ÖĞRETMEN ALGILARINA GÖRE OKUL MÜDÜRLERİNİN LİDERLİK STİLLERİ

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 2, 161 - 189, 14.05.2015

Ahmet Avcı

Öz

Bu araştırmanın amacı; okul müdürlerinin liderlik stillerinin incelenmesidir. Araş-
tırmada; betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2014 yılında,
İstanbul ili, Kadıköy ilçesi sınırları içinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi
ve özel okullarda çalışan 1.723 öğretmenden elde edilmiştir. Bu araştırmada veriler,
araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” ve “Liderlik Stilleri
Ölçeği”nden oluşan “Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri” envanteri ile toplanmıştır.
Katılımcılardan elde edilen verilerin girişi, SPSS 17.0 aracılığıyla yapılmış; araştırma
verileri “ortalama”, “standart sapma”, t-testi” ve “tek yönlü varyans analizi” ile
çözümlenmiş, gruplar arası farkların tespit ve analizinde ise Post Hoc testi uygulanmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre: Öğretmenlerin, okul müdürlerinin liderlik
stillerine ilişkin algı ortalaması (=3.92), dönüşümcü liderliğe ilişkin algı ortalaması
(=3.94), işlemci liderliğe ilişkin algı ortalaması ise (=3.77)’dir. Öğretmenlerin, okul
müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerine ilişkin algıları; mesleki kıdemlerine,
görev yaptığı okuldaki çalışma sürelerine ve öğrenim durumlarına göre anlamlı olarak
farklılaşırken, cinsiyet değişkenine göre farklılaşmamaktadır. Gruplar arası farklar,
mesleki kıdemde, 0-1 yıl ile 11 yıl ve üzeri grupları lehine; görev yaptığı okuldaki
çalışma sürelerinde 0-1 yıl, 2-3 yıl ve 11 yıl ve üzeri grupları lehine; öğrenim durumlarına
göre ise 2-3 yıllık ön lisans lehine farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin,
okul müdürlerinin işlemci liderlik özelliklerine ilişkin algıları; mesleki kıdemlerine
ve görev yaptığı okuldaki çalışma sürelerine göre anlamlı olarak farklılaşırken;
cinsiyet ve öğrenim durumlarına göre ise farklılaşmamaktadır. Gruplar arası farklar,
mesleki kıdemde, 0-1 yıl lehine, görev yaptığı okuldaki çalışma sürelerinde ise 0-1
yıl, 2-3 yıl ve 6-7 yıl grupları lehine farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

liderlik stilleri, öğretmen görüşleri, okul

Kaynakça

• Ackoff, L. R. (1999). Transformational Leadership. Strategy & Leadership, 27(1), 20-25.
• Açıkalın, A. (2007). Ete kemiğe büründük müdür diye göründük. Açıkalın, A.; Şişman, M.; Turan, S. (Ed.) Okul Müdürü. Ankara:Pegem A. Yayınları.
• Açıkalın, Ş. Ş. (1993). Öğretmenlerin okul müdürlerini etkileme güçleri. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 183-192.
• Akbaba-Altun, S. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderliğe verdikleri önem ve uygulama düzeyleri. İlköğretim-Online, 2(1), 10-17.
• Alimo-Metcalfe, B., & Alban-Metcalfe, R. J. (2001). The development of a new transfor- mational leadership questionnaire. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 74, 1-27.
• Anderson, M. E. (1991). Principals, how to train, recruit, select, induct, and evaluate leaders for America’s schools. Unpublished doctoral dissertation, University of Oregon, Eugene.
• Arslan, H. ve Uslu, B. (2014). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile liderlik yönelimleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 39, 173.
• Arslantaş, C. C. ve Pekdemir, I. (2007). Dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik görgül bir araştırma. Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 261-286.
• Avolio, B. J., & Bass, B. M. (1995). MLQ-Multifactor leadership questionnaire, CA: Mindgarden, Inc. USA, 1-11.
• Avolio, B. J., Bass, B. M., & Jung, D. I. (1999). Re-examining the components of transfor- mational and transactional leadership using the Multifactor Leadership Question- naire. The Journal of Occupational and Organizational Psychology, 72, 441-462.
