SPOR ALANLARININ VERİMLİ KULLANIMINDA SPOR DALLARINA AİT OYUN TOPLARININ ETKİSİ ÜZERİNE YENİLİKÇİ BİR ARAÇ: TOPMATİK

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 39 - 58, 01.10.2018

Fatih Samet Atasoy Fürgan Elmas Mehmet Yalçın Taşmektepligil

Öz

Bu araştırmada; spor dallarına
ait top materyallerinin, bireyleri fiziksel aktiviteye yöneltmedeki etkisi
incelenmiş ve bu kapsamda uygulamaya geçirilmesi planlanan “Topmatik
Projesi’nin” ne ölçüde işlevsel olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Topmatik,
çeşitli sporlara ait oyun toplarını bireylerin kullanımına sunmak için
tasarlanan bir makinedir. Araştırma,
bir sepet içinde açık spor tesisine bırakılan basketbol, futbol ve voleybol
toplarının bireylerin aktiviteye katılım davranışlarında nasıl bir etki meydana
getirdiğini gözlemlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi
benimsenmiş ve veriler gözlem tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz yönteminden
yararlanılmıştır. Çalışmada yer alan bireylerin cinsiyet
dağılımları, spor dallarına ait oyun topu tercihleri ve fiziksel aktivite
süreleri, araştırmacılar tarafından hazırlanan gözlem formuyla elde edilerek
 sayısallaştırılmıştır. Buna göre,
çalışmaya toplam 1244 kişi katılmış ve 13 günlük çalışma
boyunca, açık alan spor tesisinin maksimum kullanım süresi 3900 dakika olarak
belirlenmiştir.  Bu süre içinde
katılımcıların tesisi kullanımları ise 3315 dakikaya (%85) ulaşmıştır. Çalışma
sonuçlarına göre; bireyler bir spor sahasının içinde oyun topları
gördüklerinde, keyifle fiziksel aktiviteye yönelmekte ve kolayca tanımadıkları
kişilerle etkileşim içine girebilmektedirler. Buradan hareketle, bireylerin
serbest zamanlarında fiziksel aktiviteye yönelmesinde ulaşılabilirliği kolay
olan oyun materyallerinin oldukça etkili
olduğu gözlenmiştir. Bu nedenle söz konusu Topmatik Projesi’nin bireylerin hem fiziksel
aktiviteye katılımlarında hem de sosyalleşmelerinde önemli bir teşvik
motivasyonu oluşturabileceği söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Fiziksel Aktivite, Spor, Spora Katılım, Spor Sahası, Topmatik

