Ceza Muhakemesinde Sanığın Meramını Anlatabilme Hakkının Unsurları

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 2, 199 - 226, 03.08.2015

Hakan Karakehya

Öz

Meramını anlatabilme hakkı, sanığın savunmasını etkin şekilde yapabilmesi bakımından ona tanınması zorunlu haklardan bir tane-sidir. Bu hak en yalın haliyle sanığın yargılama makamı önünde kendini ifade edebilmesini garanti altına alır. Bu bağlamda sanığın muhakeme sürecini etkileyebilecek faaliyetlerde bulunmasını temi-nat altına almak suretiyle, sanığın bu süreçten tatminkar bir şekilde ayrılmasını sağlamaya da hizmet eder. Sanığın meramını anlatabil-me hakkının bilgilendirilme, açıklamada bulunabilme ve açıklama-larının dikkate alınmasını isteme olmak üzere, üç temel unsuru bu-lunmaktadır. Çalışmada söz konusu hak, bu üç temel unsur üzerin-den ele alınmış ve hakkın ceza muhakemesindeki yansımaları irde-lenmiştir. Doktrindeki farklı görüşlerden ve yargı kararlarından faydalanılması suretiyle, görüşlerimizin neden sonuç ilişkisi içinde açıklanması ise çalışmada kullanılan temel yöntemi oluşturmakta-dır.

Anahtar Kelimeler

Ceza muhakemesi hukuku, Sanık hakları, Meramını anlatabilme hakkı, Meramını anlatabilme ilkesi, Hukuki dinlenilme hakkı

Elements of the Accused’s Right to Explaining View in Criminal Procedure

Öz

The right to explaining his view is one of the essential rights of the accused to do his defense effectively. This right in the purest form guarantees for accused to express himself in front of the court. In this context, by guaranteeing the activity possibilities of the ac-cused in the process that could affect court, the right to explaining view provides that the accused can leave as being satisfied from the process. There are three elements of the right to explaining view as right to be informed, right to explanation and right to requesting the consideration of explanations by the court. In this study right to explaining view will be analyzed by considering the elements of this right. The basic method used in the study is constituting our ideas in cause and effect relationship by benefiting from different views of the doctrine and judicial decisions.

Anahtar Kelimeler

Criminal procedure law, Rights of accused, Right to explaining the ideas, Principle of fair hearing, Right to fair hearing

Kaynakça

• AMBOS, Kai. “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Yargılama Hakları-Silahların Eşitliği, Çelişmeli Önsoruşturma ve AİHS m.6-”, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Çev. Yener Ünver, Seç-kin Yayınevi, Ankara 2004
• BEULKE, Werner. Strafprozessrecht, C.F. Müller, Heidelberg 2005 CENTEL, Nur-Hamide ZAFER, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul 2012
• CENTEL, Nur-Hamide ZAFER. Ceza Muhakemesi Hukuku Pratik Çalışma Kitabı, Beta Yayınevi, İstanbul 2003
• CÜCELOĞLU, Doğan. Keşkesiz Bir Yaşam İçin İletişim, Remzi Kitabevi, İstanbul 2002
• ESSER, Robert. Auf dem Weg zu einem europäischen Strafverfahrenrecht, De Gruyter Rechtswissenschaften Verlags, Berlin 2002
• FEYZİOĞLU, Metin. “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Hakkında Bazı Tespit ve Değerlendirmeler,” Türkiye Barolar Birli-ği Dergisi, S. 62, Ocak/Şubat 2006
• GÜNAY, Erhan. Ceza Davalarında Ek Savunma ve Savunma Hakkının Kısıtlanması, Seçkin Yayınevi, Ankara 1999
• İNCEOĞLU, Sibel. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Karar-larında Adil Yargılanma Hakkı, Beta Yayınevi, İstanbul 2002
• KESKİN, Serap. Temyiz Nedeni Olarak Hukuka Aykırılık, Alfa Yayınları, İstanbul 1997
• KUHNE, Hans-Heiner. Strafprozessrecht, C.F. Müler Verlag, Heidelberg 1999
• KUNTER, Nurullah-Feridun YENİSEY-Ayşe NUHOĞLU, Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. Bası, Arıkan Yayınevi, İstanbul 2006
• LADEWIG, Hans-Meyer. “Adil Yargılanma Hakkı-II”, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Çev. Hakan Hakeri, Seçkin Yayınevi, Ankara 2004
• ÖZBEK, Veli Özer. CMK İzmir Şerhi-Yeni Ceza Muhakemesi Kanunun Anlamı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2005
• ÖZEKES, Muhammet. Medeni Usul Hukukunda Hukuki Din-lenilme Hakkı, Yetkin Yayınları, Ankara 2003
• ÖZTÜRK, Bahri-Mustafa Ruhan ERDEM, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2006
• PEKCANITEZ, Hakan-Oğuz ATALAY-Muhammet ÖZEKES, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2006
• REİD, Karen. Adil Bir Yargılamanın Güvenceleri, Çev. Bahar Öcal Düzgören, Scala Yayıncılık, İstanbul 2000
• SCHROEDER, Friedrich-Christian. “Ceza Muhakemesinde Fair Trial İlkesi”, Ceza Muhakemesi Hukukunda Fair Trial, İstanbul Barosu Yayını, İstanbul 1999
• ŞAHİN, Cumhur. “Sanığın Dosyasını Hazırlamak İçin Gerekli Zamana ve Kolaylıklara Sahip Olma Hakkı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2004/1-2
• ŞAHİN, Cumhur. Ceza Muhakemesi Kanunu Gazi Şerhi, (Ankara: Seçkin Yayınevi, 2005
• TEPECİK, Filiz-Hakan KARAKEHYA, “Sanığa Atanmış Müda-fiini Seçme Hakkı Tanınması Üzerine Düşünceler”, Güncel Hukuk, Mart 2007
• TOROSLU, Nevzat-Metin FEYZİOĞLU, Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2015
• VOLK, Klaus. Grundkurs StPO, C.H. Beck Verlag, München 2005