• Balcı, A. (2007). Etkili okul geliştirme: Kuram, uygulama ve araştırma. Ankara:Pegem A. Yayınları, 4. Basım.
• Barnett, K., McCormick, J., & Conners R. (1999). Transformational leadership in schools – Panacea, placebo or problem? Journal of Educational Administration, 39(1), 24-46.
• Bass, B. (1985). Leadership and Performance Beyond Expectations. New Yok:Free Press.
• Bass, B. M. (1997). Does the transactional – transformational leadership paradigm transcend organizational and national boundaries? American Psychologist, 52(2), 130-139.
• Bass, B. M. (1999). Two decades of research and development in transformational lea- dership. European Journal of Work and Organizational Psychology, 8(1), 9-32.
• Bass, B. M. (2008). The Bass handbook of leadership, theory, research, and managerial applications. New York: Free Press.
• Bass, B. M., & Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership and organizational culture. Public Administration Quarterly, 17, 112-121.
• Bass, B. M., & Steidlmeier, P. (1999). Ethics, character, and authentic transformational leadership behavior. The Leadership Quarterly, 10(2), 181-217.
• Bass, B. M., Jung, D. I., Avolio, B. J., & Berson, Y. (2003). Predicting unit performance by assessing transformational and transactional leadership. Journal of Applied Psychology, 88(2), 207-218.
• Bennis, W., & Goldsmith, J. (1997). Learning to lead, a workbook on becoming a leader. Cambridge: Perseus Books.
• Bess, J. L., & Goldman, P. (2001). Leadership ambiguity in universities and K-12 scools and the limits of contemporary leadership theory. The Leadership Quarterly, 12, 419-450.
• Blase, J. (1999). Principals’ instructional leadership and teacher development: Teachers’ perspectives. Educational Administration Quarterly, 35(3), 349-378.
• Boehnke, K., Bontis, N., DiStefano, J. J., & DiStefano, A. C., (2003). Transformational leadership: An examination of cross-national differences and similarities. The Le- adership & Organization Development Journal, 24(1), 5-15.
• Bogler, R. (2001). The influence of leadership style on teacher job satisfaction. Educational Administration Quarterly, 37(5), 662-683.
• Buch, K., & Rivers, D. (2001). TQN: The role of leadership and Culture. Leadership & Organization Development Journal, 22(8), 365-371.
• Buluç, B. (2009a). İlköğretim okullarında bürokratik okul yapısı ile okul müdürlerinin liderlik stilleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim (Education and Science), 34(152), 71-86.
• Buluç. B. (2009b). Sınıf öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stil- leri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 15(57), 5-34.
• Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper and Row, Publishers, Inc.
• Bycio, P., Hackett, R. D., & Allen, J. S. (1995). Further assessments of Bass’s (1985) con- ceptualization of transactional and transformational leadership. Journal of Applied Psychology, 80(4), 468-478.
• Can, N. (2007). Öğretmen liderliği becerileri ve bu becerilerin gerçekleştirilme düzeyi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 263-288.
• Can, N. (2009). Öğretmenlerin sınıfta ve okulda liderlik davranışları. Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 385-399.
• Cemaloğlu, N. (2007a). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile yıldırma arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 33, 77-87.
• Cemaloğlu, N. (2007b). Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 73-112.
• Cerit, Y. (2007). İlköğretim okulu müdürlerinin hizmet yönelimli liderlik rollerini gerçek- leştirme düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 33, 88-98.
• Cerit, Y. (2008). İlköğretim okulu müdürlerinin hizmet yönelimli liderlik davranışlarının öğretmenlerin tükenmişliklerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 55, 457-570.
• Ceylan, A., Keskin, H. ve Eren, Ş. (2005). Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilere yönelik bir araştırma. Yönetim / İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Dergisi, 16(51), 32-42.
• Clement, R. W. (1994). Culture, leadership and power: The keys to organizational change. Business Horizons, 37, January-February, 33-39.
• Coad, A. F., & Berry, A. J. (1998). Transformational leadership and learning orientation. The Leadership & Organization Development Journal, 19(3), 164-172.
• Çelik, S. ve Eryılmaz, F. (2006). Öğretmen algılarına göre endüstri meslek lisesi müdür- lerinin dönüşümcü liderlik düzeyleri (Ankara ili örneği). Politeknik Dergisi, 9(4), 211-224.