Kaynakça

• Arabacı, R., ve Çankaya, C. (2007). Beden eğitimi öğretmenlerinin fiziksel aktivite düzeylerinin araştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 1-15.
• Ardıç, F. (2014). Exercise Prescription,. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation, 60(2), 1-8.
• Aslan, L. N. (1994). Üniversite Öğrencilerinin Boş Zaman Değerlendirme Eğilimi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Balcı A. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma; Yöntem Teknik ve İlkeler, Pegem Akademi, 11. Baskı, Ankara, s. 206.
• Caspersen, C. J., Powell, K. E., & Christenson, G. M. (1985). Physical activity, exercise, and physical fitness: definitions and distinctions for health-related research. Public Health Reports, 100(2), 126–131.
• Ceyhun S. (1998). Kamuya Ait Spor Salonlarının İşletmeciliğindeki Verimlilik, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
• Chrysohoou, C., Angelis, A., Tsitsinakis, G., Spetsioti, S., Nasis, I., Tsiachris, D., ... & Dimitris, T. (2015). Cardiovascular effects of high-intensity interval aerobic training combined with strength exercise in patients with chronic heart failure. A randomized phase III clinical trial. International Journal of Cardiology, 179, 269-274.
• Conraads, V. M., Pattyn, N., De Maeyer, C., Beckers, P. J., Coeckelberghs, E., Cornelissen, V. A., ... & Possemiers, N. (2015). Aerobic interval training and continuous training equally improve aerobic exercise capacity in patients with coronary artery disease: the SAINTEX-CAD study. International Journal of Cardiology, 179, 203-210.
• Çetin HN. (1986). Türkiye’de sporun yaygınlaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demirel, M., ve Harmandar, D. (2009). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklere katılımlarında engel oluşturabilecek faktörlerin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 838-846.
• Eriş, U. (2001). Çevrenin ve mekânın iletişime etkisi, Kurgu Dergisi,18(18),311-324.
• Eskiler, E., Küçükibiş, F. & Gülle, M. (2016). Orta dönem çocuk ergenlerde fiziksel aktiviteye yönelik tutumların sosyal pazarlama bağlamında değerlendirilmesi. ERPA International Congresses on Education. 2-4 Haziran 2016 Saraybosna/Bosna Hersek.
• Garcia‐Aymerich, J., Lange, P., Benet, M., Schnohr, P., & Antó, J. M. (2006). Regular physical activity reduces hospital admission and mortality in chronic obstructive pulmonary disease: a population based cohort study. Thorax, 61(9), 772–778.
• Gürbüz, S. (1999). Ankara Üniversitesi öğrencilerinin, Ankara Üniversitesi tarafından sunulan spor olanaklarından yararlanma düzeyi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Hacıcaferoğlu, S., Gündoğdu, C., Hacıcaferoğlu, B. (2012). Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Spor Tesisleri ve Organizasyonları Hakkındaki Düşüncelerinin Değerlendirilmesi. Journal Of New World Sciences Academy, 7 (4), 59-67.
• Haskell, W. L., Lee, I. M., Pate, R. R., Powell, K. E., Blair, S. N., Franklin, B. A., ... & Bauman, A. (2007). Physical activity and public health: Updated recommendation for adults from the American College of Sports Medicine and the American Heart Association. Circulation, 116(9), 1081.
• Johnson, R. B. & Christensen, L. B. (2014). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches (5th ed.). Los Angeles, CA: Sage. s. 329
• Koçak F.Ü. ve Özkan F.,(2010).Yaşlılarda fiziksel aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 46-54.
• Koparan, Ş., ve Öztürk, F. (2002). Uludağ üniversitesi personelinin üniversite sportif olanaklarından yararlanma düzeyleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 241-243.
• Lim, K., & Taylor, L. (2005). Factors associated with physical activity among older people a population-based study. Preventive medicine, 40(1), 33-40.
• Nelson, M. E., Rejeski, W. J., Blair, S. N., Duncan, P. W., Judge, J. O., King, A. C., ... & Castaneda-Sceppa, C. (2007). Physical activity and public health in older adults: recommendation from the American College of Sports Medicine and the American Heart Association. Circulation, 116(9), 1094.
• Özdinç, Ö. (2005). Çukurova Üniversitesi öğrencilerinin sporun ve spora katılımın sosyalleşmeyle ilişkisi üzerine görüşleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 77-84.
• Pate, R. R., Pratt, M., Blair, S. N., Haskell, W. L., Macera, C. A., Bouchard, C., ... & Kriska, A. (1995). Physical activity and public health: a recommendation from the Centers for Disease Control and Prevention and the American College of Sports Medicine. Jama, 273(5), 402-407.
• Plotnikoff, R. C., Costigan, S. A., Karunamuni, N., & Lubans, D. R. (2013). Social cognitive theories used to explain physical activity behavior in adolescents: a systematic review and meta-analysis. Preventive medicine, 56(5), 245-253.
• Rejeski, W. J., & Brawley, L. R. (2006). Functional health: innovations in research on physical activity with older adults. Medicine and Science in Sports and Exercise, 38(1), 93-99.
• Sabbağ, Ç. ve Aksoy, E. (2011). Üniversite Öğrencileri ve Çalışanların Boş Zaman Etkinlikleri: Adıyaman Örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (4), 10-23
• Schembre, S.M., Durand, C.P., Blissmer, B.J., & Greene, G.W. (2015). Development and validation of the cognitive behavioral physical activity questionnaire. American Journal of Health Promotion, 30(1), 58-65.
• Sivrikaya, Ö. ve Pehlivan, M. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Spor Yapmasını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Spor Yönetimi Ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 10 (1), 37-47
• Taşmektepligil MY. (1995). Sporun Yaygınlaştırılmasında Semt Sahalarının Etkisi, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor ABD, İstanbul.
• HHS, 2018: U.S. Department of Health and Human Services. 2008 Physical Activity Guidelines for Americans. Washington, DC: U.S. Department of Health and Human Services. 2008. http://www. health.gov/paguidelines. Erişim Tarihi: 15 Şubat 2018.
• WHO, 2018. World Health Organization. 2010 Global Recommendations on Physical Activity for Health. Switzerland. http://www.who.int/en/. Erişim Tarihi: 10 Şubat 2018.
• Yalçınkaya, M. Saracaloğlu, A. S. ve Varol, S. R. (1993),Üniversite Öğrencilerinin Spora İlişkin Görüşleri ve Beklentileri, Spor Bilimleri Dergisi, (4) 2, 12-26
• Yıldırım A. Şimşek H., (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, 6. Baskı.
• Walker, G. J., & Virden, R. J. (2005). Constraints on outdoor recreation. Constraints to leisure, 201-219.