Beden Eğitimi ve Spor Alanında Pedagojik Formasyon Alan Öğrencilerin Öğretmen Özyeterlikleri ile Mesleğe Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 3, 1 - 11, 25.12.2017

Anıl Türkeli Zekihan Hazar Gönül Tekkurşun Demir Sevinç Namlı

Öz

Amaç: Bu
araştırmanın amacı, spor bilimleri fakültesinde pedagojik formasyon eğitimi
alarak öğrenimine devam eden ve mezun olan rekreasyon, antrenörlük eğitimi,
spor yöneticiliği bölümü öğrencilerinin özyeterlikleri ile öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumlarını farklı değişkenler açısından ortaya koyarak,
özyeterlik ile tutum arasındaki ilişkiyi incelemektir.

Yöntem:
Araştırma, nicel araştırma modelinde tasarlanmış olup, ilişkisel tarama
yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada veri toplamak için 321 katılımcıya,
Kişisel Bilgi Formu, Çapa,
Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005)’nın “Öğretmen Özyeterlik Ölçeği” ile
Üstüner (2006)’in “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır.
Verilere, Çarpıklık ve Basıklık ve Levene testleri yapılmıştır. Bu doğrultuda,
bağımsız değişkenlerin Skewness ve Kurtosis değerlerinin (+ - 1) arasında
olmasından dolayı verilerin analizinde parametrik testler kullanılmıştır. Buna
göre verilerin analizinde frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi, pearson korelasyon testlerinden
yararlanılmıştır.

Bulgular ve Sonuç: Elde
edilen bulgular ışığında, Öğretmen Özyeterlik Ölçeği alt boyuları toplam puanı,
medeni durum ve kurs esnasındaki statü değişkenlerine göre anlamlı bir
farklılaşma görülmezken, ölçeğin
sınıf yönetimi alt boyutlarında kadın öğretmen adaylarının lehine ve yaş
değişkenine göre anlamlı bir ilişki görülmektedir. ‘‘Öğretmenlik Mesleğine
Yönelik Tutum Ölçeği’’ nden aldıkları toplam puan ile cinsiyet ve yaş
değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık tespit edilirken, medeni durum ile
kurs esnasındaki statülerine göre anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir.

Özyeterlik ve tutum ölçekleri arasındaki  ilişkiye bakmak için yapılan korelasyon
analizi sonucunda; tutum ölçeği ile öğrenci katılımına ve öğretim stratejilerine yönelik
özyeterlik puanları arasında negatif yönde, yüksek düzeyde ve anlamlı bir
ilişki tespit edilmiştir. Tutum ölçeği toplam puanı ile sınıf yönetimine
yönelik özyeterlik puanları arasında olumlu yönde, yüksek düzeyde ve anlamlı
bir ilişki tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Pedagojik Formasyon Eğitimi, Özyeterlik, Beden Eğitimi, Beden Eğitimi Öğretmen Adayı, Tutum

Kaynakça

• Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2): 117-148.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cousins, J.B., & Walker, C.A. (2000). Predictors of educators’ valuing of systemic inquiry in schools. Canadian Journal of Program Evaluation (Special Issue), 25–53.
• Çakır, Ö. (2005). Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi ingilizce öğretmenliği lisans programı (iölp) ve eğitim fakülteleri ingilizce öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin mesleğe yönelik tutumları ve mesleki yeterlik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(6): 27–42.
• Çakır, Ö., Erkuş, A., ve Kılıç, F. (2004). Öğretmenlik Meslek Bilgisi Programının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Mersin: Mersin Üniversitesi Yayınları.
• Çapa, Y., Çakıroğlu, J. & Sarıkaya, H. (2005). The development and validation of a Turkish version of the teachers’ sense of efficacy scale. Education and Science, 30(137): 74–81.
• Çapri, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15): 33–53.
• Ekici, G. (2006). İlköğretim I. kademe öğretmenlerinin sınıf yönetimi profilleri ile öğretmen öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. XIV. Ulusal eğitim bilimleri kongresinde sunulmuş bildiri.
• Ekinci, N. (2015). Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımları ve öğretmen özyeterlik inançları arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 30(1): 62-76.
• İlğan, A., Sevinç, Ö. S. ve Arı, E. (2013). Pedagojik formasyon programı öğretmen adaylarının mesleki tutum ve çağdaş öğretmen algıları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2): 175-195.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Günümüzde İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş (12. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Karabacak, M. S. (2014). Ankara ili genel liselerinde görev yapan öğretmenlerin özerklik algıları ile özyeterlik algıları arasındaki ilişki, (Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara).
• Karadağ, E., Baloğlu, N, & Çalışkan, N., (2009, May). Öğretmen adaylarının stresle başa çıkma yolları ve yetkinlik duygusu yönelimleri: Bir MANAVO analizi. Paper presented at the 1st International Congress of Educational Research. Çanakkale-Turkey.
• Karadağ, R. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve öğretmenlik mesleğini tercih nedenleri, NWSA: Humanities, 7, (2): 44-66.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi (21. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtımı.
• Morgil, İ., Seçken, N. ve A. S. Yücel. (2004). Kimya öğretmen adaylarının özyeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1): 62-72.
• Oğuz, A. ve Topkaya, N. (2008). Ortaöğretim alan öğretmenliği öğrencilerinin öğretmen özyeterlik inançları ile öğretmenliğe ilişkin tutumları. Akademik Bakış, 14: 23–36.
• Özkan, Y. (2017). Fen Bilgisi Ve Sınıf Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, (Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya).
• Palmer, D. (2006). Durability of changes in self efficacy of preservice primary teachers. International Journal of Science Education. 28, 6: 655–671.
• Skaalvik, E.M. & Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education. 26:1059-1069.
• Sünbül, A. M. (2001) Bir Meslek Olarak Öğretmenlik. Öğretmenlik Mesleğine Giriş. (Edit: Ö. Demirel-Z. Kaya) Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Şahin, F.E. & Atay, D. (2010). Sense of efficacy from student teaching to the induction year. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2: 337–341.
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 12(45): 109–127.
• Yıldırım, Fatma ve Gökoğlan (2010) “Genel özyeterlilik ölçeği türkçe formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 4 (21): 90 301-308.