• Çelik, V. (2013). Eğitimsel liderlik. Ankara:Pegem A. Yayınları, 7. Basım.
• Decker, S. R. (1989). The relationship among principal power tactic usage, leadership style and school climate in selected Iowa elementary schools. Unpublished doctoral dissertation, University of Northern Iowa, Cedar Falls.
• Deluga, R. J. (1990). The effects of transformational, transactional and Laissez Faire leadership characteristics on subordinate influencing behavior. Basic and Applied Social Psychology, 11(2), 191-203.
• DiPaola, M. F, & Tschannen-Moran, M. (2001). Organizational citizenship behavior in schools and its relationship to school climate. Journal of School Leadership, 11(5), 424-447.
• DiPaola, M. F., & Hoy, W. K. (2005). Organizational citizenship of faculty and achievement of high school students. The High School Journal, 88(3), 35-44.
• Drucker, P. F. (1988). The coming of the new organization. Harvard Business Review, January-February, 28, 45-53.
• Drucker, P. F. (2012). Kendini yönetmek (Çev. İnan, M.). Esaslar: Harvard Business Review’den en kalıcı yönetim fikirleri. İstanbul:Optimist Yayınları.
• Eagly, A. H., Johannesen-Schmidt, M. C., & van Engen, M. L. (2003). Transformational, transactional and Laissez-Faire leadership styles: A meta-analysis comparing women and men. Psychological Bulletin, 129(4), 569-591.
• Eren, E. (2012). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul:Beta Yayınları, 14. Basım.
• Ergin, C. ve Kozan, M. K. (2004). Çalışanların temel değerleri, dönüşümsel ve etkileşimsel liderlerin çekiciliği. Türk Psikoloji Dergisi, 19(54), 37-51.
• Geijsel, F., Sleegers, P., Leithwood, K., & Jantzi, D. (2002). Transformational leadership effects on teachers’ commitment and effort toward school reform. Journal of Edu- cational Administration, 41(3), 228-256.
• Goleman, D. (2000). Leadership that gets results. Harvard Business Review, March-April.
• Greenfield, Jr. W. D. (2004). Moral leadership in schools. Journal of Educational Admi- nistration, 42(2), 174-196.
• Herndon, B. C. (2007). An analysis of the relationships between servant leadership, school culture, and student achievement. Unpublished doctoral dissertation, University of Missouri, Columbia.
• Hipp, K. A. (1997). Documenting the effects of transformational leadership behavior on teacher efficacy. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, Chicago, 2-34.
• Hodgetts, R. M. (1997). Yönetim: Teori, süreç ve uygulama (Çev. Çetin, C.; Can Mutlu, E.). İstanbul:Der Yayınları.
• Howell, J. M., & Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership, transactional leadership, locus of control, and support for innovation: Key predictors of consolidated-busi- ness-unit performance. Journal of Applied Psychology, 78(6), 891-902.
• Hoy, W. K., & Miskel C. G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çev. Turan S.). Ankara:Nobel Yayınları.
• Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (2004). Organizational justice in schools: No justice without trust. International Journal of Educational Management, 18 (4), 250-259.
• Koh, W. L., Steers, R. M., & Terborg, J. R. (1995). The effects of transformational le- adership on teacher attitudes and student performance in Singapore. Journal of Organizational Behavior, 16(4), 319-333.
• Korkmaz, M. (2005a). Duyguların ve liderlik stillerinin öğretmenlerin performansı üze- rinde etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 43, 401-422.
• Korkmaz, M. (2005b). İlköğretim okullarında örgütsel sağlık ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 44, 529-548.
• Korkmaz, M. (2006). Liderlik uygulamalarının içsel okul değişkenleri ile öğrenci çıktı değişkenlerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Ad- ministration: Theory and Practice], 48, 503-529.
• Korkmaz, M. (2008). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğrenen örgüt özellikleri ara- sındaki ilişki üzerine nicel bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 53, 75-98.
• Koşar, S. ve Çalık, T. (2011). Okul yöneticilerinin yönetimde gücü kullanma stilleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4, 581-603.
• Kotter, J. P. (1988). The leadership factor. New York: The Free Press, a Division of Mac- millan, Inc.
