Yargıtay Kararları Işığında Terk İhtarının Boşanma Sebeplerine Ve Manevi Tazminat Talebine Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 75 Sayı: 2, 587 - 608, 31.12.2017

Tülay Aydın Ünver Şeyda Dursun Karaahmetoğlu

Öz

Terk özel boşanma sebeplerinden birisidir. Terke dayanarak boşanma davası açmak isteyen eşin, hâkim veya noter aracılığıyla göndereceği ihtar ile terk eden eşe ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi halinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunması gereklidir (TMK m. 164 II). Yargıtay kararlarında ise terk ihtarına sadece terk sebebiyle açılacak boşanma davalarında değil, diğer boşanma sebepleri, özellikle de evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle açılacak boşanma davaları açısından bir sonuç bağlandığı görülmektedir. Söz konusu kararlara göre, eşinin eve dönmesini ihtar eden diğer eş, bu davet ile eve davet edilen eşin ihtar tarihinden önceki kusurlu davranışlarını affetmiş, en azından hoşgörü ile karşılamıştır. Bu itibarla, eşinin eve dönmesini ihtar eden eş, ihtardan önceki olaylara dayanarak evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle boşanma davası açamaz. Yargıtay aynı gerekçeyle terk sebebine dayanan boşanma davalarında da, davacı eşin manevi tazminat istemini reddetmektedir. Bu çalışmada öğretideki görüşler de dikkate alınmak suretiyle belirtilen hususlarda Yargıtay uygulamasının isabetli olup olmadığı değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Terk, terk ihtarı, evlilik birliğinin temelinden sarsılması, boşanma davası, manevi tazminat

(The Impact Of The Notice Of Abandonment Upon The Reasons For Divorce And The Claim For Non-Pecuniary Damages In The Light Of The Supreme Court’s Rulings)

Öz

Abandonment is one of the special reasons for divorce. A spouse, who wants to sue for a divorce based on the abandonment, has to send a notice through a notary public or judge and warn another spouse about returning the family home and the consequences of the non-performance of returning (TCC. Art. 164 II). The Supreme Court takes into consideration the notice not only at a divorce case based on abandonment but also other grounds for divorce especially irretrievable breakdown of marriage. According to the rulings of the Supreme Court, the spouse, who sends a notice to another spouse and warns him/her to return the family home, in essence, has forgiven or at least tolerated the misconducts of another spouse until the notice through the notice. Therefore, the spouse who sends a notice to another spouse about returning home is not able to sue for a divorce based on irretrievable breakdown of marriage on the ground of another spouse’s misconducts until the notice. Similarly, the Supreme Court denies the claims of the claimant spouse for satisfaction in the divorce cases based on abandonment. In this study, the rulings of the Supreme Court have been scrutinized in the light of doctrine. 

Anahtar Kelimeler

Abandonment, notice, irretrievable breakdown of marriage, divorce suit, non-pecuniary damages

