesinden 02.01. 2018 tarihinde alınmıştır.
• Refarans3 Cho, K. (2006), ‘Redesigning hospital gowns to enhance end users-satisfaction’, Family and Consumer Sciences Research Journal, 34(4). Eryürük, S., H. (2004). ‘Polar Kumaşların Konfor Özelliklerinin İncelenmesi’, Örme İhtisas Dergisi, Eylül – Ekim Sayı:7, 38-42.
• Refarans4 Jha, S., (2009), ‘Exploring Design Requirements for a Functional Patient Garment: Hospital Caregivers’ Perspective’, MSc Thesis, North Carolina State University Textile Apparel Technology and Management
• Refarans5 Kanat, Z.E., (2007), ‘Farklı İpliklerden Dokunan Kumaşların Konfor Özelliklerinin Karşılaştırılması’, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Refarans6 Kaplan, S., Küçüka, S. ve Okur, A. (2008). ‘Giysi Termal Konforunun Belirlenmesine Yönelik Bir Yöntem Geliştirme’, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı Tübitak Projesi, Proje No: 107M200, İzmir.
• Refarans7Karasar, N. (2009). ‘Bilimsel Araştırma Yöntemi’, Nobel Yayınevi: Ankara
• Refarans8 Li, Y. (2001). ‘The Science of Clothing Comfort, Textile Institute Publications’, Textile Progress Journal, Volume: 31, Number: 1-2, 80-92.
• Refarans9 Marmaralı, A., Dönmez Kretzschmar, S., Özdil, N. ve Gülsevin Oğlakcıoğlu N., (2006), ‘Giysilerde ısıl konforu etkileyen parametreler’, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 4: 241-246.
• Refarans10 Pamuk, O., (2006), ‘Cerrahi Personel ve Hastanın Kullanımına Yönelik İşlevsel Medikal Ürünlerin Geliştirilmesi’, Yayımlanmış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Refarans11 Önder, E. ve Sarıer, N. (2004). ‘Improving Thermal Regulation Functions of Textile’, WTC 4th Autex Conference, June 22 – 24, Roubaix: France.
• Refarans12 Senthilkumar, P. and Dasaradan, B.S., (2007), ‘Comfort properties of textiles’, IE(I) Journal–TX, 88: 3-4.
• Refarans13 Şen, A. (2005), ‘Cerrahi Ortamda Cerrahi Personelin Giyebileceği Özel Giysi Geliştirilmesi’, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir
• Refarans14 Yıldız, E.Z. (2011), ‘Hasta Giysilerinin Giyim Konforu Açısından Değerlendirilmesi ve Alternatif Giysi Modellerinin Geliştirilmesi’, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.