• Kotter, J. P. (2001). What leaders really do? Harvard Business Review, 79(11), 85-96.
• Lambert, L. (1998). How to build leadership capacity. Educational Leadership Alexandria, VA: ASCD, April, 17-19.
• Larsen, T. J. (1984). Identification of instructional leadership behaviors and the impact of their implementation on academic achievement. Unpublished doctoral dissertation, University of Colorado Boulder, Boulder.
• Leithwood, K. (1992). The move toward transformational leadership. Educational Lea- dership, 49(5), 8-12.
• Leithwood, K., & Jantzi, D. (2006). Transformational school leadership for large-scale reform: Effects on students, teachers, and their classroom practices. School Effec- tiveness and School Improvement, 17(2), 201-227.
• Leithwood, K., Menzies, T., Jantzi, D., & Leithwood, J. (1996). School restructuring, transformational leadership and the amelioration of teacher burnout. Anxiety, Stress and Coping: An International Journal, 9(3), 199-215.
• Lord, R. G., & Brown, D. J., (2001). Leadership, values and subordinate self-concepts. The Leadership Quarterly, 12, 133-152.
• Lunenburg, F. C., & Ornstein A. C. (2013). Eğitim yönetimi (Çev. Arastaman, G.). Ankara:Nobel Yayınları.
• MacKenzie, S. B., Podsakoff, P. M., & Rich, G. A. (2001). Transformational and transacti- onal leadership and salesperson performance. Journal of the Academy of Marketing Science, 29(2), 115-134.
• Maxwell, J. C. (2012). Liderlik nitelikleri (Çev. Pınarbaşı, A.). İstanbul:Beyaz Yayınları.
• Miller, B. P. (2001). Leadership, organizational culture, and managing change: A case study of North Carolina’s Johnston Community College. Unpublished doctoral dissertation, North Carolina State University, Raleigh.
• O’Hanlon, J. (1983). Theory Z in school administration. Educational Leadership, 16-18.
• O’Sullivan, F. (1997). Learning organisations-reengineering school for lifelong learning. School Leadership & Management: Formerly School Organization, 17(2), 217-230.
• Oğuz, E. (2011). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 17(3), 377-403.
• Organ, D. W., Podsakoff, P. M., & MacKenzie, S. B. (2006). Organizational citizenship behavior. California: Sage Publications, Inc.
• Owen, H., & Hodgson, V., & Gazzard N. (2011). Liderlik elkitabı (Çev. Çelik, M.). İstanbul:Optimist Yayınları.
• Özaralli, N. (2002). Effects of transformational leadership on empowerment and team effectiveness. Faculty of Business Administration, 24(6), 335-344.
• Özdemir, A. (2010). İlköğretim okullarında algılanan yönetici desteğinin ve bireycilik - ortaklaşa davranışçılığın örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi. Educational Administration: Theory and Practice, 16(1), 93-112.
• Özdemir, S., Sezgin, F. ve Kılıç, D. O. (2015). Okul yöneticisi ve öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin liderlik yeterlikleri. Eğitim ve Bilim, 177, 365-383.
• Peters, T. J., & Waterman, Jr. R. H. (1984). In search of excellence, lessons from America’s best-run companies. New York: Warner Books.
• Pillai, R., & Schriesheim, C. A., & William, E.S. (1999). Fairness perceptions and trust as mediators for transformational and transactional leadership: A Two-sample study. Journal of Management, 25(6), 897-933.
• Polat, S. (2012). Okul müdürlerinin çok kültürlülüğe ilişkin tutumları. Hacettepe Üniver- sitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 334-343.
• Pounder, D. G., Ogawa R. T., & Adams, E. A. (1995). Leadership as an organization – wide phenomena: Its impact on school performance. Educational Administration Quarterly, 31(4), 564-588.
• Reeves, T. L. (2006). Principal leadership and the development of organizational culture in a new school. Unpublished doctoral dissertation, The University of North Carolina, Chapel Hill.
• Robbins, S. P., & Decenzo, D. A., & Coulter, M. (2013). Yönetimin esasları (Çev. Öğüt, A.) Ankara:Nobel Yayınları.
• Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2012). Örgütsel davranış (Çev. Erdem, İ.). Ankara:Nobel Yayınları, 14. Basım.
