Seçim Kampanyalarının Profesyonelleşmesi: AK Parti ve CHP’nin 2011 Genel Seçim Kampanyalarının Analizi

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 939 - 964, 30.06.2019

Mustafa Bölükbaşı Elçin Macar

https://doi.org/10.15869/itobiad.537329

Öz

Bu çalışma, seçim
kampanyalarının profesyonelleşmesi sürecini araştırmaktadır. Kampanyalarda
parti yerine adayların öne çıkması, kampanya iletişiminde uzmanların artan
rolü, ticari alandaki pazarlama tekniklerinin siyasi alana transferi ve medya
iletişiminin yüz yüze iletişimin yerini almasıyla imajın önem kazanması, yeni
seçim kampanyalarının semptomlarıdır. Türkiye’de siyasi partilerin ajanslarla çalışması,
televizyon reklamlarını kullanması, kamuoyu araştırmalarından yararlanması
1980’leri bulmuştur. 2000’li yıllar Türkiye’de siyasi kampanyaların oturmaya
başladığı, bütçelerin yükseldiği, lider imajının partinin ve ideolojinin önüne
geçtiği, ajansların çoğaldığı, siyasal iletişimde internetin öneminin arttığı
yıllardır. Bu araştırmanın konusunu, Türkiye’de 2011 milletvekili genel
seçimlerinde AK Parti ile CHP tarafından yürütülen seçim kampanyalarının
analizi oluşturmaktadır. Her iki parti de gelişen iletişim teknolojilerinden,
kamuoyu araştırmalarından, siyasal reklamlardan ve profesyonellerden
yararlanmıştır. Televizyon filmleri, afişler ve gazete reklamlarıyla seçim
kampanyaları kurumsal olarak partilerden ziyade kişisel olarak parti liderleri
üzerine inşa edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seçim Kampanyaları, Profesyonelleşme, 2011 Genel Seçimi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi

The Professionalization of Election Campaigns: An Analysis of 2011 General Elections Campaigns of JDP and RPP

Öz

This
study examines the professionalization process of election campaigns. The
symptoms of new election campaigns include prominence of candidates rather than
political parties in campaigns, increasing role of communication experts in the
election campaign communication, transfer of marketing techniques in the
commercial area to the political area and appreciation of candidate image due
to the replacement of face-to-face communication by media communication. In Turkey,
political parties began to work with agencies, use TV commercials and utilize
public opinion polls after the 1980s. The 2000s are the years in which new
campaign techniques have been adopted, budgets have increased, leader image has
taken precedence over parties and their ideologies, agencies have increased and
the internet has gained importance in political communication in Turkey. The
subject of this research is the analysis of election campaigns carried out by
JDP and RPP during the 2011 General Parliamentary Elections in Turkey. Both political
parties took advantage of developing communication technologies, public opinion
polls, political advertisements and professionals during the elections. The election
campaigns were primarily grounded on political party leaders as individuals rather
than parties as corporations using TV films, posters and newspaper
advertisements.    

Anahtar Kelimeler

Election Campaigns, Professionalization, 2011 General Elections, Justice and Development Party, Republican People’s Party

