KAYNAŞTIRMA SINIF ÖĞRETMENLERİNİN KAYNAŞTIRMA KONUSUNDAKİ YETERLİLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 2, 27 - 40, 28.07.2016

Emrullah Akcan Lütfü İlgar

Öz

Her insanın beden, kişilik, ilgi, duygu, düşünce, yetenek gibi birçok yönden diğer insanlardan ayrıldığı farklılıklar vardır. Ancak bu farklılıkların birçoğu (boy, göz-saç rengi vb.) eğitim-öğretim açısından önemli değildir. Bununla beraber bazı bireysel farklılıklar var ki, görmezden gelindiği takdirde o kişinin bütün eğitim yaşamını etkileyecek sonuçlar doğurur. Örneğin; sözel ifadeleri takip etmekte zorlanan bir öğrencinin bulunduğu sınıfta,  sadece “anlatım” yöntemiyle dersi anlatmak, bu öğrenciye hiç kazanım sunmayacak, dolayısıyla bir üst kazanımı elde etmesi olanaksız olacaktır. Bu araştırmada kaynaştırma sınıf öğretmenlerinin, kaynaştırma eğitim uygulamalarındaki yeterliliği belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla İstanbul’un Bağcılar, Fatih ve Gaziosmanpaşa ilçelerindeki ilköğretim okullarında görev yapan 452 kaynaştırma sınıf öğretmenine anket uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sınıflardaki kaynaştırma eğitiminde en az kullanılan uygulamalar açısından ilk beşi sırasıyla; “kaynaştırma öğrencilerinin ders sırasında konuyu daha iyi anlayabilmesi için hesap makinesi, bilgisayar vb. gibi teknolojik aletleri kullanmasına imkân sağlama”, “Kaynaştırma öğrencisinin sınavını gerektiğinde bireysel yapma”, “Sınavlarda ek süre verme”, “Ders öncesinde öğrencinin hazır olmasını sağlama” ve “Aile ve uzmanlara işbirliği yaparak kaynaştırma öğrencisine yönelik alınacak önlem ve strateji belirleme” şeklinde belirlenmiştir. Aynı zamanda öğretmenlerin büyük çoğunluğunun Özel Eğitim dersini almadıkları ve Kaynaştırma konusunda kitap okuma düzeyinin oldukça düşük olduğu saptanmıştır. Öğretmenler, araştırma kapsamındaki okullarda bulunan Psikolojik Danışman ve Rehberlik (PDR) öğretmeni ile ilçelerde bulunan Rehberlik Araştırma Merkezi (RAM) faktörlerinin, kaynaştırma uygulamalarında çok etkili olmadıklarını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

kaynaştırma, kaynaştırma uygulamaları, sınıf öğretmeni

Investigating The Adequacy of Inclusive Classroom Teachers About Inclusion

Öz

Every human being is different from others
in some ways such as physical appearance, sense, thought and ability. However,
many of these differences (height, eye-hair color etc.) are not significant in
terms of education. However, there are such individual differences that when
some of these differences are not taken into consideration, whole educational
life of the person will be affected negatively. This research aims to determine
the adequacy of classroom teachers in inclusive education. With this aim in
mind, 452 classroom teachers, working in primary schools in İstanbul's
Bağcılar, Fatih and Gaziosmanpaşa districts, answered the survey.  Based on the research results, the least applied
five practices are as follows: “providing the student with calculator, computer
and technological tools in order to understand the lesson in a better way”,
“letting students, if there is a necessity, take their exams individually”,
“granting students extra time for exams”, “preparing students before the course”
and “co-operating
with experts and family to identify strategies for the inclusive students”. At
the same time, the majority of teachers have not taken special education courses,
and their level of book reading on inclusive education is very low. Teachers
reported that “Psychological Counseling and Guidance (PCG) experts” and “Counseling
and Research Center (CRC)” are not effective in inclusive education.

Anahtar Kelimeler

inclusion, inclusive implementations, classroom teachers

Kaynakça

• Akçamete, G. (1998). Türkiye’de özel eğitim. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları: No. 1018-561
• Babaoğlan, E. ve Yılmaz, Ş. (2010). “Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlilikleri”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 18, 346-354.
• Batu, E. S. (2000). “Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri”, Anadolu Üniversitesi Engelliler Araştırma Enstitüsü Özel Eğitim Dergisi. 2 (4), 35-45.
• Çermik, H., Doğan, B. ve Şahin, A. (2010). “Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı 28, 201-212
• Diken, İ. H. ve Batu, S. (2010). Kaynaştırmaya giriş. İlköğretimde kaynaştırma, Editör: İbrahim H. Diken, içinde (2-24). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Friend, M., & Bursuck W. D. (2006). Including students with special needs: A practical guide for classroom teachers (4th. ed.). Boston: Allyn & Bacon.
• Gözün, Ö. ve Yıkmış, A. (2004). “Öğretmen adaylarının kaynaştırma konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya yönelik tutumlarının değişimindeki etkililiği”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 5(2), 65-77.
• Kargın, T. (2004). “Kaynaştırma: Tanımı, gelişimi ve ilkeleri”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 5 (2), 1-13.
• Kırcaali-İftar, G. (1992). “Özel eğitimde kaynaştırma”, Eğitim ve Bilim, 16, 45-50.
• Kırcaali-İftar, G. (1998). Kaynaştırma ve destek özel eğitim hizmetleri. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları: No. 1018-561
• Kuzgun, Y. ve Deryakulu, D. (2009). Eğitimde bireysel farklılıklar. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 5(2), 316-321.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2008). Özel eğitim ve rehberlik hizmetleri kılavuzu. (Çevrimiçi) http://orgm.meb.gov.tr/duyurular/Ozel_egt_kilavuzu.pdf , 23/09/2012.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). Okullarımızda neden, nasıl, niçin kaynaştırma: Yönetici-öğretmen-aile kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Özyürek, M. (2004). Bireyselleştirilmiş eğitim planı: Temelleri ve geliştirilmesi. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Vural, M. (2008). “Kaynaştırma sınıf öğretmenlerinin öğretimin uyarlanmasına ilişkin yaptıkları çalışmaların belirlenmesi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.