• Saraçlı, S. (2011). Faktör analizinde yer alan döndürme metotlarının karşılaştırmalı in- celenmesi üzerine bir uygulama. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 22-26.
• Schein, E. H., (2004). Organizational Culture and Leadership. New York:John Wiley & Sons.
• Silins, H., & Mulford, B. (2004). Schools as learning organisations-effects on teacher leadership and student outcomes. Schools Effectiveness and Scholl Improvement, 15(3-4), 443-466.
• Silins, H., Mulford, B., & Zarins, S. (1999). Leadership for organizational learning and student outcomes - The LOLSO Project. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, Montreal, April, 2-36.
• Silins, H., Zarins, S., & Mulford, B. (2002). What characteristics and processes define a school as a learning organization? Is this a useful concept to apply to schools? International Education Journal, 3(1), 24-32.
• Şahin, S. (2003). Okul merkezli yönetim uygulamaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 36, 582-605.
• Şahin, S. (2004a). Okul müdürü ve öğretmenler ile okulun bazı özellikleri açısından okul kültürü üzerine bir değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39, 458-474.
• Şahin, S. (2004b). Okul müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü liderlik stilleri ile okul kül- türü arasındaki ilişkiler (İzmir ili örneği). (Educational Sciences: Theory&Practice), 4(2), 365-396.
• Şahin, S. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü liderlik stilleri (İzmir İli Örneği). Eğitim ve Bilim, 30(135), 39-49.
• Şahin, S. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü liderlik stilleri (İzmir ili örneği). Eurasian Journal of Educational Research, 23, 188-199.
• Şahin, S. (2010). Okul kültürünün bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elementary Education Online, 9(2), 561-575.
• Şahin, S. (2011a). Öğretimsel liderlik ve okul kültürü arasındaki ilişki (İzmir ili örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (Educational Sciences: Theory&Practice), 11(4), 1909-1928.
• Şahin, S. (2011b). An aspect on the school culture in Turkey and the United States. Asia Pacific Educ. Rev., 12:593-607.
• Şahin, S. (2011c). İnstructional leadershipin Turkey and The United States: Teachers’ perspective. Problems of Education in the 21 Century, 34, 122-137.
• Şenol, Ş. (2012). Araştırma ve örnekleme yöntemleri. Ankara:Nobel Yayınları.
• Şişman, M. (2012). Öğretim liderliği. Ankara:Pegem A. Yayınları, 4. Basım.
• Tahaoğlu, F. ve Gedikoğlu, T. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik rolleri. Ku- ram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi (Educational Administration: Theory and Practice), 15(58), 274-298.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutamların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara:Nobel Yayın- ları. 3. Basım.
• Temen, B. (2002). Liderlik geliştirme. Aslan, A. E. (Ed.) Örgütte Kişisel Gelişim. Ankara:Nobel Yayınları.
• Terzi, A. R. ve Yılmaz, K. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Dergisi.
• Turan, S. (2007). İşini bil okuluna sahip ol. Açıkalın, A.; Şişman, M.; Turan, S. (Ed.) Okul müdürü. Ankara:Pegem A. Yayınları.
• Turan, S. (2010). Sınıf yönetiminin temelleri. Şişman. M.; Turan S. (Ed.) Sınıf yönetimi. Ankara:Öğreti Yayınları, 7. Basım.
• Yıldızoğlu, H. ve Burgaz, B. (2014). Okul yöneticilerinin beş faktör kişilik özellikleriyle çatışma yönetimi stili tercileri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 295-310.
• Yılmaz, A., & Ceylan, Ç. B. (2011). İlköğretim okul yöneticilerinin liderlik davranış dü- zeyleri ile öğretmenlerin iş doyumu ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 17(2), 277-394.
• Yılmaz, K. (2004). Okul yöneticilerinin destekleyici liderlik davranışları ile okullardaki güven arasındaki ilişki konusunda ilköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 550.
• Yukl, G. (1989). Managerial leadership: A review of theory and research. Journal of Ma- nagement, 15(2), 251-289.
• Yukl, G. (1999). An evaluation of conceptual weaknesses in transformational and charis- matic leadership theories. The Leadership Quarterly, 10(2), 285-305.
• Yukl, G. (2008). Leadership in organizations. New Jersey: Pearson Education, Inc.