Kaynakça

• Abadan, N. (1966). Anayasa Hukuku ve Siyasal Bilimler Açısından 1965 Seçimlerinin Tahlili. Ankara: Siyasi Bilgiler Fakültesi.Adalet ve Kalkınma Partisi. (2011). 2011 Genel Seçimleri Beyannamesi: Türkiye Hazır, Hedef 2023. Ankara.Adalet ve Kalkınma Partisi. (2011). Alnımızın AKıyla 8,5 Yıl: Birlikte Başardık. http://www.akparti.org.tr/site/dosyalar, (10.10.2018).Alemdar, M. Y., & Köker, N. E. (2011). Siyasi Partilerin 2007-2011 Türkiye Genel Seçimlerinde Web Sitesi Kullanımı ve Karşılaştırmalı Analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(31), 225-254.Anayasa Mahkemesi, E.2012/12, K.2016/6 (Resmi Gazete Şubat 10, 2016).Anayasa Mahkemesi, E.2012/63, K.2016/7 (Resmi Gazete Nisan 14, 2016).Bowler, S., & Farrell, D. M. (1992). The Study of Election Campaigning. S. Bowler, & D. M. Farrell içinde, Electoral Strategies and Political Marketing (s. 1-23). London: The Macmillan Press.Cumhuriyet Halk Partisi. (2011). 2011 Genel Seçimleri Seçim Beyannamesi: Özgürlüğün ve Umudun Ülkesi. Herkesin Türkiye'si. Ankara.Cwalina, W., Falkowski, A., & Newman, B. (2015). Political Marketing: Theoretical and Strategic Foundations. New York and Oxon: Routledge.Çankaya, E. (2015). Siyasal İletişim: Dünyada ve Türkiye'de. Ankara: İmge Kitabevi.Çiftlikçi, A. (1996). Siyaset Pazarlaması ve Siyasi Partilerin Malatya'daki Uygulamaları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Çubukçu, M. İ. (2005). Siyasert Pazarlaması: Genel ve Yerel Seçim Ayrımına Göre Seçmen Davranışlarının Analizi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.Demirci, K. (2016). Modern Seçim Kampanyalarının Türkiye'deki Seyrine Dair Bir Eleştiri ve Dönemselleştirme Denemesi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(3), 889-918.Doğan, A., & Göker, G. (2013). Siyasal İletişim Araştırmaları. Anakra: Nobel Yayıncılık.Doğan, E. (2013). Siyasal Seçimlerde Kullanılan Görsellerde Anlamın Yaratılması: 2011 Genel Seçimlerinde AK Parti ve CHP Kampanyaları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Doğu, N. (2011, 17 Mayıs). 3 Partinin Reklam Analizi. Radikal.Duman, K. E. (2013). Türkiye ve İtalya'da Özel Televizyon Yayıncılığının Başlangıcı ve Deregülasyon Sürecinin Karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İstanbul.Eyüpoğlu, A. (2011, Şubat 6). İşte CHP'nin Seçim Şarkıları. Milliyet.Haberturk (2011, Nisan 24). Gerçek Seçim Ekonomisi. https://www.haberturk.com/ekonomi/makro-ekonomi/haber/623918-gercek-secim-ekonomisi, (15.10.2018).Hale, W., & Özbudun, E. (2010). Islamism, Democracy and Liberalism in Turkey. London and New York: Routledge.İpekeşen, S. S. (2012). 2011 Genel Seçimlerindeki Siyasal İletişim Faaliyetleri: AK Parti, CHP, MHP Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Ümiversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.Karahan, Z. (1995). 1991 Erken Genel Seçimleri ve Reklam Ajanslarının Etkinlikleri. Mamara İletişim Dergisi(9), 57-79.Keskin, F., & Şanlı, H. K. (2014). Demokrasi Tartışmaları Bağlamında 2011 Milletvekili Genel Seçimleri ve Medya Üzerine Niceliksel Bir Analiz. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 1-26.KONDA. (2011). KONDA Barometresi ile 16 Ay. Köker, E., & Kejanlıoğlu, B. (2004). 2002 Seçim Kampanyalarında Ulusal Basın. İletişim Araştırmaları, 1(2), 39-70.Mediacat (2011, Haziran 20). Siyasi Partiler Seçimlerde Medyayı Nasıl Kullandı?, https://mediacat.com/siyasi-partiler-secimlerde-medyayi-nasil-kullandi/, (10.10.2018).Milliyet. (2011, Nisan 17). Hedef 2023.Milliyet. (2011, Şubat 9). İşte AK Parti'nin Seçimlerdeki Oy Hedefi.Milliyet (2008, Temmuz 30). AK Parti Kapatılmasın Kararı Çıktı, http://www.milliyet.com.tr/karar--font-color-red-bugun-mu---font--aciklanacak--siyaset-972729/, (25.10.2018).Nimmo, D. (1970). The Political Persuaders. New Jersey: Prentice Hall.O'Shaughnessy, N. (1990). High Priesthood, Low Priestcraft: The Role of Political Consultants. European Journal of Marketing, 24(2), 7-23.Örsan, Ö. (1983, Ekim 5). Siyaset Reklamı. MilliyetÖzkan, N. (2011, Mayıs 7). CHP Kampanyası ve Strateji. http://necatiozkan.blogspot.com/2011/05/chp-kampanyas-ve-strateji.html, (02.11.2018).Özkan, N. (2011, Eylül 18). Seçmen 12 Haziran'da AKP'nin Vaadettiği Liderleşen Türkiye Hayalini Satın Aldı. http://necatiozkan.blogspot.com/2011/09/secmen-akpnin-liderlesen-turkiye.html, (28.10.2018).Pir, C. (1985, Mart 9). Reklamda, Türk-ABD Ortaklığı. HürriyetResmi Gazete. (2010, Nisan 8). Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun ile Milletvekili Seçim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (S.27548, K.5980).Şeker, T., & İşliyen, M. (2012). 2011 CHP Seçim Reklamları Bağlamında Siyasal Reklâmcılığın İzleyiciler Üzerindeki Etkilerine Yönelik Alımlama Analizi. Türkiyat Araştırmaları Dergisi(32), 327-349.Takvim. (2011, Haziran 9). Tıklanma Rekoru Kıran Seçim Şarkısı https://www.takvim.com.tr/siyaset/2011/06/11/tiklanma-rekoru-kiran-secim-sarkisi-15137210798, (19.10.2018).Tan, A. (2002). Politik Pazarlama. İstanbul: Papatya Yayıncılık.TBMM Tutanak Dergisi. (2011, Mart 3). https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d23/c095/tbmm23095073.pdf, (16.10.2018). Tokgöz, O. (1991, Mart). Türkiye'de 1983 ve 1987 Genel Seçimlerinde Kullanılan Siyasal Reklamlar. Amme İdaresi Dergisi, 24(1), 13-28.Tosun, G. E., & Tosun, T. (2007). 1983'ten Günümüze Türkiye'de Siyasal Parti Üyeliğinin Gelişimi: Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Toplum ve Demokrasi, 1(1), 45-56.TÜİK. (2014). İstatistik Göstergeler: 1923-2013. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.Van Dijk, T. A. (1997). What is Political Discourse Analysis? Belgian Journal of Linguistics(11), 11-52.