Satıcının Satış Konusuyla İlgili Olarak Verdiği (Saf) Garanti Taahhütleri

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 2, 319 - 368, 13.07.2016

K. Berk Kapancı

Öz

Satış konusu malın niteliklerinin sözleşmeye uygunluğu, alıcı açısından büyük bir önem taşır. Öyle ki alıcı satış sözleşmesiyle malın mülkiyetini kazanmanın yanı sıra malın tahsis edileceği amaca uygunluğunu da bizzat gözetir. Satış konusunun niteliksel aksaklıklar içermesi ise, alıcının istediği amaca ulaşmasına önemli bir engel oluşturur. Bu nedenle belirtilen türden aksaklıkların meydana gelme rizikosu, kanun koyucu tarafından özel olarak teminat altına alınmış; satış konusunun, kanunun belirlediği şartlarla, sözleşmeye aykırı olarak kararlaştırılan veya olağan şekilde beklenebilecek özellikleri taşımaması “ayıp” olarak nitelendirilmiş ve satıcının genel olarak bunlardan doğan bir sorumluluğunun bulunduğu da kabul edilmiştir. Öte yandansözleşme serbestisi çerçevesinde satıcı, çeşitli sebeplerle, belirtilen türden aksaklıkların meydana gelme rizikosunu ayrı bir garanti taahhüdü ile teminat altına almak da isteyebilir. İşbu taahhütler, çoğunlukla ayıptan doğan sorumluluk hükümleri ile korunan menfaatler kapsamındaki rizikolarla ilgili olacaktır. Bununla birlikte, sözleşmesel (saf) garanti taahhütleri ile teminat altına alınabilecek rizikoların kapsamının daha geniş olduğu da gözden kaçırılmamalıdır. Çalışma, satıcının verdiği garanti taahhütlerinin hukuki niteliğinin ve bu taahhütlere uygulanacak hükümlerin tespit edilmesini amaçlamaktadır

Anahtar Kelimeler

Satış sözleşmesi, ayıptan doğan sorumluluk, garanti taahhüdü, riziko, teminat

Additional Guarantees Provided by The Seller With Regard to The Sold Goods

Öz

As known, the conformity of the sold goods is of primary importance to the buyer. When concluding the sales contract, the buyer not only aims to acquire the property rights of the sold goods but also expects that the goods conform with what parties once have agreed. Thus the non-conformity clearly deprives him/her to meet his/her aims under the contract. Consequently, such quality risks are qualified as “defects” and separately secured by law under statutory warranty liabilities, vesting the buyer with alternative rights towards the seller. However, the seller may also provide additional contractual guarantees to the buyer with regard to the sold goods. These guarantees are mostly broader in content compared with the opportunities provided by law. This article aims to identify the legal nature of the said guarantees and determine the applicable provisions thereto