Kaynakça

• Akıntürk, Turgut/Ateş, Derya: Türk Medeni Hukuku İkinci Cilt Aile Hukuku, Yenilenmiş 20. Bası, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2017.
• Arbek, Ömer: “Boşanmanın Mali Sonuçları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:54, Sayı:1, 2005, s. 115-163.
• Berki, Şakir: “Boşanma ve Ayrılık”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 32, Sayı:1, 1975, s. 135-154.
• Birsen, Kemaleddin: Medeni Hukuk Dersleri, Genel İlkeler-Şahsın Hukuku-Aile Hukuku, 6. Bası, İstanbul, Fakülteler Matbaası, 1966.
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku, Cilt II, Aile Hukuku, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2016.
• Feyzioğlu, Necmeddin/Özakman, Cumhur/Sarıal, Enis: Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, 1986.
• Gençcan, Ömer Uğur: Boşanma Tazminat ve Nafaka Hukuku, 7. Baskı, Ankara, 2017.
• Hatemi, Hüseyin/Serozan, Rona: Aile Hukuku, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1993.
• Helvacı, Serap: “İsviçre ve Türk Hukuklarında Boşanma Sebepleri”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, İkinci Cilt, İstanbul 2002, s. 1151-1169.
• Kandil, Seher: Türk Hukukunda Terk Sebebiyle Boşanma, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2006.
• Kılıçoğlu, Ahmet M.: Aile Hukuku, Ankara, Turhan Kitabevi, 2015. (Aile)
• Kılıçoğlu, Ahmet: “Boşanmayla İlgili Olarak Medenî Kanunumuzda Yapılan Son Değişiklikler”, Ankara Barosu Dergisi, 1988, Yıl: 45, S: 3, s. 383-392.
• Köprülü, Bülent/Kaneti, Selim: Aile Hukuku, Gözden Geçirilmiş 2. Bası, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1989.
• Kuntalp, Erden: “Mutlak Boşanma Nedenleri”, Ankara Hukuk Fakültesi Ellinci Yıl Armağanı 1925-1975, Cilt: II, Boşanma Hukuku Haftası, Ankara, 1977, s. 113-125.
• Oğuzman, Kemal/Dural, Mustafa: Aile Hukuku, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1998.
• Özcan Çelik, Berna: “Genel Boşanma Sebebi Olarak Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2015.
• Özdemir, Nevzat: Türk-İsviçre Hukukunda Anlaşmalı Boşanma, İstanbul, Beta, 2003. Öztan, Bilge: Aile Hukuku, 5. Bası, Ankara, Turhan Kitabevi, 2004. (Aile)
• Öztan, Bilge: “Türk Medeni Kanunu’na Göre Evliliği Sona Erdiren Sebepler, Özellikle Boşanma”, Prof. Dr. Turgut Kalpsüz’e Armağan, Ankara 2003, s. 713-728. (Boşanma)
• Öztan, Bilge: “3444 sayılı Kanunla Getirilen Değişiklikten Sonra Medeni Kanun’un 134’üncü Maddesi”, Prof. Dr. Halûk Tandoğan’ın Hatırasına Armağan (1925-1988), Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1990, s. 111-137.
• Petek, Hasan: “Terke Dayalı Boşanmada Manevi Tazminat”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 12, S: 2, 2010, s. 43-78 (Basım Yılı: 2012).
• Saymen, Ferit H,/Elbir, Halid K.: Türk Medeni Hukuku Cilt III Aile Hukuku, İstanbul, Hak Kitabevi 1957. Schwarz, Andreas B.: Aile Hukuku I, İstanbul, İsmail Akgün Matbaası, 1946.
• Şener, Esat: Uygulama ve Teoride Her Yönü İle Boşanma, Ankara, Seçkin Yayınevi, 1997. (Boşanma)
• Şener, Esat: “Terk Hukukî Sebebine Dayanan Boşanma Davası Üzerinde Düşünceler”, Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi, 1983, S: 37, s. 3-10. (Terk)
• Şenol, Şenol: “Terk Nedeni ile Boşanma”, Adalet Dergisi, 1988, S: 3, s. 25-39.
• Tekinay, Selahattin Sulhi: Türk Aile Hukuku, Yedinci Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1990.
• Tutumlu, Mehmet Akif: Teorik ve Pratik Boşanma Yargılaması Hukuku, Cilt II, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2009.
• Uyar, Talih: “Yargıtay Kararlarında «Evlilik Birliğinin Sarsılması veya Müşterek Hayatın Yeniden Kurulamaması» Nedeniyle Boşanma (MK. 134)”, Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, İstanbul, 2000, s. 12291281. (Evlilik Birliğinin Sarsılması)
• Uyar, Talih: “Yargıtay Kararlarında “Terk” Nedeniyle Boşanma (MK.132)”, Manisa Barosu Dergisi, Yıl: 18, S: 71, s. 56-70. (Terk) Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet: Türk Medeni Hukuku, Cilt II, Aile Hukuku, Üçüncü Bası, İstanbul, Tan Matbaası, 1956.
• Yalçınkaya, Namık/Kaleli, Şakir: Boşanma Hukuku, Cilt I, Cilt II, Ankara, 1988.
• Zevkliler, Aydın/Acabey, M. Beşir/Gökyayla, K. Emre: Giriş, Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, Aile Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 6. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi, 1999.