Özel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Türkçe Kullanım Hataları: Cümleye Küçük Harfle Başlayan Öğretmen Olur Mu?

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 1, 85 - 96, 21.04.2018

Nevin Güner Yıldız

Öz

Bu araştırmada, Özel Eğitim Bölümü’nde öğrenim gören öğrencilerin ödevlerinde yaptıkları Türkçe kullanım hataları incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümü ikinci sınıfta öğrenim gören 28 öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcıların tamamı “Kaynaştırmada Olumlu Sınıf Yönetimi” adlı dersi almışlar ve bu ders kapsamında ders ödevi hazırlamışlardır. Araştırmanın verileri, katılımcıların hazırladıkları ders ödevlerinin doküman analizi tekniği ile incelenerek yaptıkları Türkçe kullanım hatalarının belirlenmesi ile toplanmıştır. Analiz için Türkçe hataları, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği alanında doktorasını tamamlamış bir öğretim üyesinin danışmanlığında kodlanarak sınıflanmış; Türkçe dilbilgisi hataları, anlatım hataları ve düzen hataları olarak üç ana başlık altında otuz farklı hata türü tanımlanmıştır. Bulgulara göre, katılımcıların ödevlerinde yaptıkları Türkçe hatalarının sayısının 40 ile 333 arasında değiştiği ve en sık yapılan hataların; hatalı büyük-küçük harf kullanımı, virgül kullanımında yanlışlık ve özne-tümleç eksikliği olduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Türkçe Kullanım Hatası, Öğretmen Eğitimi, Özel Eğitim

Mistakes Made by Special Education Department Students in Using Turkish Language: Can Someone Who Starts a Sentence with Lower Case Letters be a Teacher?

Öz

In this study, Turkish mistakes made by students of a Special Education Department in their assignments were examined. The participants included 28 second grade students who were being educated to become special education teachers in the Education Faculty of Eskişehir Osmangazi University. All the participants attended Positive Classroom Management in Inclusive Classrooms and prepared an assignment for this course. The data were collected by means of analyzing the assignments of the students. This analysis was performed by employing document analysis. The Turkish usage mistakes were coded and classified by consulting a faculty member who worked in the field of Turkish Language and Literature Teaching. Thirty different types of mistakes were classified under three main headings: Turkish grammar errors, narration errors, and layout errors. The findings revealed that the number of Turkish mistakes made by the participants in their assignments varied between 40 and 333. The most common mistakes included not following the rules of capitalization, comma usage, and lack of subject-complement. 

Anahtar Kelimeler

Turkish usage mistake, Teacher education, Special education

Kaynakça

• Adalar Subaşı, D. (2010). Tömer’de yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Arap öğrencilerin kompozisyonlarında hata analizi. Tömer Dil Dergisi, 148, 7–16.
• Arıcı, A. F. (2008). Üniversite öğrencilerinin yazılı anlatım hataları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 209–220.
• Bayat, N. (2013). Öğretmen adaylarının yazılı anlatımlarında sözcük seçimi ve sözdizim hataları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 116–144.
• Çağlak, E. (2003). Kitle iletişim araçlarında Türkçe’nin yanlış kullanımı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(4), 129–136.
• Dedeoğlu, S., Durali, S. ve Tanrıverdi Kış, A. (2004). Özel eğitim bölümü zihin engelliler öğretmenliği ana bilim dalı 3. 4. sınıf öğrencileri ve mezunlarının kendi bölüm programları, öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri ile ilgili düşünce ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(1), 47–55.
• Doğan, Y. (2003). Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin okuma ve yazma becerileri. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13, 181–201.
• Ergül, C., Baydık, B. ve Demir, Ş. (2013). Özel eğitim öğretmen adaylarının ve öğretmenlerinin zihin engelliler öğretmenliği lisans programı yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13, 499–522.
• Güner-Yıldız, N. ve Melekoğlu, M. A. (2016). Zihin engelliler öğretmenliği öğrencilerinin kaynaştırma uygulamalarına ve öğrenim gördükleri bölüme bakışlarının değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 9(2), 310–325.
• Karadağ, E. (2007). Yapılandırmacı öğrenme ile ilgili öğretmen yeterliliği ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1), 153–175. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri (15. basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaşkaya, A. (2012). Öğretmen yeterlikleri kapsamında yapılan araştırmaların konu, amaç, yöntem ve sonuçları açısından değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 789–805.
• Koçak, M. (2012). Almanya’da yaşayan Türklerin Türkçe dil becerileri üzerine bir inceleme. Journal of World of Turks, 4(1), 303–313.
• Köstekçi, M. (1992). Üniversite öğrencilerinin cümle hataları üzerine bir analiz çalışması (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Maviş, İ. (2010). Dil ve konuşma bozukluğu olan öğrenciler. İ. H. Diken (Ed.), Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (s. 300–328). Ankara: Pegem Akademi.
• Özyürek, M. (2008). Nitelikli öğretmen yetiştirmede sorunlar ve çözümler: Özel eğitim örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 189–226.
• Uçgun, D. (2009, Mayıs). Yazılı anlatımları açısından Türkçe öğretmeni adaylarının bilgi ve beceri düzeylerine yönelik bir değerlendirme. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi’nde sunulan bildiri, Eğitim Araştırmaları Birliği Derneği, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Yakıncı, C., Celiloğlu, Ö. S. ve Aksu, B. (2011). Tıbbi yazılarda Türkçe kullanımı ve sıkça yapılan hatalar. Türk Pediatri Arşivi, 46, 178–182.