Anahtar Kelimeler

Sales contract, warranty for non-conformity, guarantee liability, risk, security

Kaynakça

• Akünal, Teoman, “Satıcının “Onarım Garantisi””, İÜHFM, C.XXXVIII, Sayı 1-4, s. 547-570.
• Amaudruz, Michel, La garantie des défauts de la chose vendue et la non-conformité de la chose vendue, Lausanne, 1968.
• Ancel, Pascal, “La garantie conventionnelle des vices cachés dans les conditions générales de vente en matiere mobilière”, Revue Trimestrielle de Droit Commercial, Tome XXXII, Année 1979, s. 203-229.
• Aral, Fahrettin, “Banka Teminat Mektuplarının Hukuki Niteliği ve Kefaletten Farkları”, Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan, Yetkin Yayınları, Ankara, 2006, s. 131-145. (“Banka Teminat Mektupları”)
• Aral, Fahrettin, Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, Yetkin Yayınları, Ankara, 2007. (“Borçlar Hukuku”) Arbek, Ömer, Satım Konusu Ayıplı Malın Tamir Edilmesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2005.
• Atiyah, P.S. / Adams, John N., The Sale of Goods, PearsonLongman, London,1995.
• Barlas, Nami, “Kredi Kartı İlişkisinde Bankaya Karşı Verilen Kişisel Teminatın Niteliğinin Belirlenmesi”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, C.II, İstanbul, 2002, s. 937-988. (“Kredi Kartı Teminatı”)
• Bilgin Yüce, Melek, Garanti Sözleşmesinin Bir Türü Olarak Üçüncü Kişinin Fiilini Taahhüt Sözleşmesi, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2007.
• Bucher, Eugen / Buz, Vedat, “Mağdur Edilen Alıcı”, Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu için Armağan, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004, s. 145-178. Cabrillac, Michel / Mouly, Christian, Droit des Suretés, Litec, Paris, 1992
• Carrasco, Angel, “The DFCR – Guarantee and Personal Security Contracts”, ERCL (European Review of Contract Law), Vol.4, 2008, No.3, s. 389-410.
• Deschenaux, Henri / Tercier, Pierre, La Responsabilité Civile, Editions Staempfli, Berne, 1982.
• Develioğlu, Hüseyin Murat, Les garanties indépendantes examinées a la lumière des règles relatives au cautionnement, Staempfli, Berne, 2006.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 14. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2012. (“Borçlar Genel”) Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014. (“Borçlar Özel”)
• Ergüne, Serkan, “Alman Hukukunda Aynen Tazminin Önceliği İlkesinin Yumuşatıldığı Hallere Genel Bir Bakış”, İstanbul Kültür Üniversitesi, Hukuk Fakültesi Dergisi, İstanbul, c. 5, s. 1-2, 2006, 31- 47. (“Aynen Tazmin”)
• Ergüne, Serkan, Olumsuz Zarar, Beta, İstanbul, 2008. (“Olumsuz Zarar”)
• Goode, Roy, Commercial Law, Penguin Books, London, 2004.
• Gross, P., La notion d’obligation de garantie dans le droit des contrats, Paris, 1964.
• Gümüş, Alper Mustafa, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2008.
• Hanke, Jessica, Die Garantie in der kaufrechtlichen Mangelhaftung, Nomos, 2008.
• Heim, Jean F., La réparation de la chose défectueuse dans la vente au détail, Lausanne, 1972.
• Juris-Classeur (ed.), Juris-Compact, Le consommateur et ses contrats, Paris, 2002.
• Kapancı, Kadir Berk, Satış Hukukunda Ayıptan Doğan Sorumluluk ve Sözleşmesel Garanti Taahhütleri, Oniki Levha Yayınları, İstanbul, 2012. (“Ayıp ve Garanti”)
• Kapancı, Kadir Berk, Birlikte Borçlulukta Borçlular Arası İlişkiler, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2014. (“Birlikte Borçluluk”) Kocayusufpaşaoğlu, Necip (Kocayusufpaşaoğlu / Hatemi / Serozan / Arpacı) , Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem, Sözleşme, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2008.
• Kuntalp, Erden, “Teminat Kavramı, Teminat Türleri ve Bunlardan Doğan Sorumluluk”, Prof Dr. Reha Poroy’a Armağan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 1995, s. 263-299.
• Kutoğlu, Tuba, Avrupa Birliği ve Türk Hukuku Açısından Tüketim Mallarında Ayıp ve Bu Yönden Tüketicinin Korunması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Avrupa Topluluğu Enstitüsü, İstanbul, 2005.
