İlkokul Üçüncü Sınıf Müfredatına Fen Bilimleri Dersinin Konulması Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 2, 123 - 143, 08.11.2018

Okan Hazır Zeliha Nurdan Baysal

Öz

Bu araştırmanın amacı; Fen Bilimleri dersinin ilkokul üçüncü sınıf müfredatına konulmasına ilişkin program geliştirme uzmanları ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırmada; nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ve durum çalışması desenleri arasından iç içe geçmiş tek durum deseni, veri toplama tekniklerinden de yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman analizi teknikleri kullanılmıştır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Sorulara verilen cevaplar ortak olan betimlemelere göre ayrılmıştır. Edinilen betimlemeler kodlanarak kategoriler belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; katılımcı program geliştirme uzmanları, üçüncü sınıfta Fen Bilimleri dersinin ayrı bir disiplin olarak okutulmasını olumsuz bulurken; katılımcı sınıf öğretmenleri ise bu durumu olumlu bulmuştur. 2017 Hayat Bilgisi ve Fen Bilimleri dersleri öğretim programlarında bazı ünitelerin isimlerinin benzerlik gösterdiği görülmüştür. Hayat Bilgisi ve Fen Bilimleri ders kitaplarında konu ve kavramlar açısından yakınlık olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

İlkokul, Hayat bilgisi, Fen bilimleri

Implementing Science Lessons in the Third Grade Curriculum of Primary Schools

Öz

Kaynakça

• Ada, S. ve Baysal, Z. N. (2013). Eğitim yapıları ve yönetimleri açısından çeşitli ülkelere bir bakış. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Anagün, S. Ş. (2008). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinde yapılandırmacı öğrenme yoluyla fen okuryazarlığının geliştirilmesi: bir eylem araştırması (Doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Aybek, B. ve Aslan, S. (2015), Sınıf Öğretmenlerinin İlkokul 3. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programına Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi, https://kutuphane.marmara.edu.tr adresinden 25 Ağustos 2017 tarihinde edinilmiştir.
• Baltacı, A. (2017). Nitel veri analizinde miles-huberman modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 1-15.
• Barth, J. L. ve Demirtaş, A. (1997). İlköğretim sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9, 23-28.
• Baysal, N. (2007). Hayat bilgisi: toplumsal ve doğal yaşama bütüncül bir bakış. Öztürk C. (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi: yapılandırmacı bir yaklaşım içinde (ss. 2–19). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Baysal N., Tezcan Ö. Ve Demirbaş B. (2017). Hayat bilgisi ders bütünlüğünün ve gerekliliğinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Bilimleri Dergisi, 30, 476-492.
• Bektaş, M. (2007), Hayat bilgisi dersinde ailelerin çoklu zekâ kuramı hakkında bilgilendirilme biçimlerinin öğrencilerin proje başarıları ve tutumlarına etkisi, Değerler Eğitimi Dergisi, 14, 9-28.
• Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat bilgisi öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Crocker, L. ve Algina, J. (1986). Introduction to classical and modern test theory. Toronto: Holt, RineHart, and Winston, Inc. http://coe.wayne.edu/ adresinden 04 Şubat 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Dewey J. (1939). Türkiye maarifi hakkında rapor. İstanbul: Devlet Basımevi.
• Ekinci, A. ve Sakız, H. (2015). Araştırma geçerliliği. Aypay A. (Ed.), Araştırma yöntemleri desen ve analiz içinde (ss. 435-472). Ankara: Anı Yayınları.
• Glaser, B. (1965). The constant comparative method of qualitative analysis. Social Problems, 12, 436-445. academic.oup.com adresinden 04 Şubat 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Golafshani, N. (2003). Understanding reliability and validity in qualitative research. the qualitative report, 8, 597-606. h p://nsuworks.nova.edu/tqr/vol8/iss4/6 adresinden 04 Şubat 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Güleryüz, H. (2013). Hayat bilgisi programları ve öğretimi. Ankara: Edge Yayınları.
• Gültekin, M. (2015). Hayat bilgisi öğretimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kabapınar, Y. (2009). İlköğretimde hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi.
• Ankara: Maya Akademi.
• Kalafatçı, Ö. (2017). Hayat bilgisi dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Ordu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ordu). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Kaptan, F. ve Korkmaz, H.(1999). İlköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. YÖK Dünya Bankası.
• Karaman, P. ve Karaman, A. (2016), Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri öğretim programına yönelik görüşleri, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 243-269.
• MEB (1948). 1948 ilkokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Yayını. MEB (1968). 1968 ilkokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Yayını.
• MEB (2005). 2005 ilköğretim 1., 2. ve 3. sınıflar hayat bilgisi dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları
• MEB (2009). 2009 ilköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar hayat bilgisi dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2015). 2015 ilkokul hayat bilgisi dersi (1, 2 ve 3. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2017). Hayat bilgisi öğretim programı (ilkokul 1, 2 ve 3. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2013). 2013 ilköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2017). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları
• MEB (2017) İlkokul 3. sınıf hayat bilgisi ders kitabı (1. kitap). Ankara: Sevgi Yayınları.
• MEB (2017) İlkokul 3. sınıf hayat bilgisi ders kitabı (2. kitap). Ankara: Sevgi Yayınları.
• MEB (2017) İlkokul 3. sınıf hayat bilgisi ders kitabı (3. kitap). Ankara: Sevgi Yayınları.
• MEB (2017). İlkokul 3. Sınıf fen bilimleri ders kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
• Meriç G. ve Tezcan R. (2005). Türkiye ve İngiltere’de fen bilgisi öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Abant İzzet Baysal Eğitim Fakültesi Dersgisi,5(1), 124-142.
• Öğülmüş, S. (2009). İlköğretim hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen el kitabı.
• Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Tüysüz, C. ve Balıkçı, Ç. (2016). Sınıf öğretmenlerinin 3. Sınıf fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36, 169-180.
• Ünişen, A. ve Kaya, E. (2015). Fen bilimleri dersinin ilkokul üçüncü sınıf programına alınmasıyla ilgili öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi [Elektronik versiyon]. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(20), 547-567.
• Yaşar, Ş. ve Anagün Ş. (2008). İlköğretim beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 223-236.
• Yıdırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. ve Güngör Akgün Ö. (2015). İlkokul 3. Sınıf öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersine ilişkin görüşleri [Elektronik versiyon]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 199-218.
• Yıldırım, K. (2010). Nitel araştırmada niteliği arttırma. İlköğretim Online Dergisi, 9, 7992.
• Yiğit, Y., Yıldırım, S. ve Özden, M. (2000). Web tabanlı internet öğreticisi: bir durum çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 166-176.