• Lips, Michael, Die kaufrechtliche Garantie, Dissertation, Studien zum Verbraucherrecht, Band 8, Schulthess, Zurich, 2002.
• Malaurie, Philippe / Aynes Laurent, Les Contrats Spéciaux, Cujas, Paris, ed.1993-94.
• Nomer, Haluk, Haksız Fiil Sorumluluğunda Maddi Tazminatın Belirlenmesi, Beta, İstanbul, 1996.
• Oğuzman, Kemal / Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 6098 Sayılı Yeni Türk Borçlar Kanunu’na Göre Güncellenip, Genişletilmiş 9. Bası, C.I, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011. (“C.I”)
• Oğuzman, Kemal / Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 6098 Sayılı Yeni Türk Borçlar Kanunu’na Göre Güncellenip, Genişletilmiş 9. Bası, C.II, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012. (“C.II”)
• Oktay-Özdemir, Saibe, “Yargıtay Kararları Işığında Ticari Satış Sözleşmesinde Ayıp Kavramı ve Ayıba Bağlı Hakları Kullanmak için Uyulması Gereken Külfetler”, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan, C.I, İstanbul, 2007, s.39-58.
• Perçin, Ali Haydar, Teminat Amaçlı Garanti Sözleşmesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Yüksek Lisans Programı (Ekonomi Hukuku), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Pulaşlı, Hasan, Şarta Bağlı İşlemler ve Hukuki Sonuçları, Ankara, 1999.
• Reisoğlu, Seza, Garanti Mukavelesi, Ajans-Türk Matbaası, Ankara, 1963.
• Sayhan, İsmet, Kambiyo Senetlerinde Mücerretlik İlkesi ve Bedel İlişkisi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2006.
• Schneider A. / Fick, H., Commentaire du Code Fédéral des Obligations, Commentaire Populaire et Pratique, Neuchatel, 1915.
• Schönle, Herbert, “Remarques sur la responsabilité causale du vendeur, selon les articles 195 al. 1 et 208 al. 2 CO”, La Semaine Judiciaire, 1977, 99ème Année, s. 465-492.
• Scyboz, George, Le contrat de garantie et le cautionnement, Editions Universitaires Fribourg, 1979.
• Serozan, Rona, Medeni Hukuk Genel Hükümler / Kişiler Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011. (“Medeni Hukuk”) Serozan, Rona, Borçlar Hukuku Özel Bölüm, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2006. (“Borçlar Özel”)
• Serozan, Rona (Kocayusufpaşaoğlu / Hatemi / Serozan / Arpacı), İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2006. (“İfa Engelleri”) Sirmen, Lale, Türk Özel Hukukunda Şart, BATİHAE, Ankara, 1992.
• Şahiniz, Salih, Tacirler Arası Ticari Satımlarda Satıcının Ayıplı İfadan (Ayıplı Mal Tesliminden) Sorumluluğu, Seçkin Yayınları, Ankara, 2008.
• Tandoğan, Haluk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C.II, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1987. (“Borçlar Hukuku C.II”)
• Tandoğan, Haluk, Garanti Mukavelesi (Mahiyeti ve Benzeri Hukuki Münasebetlerden Tefriki) BATİHAE, Ankara, 1959. (“Garanti”)
• Tekinay, Selahattin Sulhi / Akman, Sermet / Burcuoğlu, Haluk / Altop, Atilla, Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, 1993.
• Tercier, Pierre, Les Contrats Spéciaux, Schultess, Zürich – Basel – Genf, 2003.
• Tiftik, Mustafa, Akit Dışı Sorumlulukta Maddi Tazminatın Kapsamı, Yetkin Yayınları, Ankara, 1994.
• Von Tuhr, Andreas (çev. Edege, Cevat), Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, C.I-II, Yeni Matbaa, 1952.
• Witschi, Hans, Garantieklauseln und Garantiefriesten in Kaufund Werkvertrag nach Schweizerischen Recht, Bern, 1950.
• Yavuz, Cevdet / Acar, Faruk / Özen, Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Güncellenmiş ve Yenilenmiş 9. Bası, Beta, İstanbul, 2014.
• Yavuz, Cevdet, Satıcının Satılanın (Malın) Ayıplarından Sorumluluğu, Beta, İstanbul, 1989.
• Zevkliler, Aydın / Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Turhan Kitabevi, Ankara 2014.
• Ziegel, Jacob S., “Report on the Ontario Law Reform Commission on Consumer Warranties and Guarantees in the Sale of Goods”, International and Comparative Law Quarterly, Vol.22, No.2, April 1973, s. 363-372.